تیره کاسنی (asteraceae) بزرگ¬ترین تیره گیاهان گل¬دار و درمنه (artemisia) از جنس¬های مهم این تیره است که در طایفه anthemideae قرار دارد. این گیاه علاوه بر تأمین علوفه، کاربرد¬های زیادی در صنعت و داروسازی دارد و از گیاهان معطر ایران است. این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون ¬و بین¬گونه¬ای دو گیاه incana artemisiaو artemisia spicigera در غرب ایران با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s.) انجام شد. در این راستا پس از تعیین گونه¬های گیاهی، با مراجعه به فلورها، منابع موجود، متخصصین و مراکز تحقیقاتی، لوکالیته¬های گونه¬های گیاهی مورد بررسی مشخص شد. سپس با مراجعه به لوکالیته¬های تعیین شده، اقدام به جمع¬آوری داده¬های فلوریستیک- اکولوژیک مورد نظر گردید. در بررسی زیستگاه¬های ویژه مناطق مورد مطالعه، 54 گونه گیاهی همراه a. incana و 75 گونه گیاهی همراه a. spicigera به¬عنوان گونه¬های همباش جمع¬آوری و شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل داده¬های فلوریستیک با استفاده از نرم¬افزار anaphyto به روش¬های fca و hac صورت گرفت. مقایسه نتایج دو روش فوق، برای گیاه a. incana و a. spicigera به ترتیب منجر به تشخیص 4 و 6 گروه بر اساس مارکر فلوریستیک گردید. همچنین داده¬های اکولوژیک با نرم¬افزارهایmvsp ¬ و anaphyto آنالیز گردید. سپس بررسی عوامل اکولوژیک حاکم بر هر منطقه و چگونگی تأثیر عوامل اکولوژیکی مورد بررسی، در گروه¬بندی زیستگاه¬ها انجام شد. نتایج حاصل از بررسی¬های فوق وجود تنوع درون¬گونه¬ای را در دو گیاه ثابت نمود. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع از مطالعات سیتولوژی و الکتروفورز پروتئین¬های ذخیره¬ای بذر استفاده شد. آنالیز داده¬های حاصل از بررسی¬های سیتولوژی با نرم¬افزار mvsp نیز علاوه بر تأیید گروه¬های به¬دست آمده بر اساس نشانگر¬های فلوریستیک و اکولوژیک، منجر به تعیین و تشخیص 2 توپودیم (توپودیم آذربایجان¬شرقی و توپودیم آذربایجان¬غربی) و 6 سیتوتیپ (2n = 6x = 54، 2n = 5x = 45، 2n = 4x = 36،2n = 3x = 27 ، 2n = 2x = 18 و2n = 8x = 72 ) برای a. spicigeraگردید. از آن¬جا ¬که عامل اکولوژیکی شناخته شده مؤثر بر جمعیت¬های a. spicigera ارتفاع است، بنابراین می¬توان به لحاظ اکوژن، جمعیت¬های این گیاه را در دو گروه قرار داد: 1- اکوتیپ ارتفاع بالا با عدد کروموزومی 2n = 2x = 18 (در ارتفاع بالای 1750 متر). 2- اکوکلاین مربوط به ارتفاعات پایین به ترتیب با اعداد کروموزومی 2n = 3x = 27 (در ارتفاع 1370 متر)، 2n = 6x = 54 (در ارتفاع 1453 تا 1476 متر)، 2n = 8x = 72 (در ارتفاع 1524 متر) و 2n= 5x = 45 (در ارتفاع 1620 متر). برای گیاه a. incana نیز 3 سیتوتیپ (2n = 2x =16 18 ,2n=2x و2n = 3x = 24 ) معرفی شد و از آن¬جا که عامل اکولوژیکی مؤثر روی این سیتوتیپ¬ها در آذربایجان شرقی عامل اکولوژیک ارتفاع بود، می¬توان برای گیاه a. incana در غرب ایران اکودیم های مربوط به ارتفاع را معرفی کرد: 1- اکودیم ارتفاع کمتر از 900 متر به¬عنوان اکوتیپ ارتفاع پایین (2n = 3x = 24). 