نام پژوهشگر: محمد مرتضی
محمد مرتضی سینا بشارت
آبیاری جزئی یا کم آبیاری ناقص ریشه یکی از تکنیک های نوین آبیاری طی سالهای گذشته است که نتایج بسیاری از مطالعات حاکی از افزایش میزان کارایی مصرف آب و هچنین عدم کاهش معنی دار محصول، در نتیجه اعمال این شیوه آبیاری بوده است. به منظور مقایسۀ روشهای مختلف آبیاری جزئی و آبیاری سنتی، در سال 1391 مطالعه ای در دو قسمت کاملا مجزا انجام گرفت. قسمتی از این تحیق بصورت گلخانه ای در فضای پژوهشی گروه مهندسی آب و قسمت دیگر آزمایش بصورت مزرعه ای در زمین زراعی دانشگاه ارومیه با موقعیت جغرافیایی 45 درجۀ شرقی و 37 درجۀ شمالی در ارتفاع 1332 متر بالاتر از سطح دریا و در قالب بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گردید. تیمارهای بررسی شده شامل آبیاری یک در میان متغیر(apri)، آبیاری یک در میان ثابت(fpri) و آبیاری سنتی(ci) بوده است ولی در مطالعۀ مزرعه ای تیمار کم آبیاری سنتی(di) نیز با تیمارهای مذکور مقایسه شد. مهم ترین صفات اندازه گیری شده در این پژوهش عبارتند از: کارایی مصرف آب، راندمان کاربرد نیتروژن و عملکرد وزن خشک محصول. در مطالعۀ گلخانه ای مقادیر تیمارهای فوق به ترتیب از لحاظ صفات کارایی مصرف آب 88/4، 10/4، 82/3، راندمان کاربرد نیتروژن 74/35، 56/28، 13/39 و وزن خشک گیاه 9/41، 7/31، 4/46 گرم در هر گلدان بوده است. در مزرعه نیز نتایج تیمارها به ترتیب برای صفات کارایی مصرف آب 7/1، 38/1، 38/1، 52/1، وزن خشک علوفه 17760، 14450، 19150، 15910 کیلوگرم در هکتار بوده است. با توجه به داده های بدست آمده در مورد تعیین پتانسیل آبشویی نیترات، عملکرد محصول، مقدار آب مصرفی و دیگر پارامترهای ارزیابی می توان گفت که تیمار آبیاری یک در میان متغیر بهترین روش مدیریتی در مزرعه و گلخانه بوده است.