نام پژوهشگر: گلباغ صیدی اقبلاق
گلباغ صیدی اقبلاق عباس فرشاد
برای ارزیابی اثرات ال-گلوتامین، محلول اسید آمینه ای (bme)، امگا 3 (لینولنیک) وامگا 6 (لینولئیک) بر انجمادپذیری اسپرم بز مرخز آزمایشی به شرح زیر طراحی شد. برای این پژوهش از 4 بز مرخز نر سالم 2 تا 4 ساله با میانگین وزنی 55-60 کیلوگرم هفته ای دوبار توسط مهبل مصنوعی اسپرم گیری به عمل آمد. بزها در گاوداری دانشگاه کردستان نگه داری شدند. این آزمایش از اسفند 90 تا اردیبهشت 91 انجام شد. به طور تصادفی از بین بزهای نر عادت دهی شده به مهبل مصنوعی برای اسپرم گیری استفاده شد. نمونه های منی صبح روز آزمایش پس از جمع آوری به وسیله مهبل مصنوعی برای ارزیابی کیفیت (از لحاظ جنبایی و غلظت) طی مدت 30 دقیقه با فلاسک آب گرم 30 درجه به آزمایشگاه منتقل شدند. بعد از ارزیابی، نمونه های با کیفیت بالای 80 درصد با هم ترکیب شده، و سپس بر اساس تعداد تیمارها به قسمت های مساوی تقسیم گردیده و به نسبت 1:10 با رقیق کننده شاهد (حاوی تریس، اسید سیتریک، فروکتوز، زرده تخم مرغ، گلیسرول، استرپتومایسین و پنی سیلین) رقیق شد. تیمارها تحت عنوان 5 میلی مول ال-گلوتامین ، 5 درصد bme ، 10 میلی گرم لینولنیک و 5 میلی گرم لینولئیک به صورت جدا و ترکیب به آن اضافه شد. در این آزمایش خصوصیات جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی، سلامت آکروزوم و سلامت غشاء به عنوان صفات کیفیت اسپرم ارزیابی شدند. نتایج آزمایش نشان داد که افزودن bme به رقیق کننده پایه در مقایسه با تیمار شاهد جنبایی، جنبایی پیش رونده، سلامت آکروزوم و سلامت غشاء اسپرم را پس از یخ گشایی بهبود بخشید، ولی این افزایش نسبت به تیمار شاهد معنی دار نبود. لازم به ذکر است در بهبودسلامت آکروزوم bme از سایر تیمارها بهتر بوده است. همچنین، نتایج آزمایش نشان داد که در این پژوهش تیمار امگا3 به تنهایی، هیچ تأثیر مثبتی بر پارامترهای اسپرم بز نداشت. امگا 6 در سطح 5 میلی گرم چه به صورت تنها وچه به صورت ترکیبی با سایر تیمارها باعث کاهش معنی داری در پارامترهای اسپرم بز مزخز بعد از انجماد-یخ گشایی شد. افزودنglu+bme +o3 (محلول اسیدآمینه + گلوتامین + امگا3) جنبایی، جنبایی پیش رونده، زنده مانی و سلامت آکروزوم و سلامت غشاء اسپرم بز را پس از یخ گشایی بهبود می دهد. این تأثیرات تنها در مورد سلامت غشاء در مقایسه با تیمار کنترل معنی دار (05/0>p) بود. ترکیب گلوتامین و امگا3 باعث بهبود جنبایی، جنبایی پیش رونده و زنده مانی نسبت به تیمار شاهد شد، ولی این تأثیر مثبت نسبت به شاهد معنی دار (05/0>p) نبود. گلوتامین باعث بهبود در جنبایی و جنبایی پیش رونده و زنده مانی اسپرم ها نسبت به تیمار شاهد شد ولی این تأثیر مثبت نسبت به شاهد معنی دار نبود. گلوتامین در بهبود زنده مانی از سایر تیمارها بهتر بود. سایر تیمارها تأثیر مثبتی در بهبود صفت های کیفی اسپرم بز مرخز نداشتند.