2- اکودیم¬های ارتفاع بیشتر از 1300 متر (2n = 2x = 16،2n = 2x = 18 ). همچنین آنالیز داده¬های حاصل از بررسی-های الکتروفورزی پروتئین¬های ذخیره¬ای بذر با نرم¬افزار¬های mvsp و ntsys با گروه¬بندی¬های فلوریستیک، اکولوژیک و سیتولوژیک هم¬خوانی داشت و علی¬رغم وجود باندهای مشترک در دو گونه مورد بررسی، از نظر تعداد و شدت باندها با هم تفاوت داشتند که بیانگر تفاوت ژنتیکی درون¬ و بین¬گونه-ای آن¬هاست. همچنین، از آن¬جا ¬که artemisia یک گیاه دارویی است، بررسی اثرات ضدمیکروبی دو گیاه a. spicigera و a. incana با استفاده از اسانس استخراج شده از اندام¬های هوایی گیاه، خواص ضد¬باکتریایی بالایی را در این گیاه نشان داد. همچنین بررسی تنوع بین گونه¬ای دو گیاه a. incana و a. spicigera بر اساس مارکر¬های فلوریستیک، اکولوژیک، سیتولوژیک و الکتروفورز با نرم¬افزار¬های anaphyto، mvsp و ntsys نشان داد، زیستگاه¬های ویژه دو گیاه کاملاً از یکدیگر جدا هستند و تنوع بین¬گونه¬ای بین آن¬ها وجود دارد.

asteraceae بزرگ ترین تیره گیاهان گل دار می باشد که دارای 1535 جنس و 23000 گونه است. این خانواده دارای خواص بسیار متنوع و مهمی مانند خاصیت داروئی، حشره کشی، زینتی و خوراکی است.گیاه artemsia (درمنه) از جنس های مهم این تیره محسوب می شود که در طایفه anthemideae قرار دارد. این گیاه علاوه بر تأمین علوفه، کاربردهای زیادی در صنایع دارد و از گیاهان معطر ایران به شمار می آید.این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون گونه ای و بین گونه ای در گونه های artemisia scoparia waldst et kit. وartemisia fragrans willd. در غرب ایران، با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s) انجام شد. بر این اساس از بین لوکالیته های مورد بررسی، 8 زیستگاه ویژه برای گونه گیاهی scoparia a. و 11 زیستگاه ویژه برای گونه a. fragrans تعیین گردید. در بررسی این زیستگاه های ویژه، گونه های همباش شناسایی شدند. سپس با استفاده از نرم افزار anaphyto داده های فلوریستیک، به روش-های f.c.a و h.a.c آنالیز گردیده و گروه بندی زیستگاه های ویژه با استفاده از مارکر فلوریستیک انجام شد. سپس بررسی شرایط اکولوژیکی زیستگاه های مورد مطالعه و چگونگی تأثیر عوامل اکولوژی مورد بررسی، در گروه بندی زیستگاه ها انجام شد. داده های اکولوژیک با استفاده از نرم افزارmvsp با روش های c.c.a و pca و نرم افزار anaphyto آنالیز گردید. در این راستا آنالیز خاک نیز صورت گرفت. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای گروه های حاصل از بررسی های فوق، از مطالعات الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر و سیتولوژی استفاده شد. همچنین به علت خواص داروئی این گیاهان، فعالیت ضد باکتریایی اسانس آبی گونه های مورد بررسی نیز مورد مطالعه قرار گرفت. سپس آنالیز داده های حاصله با استفاده از نرم افزار ntsys با روش completeو نرم افزارmvsp با روش های pca و upgma انجام گرفت.در نهایت بررسی و مقایسه نتایج بدست آمده برای هر یک از گونه های مورد بررسی، منجر به تعیین 2 سیتوتیپ (2n=2x=18, 2n=4x=36) و 2 توپودیم (توپودیم آذربایجان شرقی و توپودیم آذربایجان غربی) برای گونه گیاهی a. fragrans، 2 سیتوتیپ (2n=2x=18, 2n=2x=16) و 3 توپودیم (توپودیم آذربایجان شرقی، توپودیم همدان و توپودیم مرکزی) برای گونه a. scoparia گردید. از آنجا که عامل اکولوژیکی موثر روی این سیتوتیپ ها ارتفاع است، می توان یک اکوتیپ ارتفاع بالا و یک اکوتیپ ارتفاع پایین را برای هر یک از گونه ها در مناطق مورد بررسی معرفی نمود. نتایج الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر با گروه بندی های فلوریستیک، اکولوژیک و سیتولوژیک هم خوانی دارد. همچنین علی رغم وجود باندهای مشترک در گونه های مورد بررسی، تفاوت در شدت و تعداد باندها مشاهده شد که می تواند بیانگر تفاوت ژنتیکی درون گونه ای و بین گونه ای آن ها باشد. همچنین در بررسی های ضد میکروبی، اکثر اسانس های جمعیت زیستگاه های گونه های مورد بررسی فعالیت آنتی باکتریال از خود نشان دادند و قطر هاله عدم رشد در زیستگاه های مورد بررسی، در مقابل باکتری های موردنظر متفاوت می باشد.

جنس tanacetum از خانواده asteraceae (کاسنی) در جهان حدود 200 گونه دارد. این جنس در ایران 26 گونه گیاه علفی دائمی و گاهی بوته ای دارد که برخی از آن ها انحصاری ایران می باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی وجود تنوع درون گونه ای در گیاه tanacetum polycephalum در استان همدان، با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s) انجام شد. بر این اساس از بین لوکالیته های مورد بررسی، 14 زیستگاه ویژه برای گیاه t.polycephalumتعیین گردید. در بررسی این زیستگاه های ویژه، به همراه گونه اصلی، گونه های همباش نیز جمع آوری و شناسایی شدند. سپس با استفاده از نرم افزار anaphyto داده های فلوریستیک، به روش fca آنالیز شد و مجموع زیستگاه های ویژه، در 7 گروه بر اساس مارکر فلوریستیک قرار گرفت. سپس چگونگی تأثیر عوامل اکولوژیکی، در گروه بندی زیستگاه ها بررسی شد و داده های اکولوژیک با استفاده از نرم-افزارmvsp با روش pca آنالیز گردید و آنالیز خاک نیز صورت گرفت. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای گروه های حاصل از بررسی های فوق، از مطالعات الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر، سیتولوژی و مورفومتری استفاده شد. سپس آنالیز داده های حاصله با استفاده از نرم افزار ntsys و نرم افزارmvsp با روش های pca و upgma انجام گرفت. آنالیز داده های حاصل از شمارش کروموزوم های متافازی، منجر به تعیین سه سیتوتیپ 2n=2x=18، 2n=4x=36 و 2n=6x=54 برای این گیاه شد که به صورت دو اکوژن مشاهده می شوند. نتایج الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر با گروه بندی های فلوریستیک، اکولوژیک و سیتولوژیک هم خوانی دارد. همچنین علی رغم وجود باندهای مشترک در جمعِت های گونه مورد بررسی، تفاوت در شدت و تعداد باندهای مشاهده شده می تواند بیانگر تفاوت ژنتیکی درون گونه ای آن ها باشد. در بررسی مورفولوژیکی، تعداد 76 صفت و ویژگی ریخت شناسی رویشی و زایشی برای نمونه های گیاهی انتخاب شد و داده های به دست آمده با نرم افزار mvsp آنالیز گردید و گروه بندی به دست آمده مطابقت خود را با گروه-بندی حاصل از ترکیب رستنی ها به روش fca نشان داد.

نفت به دلیل اثرات زیانبارش بر سلامت انسان و محیط زیست به عنوان مهمترین آلوده کننده محیط معرفی می-شود. تجمع هیدروکربن های نفتی در خاک باعث کاهش ظرفیت نگهداری آب خاک، به هم خوردن ساختار و افزایش دمای خاک به علت تیره شدن آن می شود. همچنین این مواد سبب کاهش میکروارگانیسم های موجود در خاک می-شوند و در نهایت موجب بر هم خوردن تعادل اکوسیستم ها می گردند. برخی گیاهان به خاطر داشتن ویژگی های خاص، توانایی مقاومت در مناطق آلوده و پاک سازی خاک های آلوده را دارا می باشند. هدف از این تحقیق بررسی امکان استفاده از گیاهان مقاوم به ترکیبات نفتی جهت پاک سازی مناطق آلوده و همچنین بررسی برخی اثرات متقابل نفت وگیاه بر هم می باشد. این پژوهش در سه مرحله میدانی، گلخانه ای و آزمایشگاهی صورت گرفت. در مرحله میدانی، حوضچه یا گودال تبخیر ضایعات نفتی واقع در اطراف پالایشگاه تهران به منظور نمونه برداری و شناسایی گونه های گیاهی مقاوم به ترکیبات نفتی و بررسی میزان تراکم آن ها انتخاب شد. در بررسی های گلخانه ای بذر سه گونه sorghum bicolor secale cereale, و agropyron repensاز خانواده poaceae وmedicago sativa l. از خانواده fabaceae در گلدان هایی حاوی خاک آلوده به نفت خام سبک با غلظت های 1، 5/2، 3، 5/3، 5/4، 5/5، 5/6 و 10 درصد (w/w%) و شاهد کاشته شده و میزان جوانه زنی، رشد، مقاومت به آلودگی و توانایی گیاهان در پاک سازی آلودگی نفتی مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات آزمایشگاهی، از میان گیاهان جمع آوری شده در بررسی میدانی دو گونهalhagi persarumو hordeum murinum از نظر آناتومیکی مورد بررسی قرار گرفت، همچنین مطالعه الگوی الکتروفورزی پروتئین ها ی بذر با استفاده از روش sds-page انجام شد. پس از طی دوره 6 ماهه در گلخانه، دو گونه medicago sativa وsecale cereale که نسبت به سایر گونه ها رشد بهتری در خاک آلوده داشتند به منظور مطالعات آناتومی، اندازه-گیری شاخص های رشد و اندازه گیری میزان نفت باقیمانده در خاک آلوده انتخاب شدند. طبق نتایج حاصل از بررسی میدانی 28 گونه متعلق به 13 تیره گیاهی از مناطق آلوده مورد نظر جمع آوری گردید که 8 گونه به asteraceae و 7 گونه به تیره poaceae تعلق دارند. مطالعه الگوی الکتروفورزی پروتئین ها بیانگر، حضور تعدادی از پروتئین های موجود در بذر گونه های مناطق آلوده است که در نمونه های شاهد مشاهده نشدند که احتمالا ً این امر در مقاومت گیاه به نفت موثر است. نتایج حاصل از مطالعات آناتومیکی نشان داد که تغییر در سلول های پارانشیم، کلانشیم، اسکلرانشیم و دستجات آبکش و نیز کرک های پوشاننده ساقه و برگ از مهمترین اثرات آلودگی نفتی بر برگ و ساقه گیاهان رشد یافته در تیمار آلوده است. به نظر می رسد اکثر موارد ذکر شده، مکانیسم هایی برای ایجاد هموستازی و افزایش بقا گیاه در مقابل حضور نفت در خاک می باشند. گونه medicago sativa تنها گونه ای بود که در تمام غلظت های مورد مطالعه دارای جوانه زنی بود. همچنین اندام هواییmedicago sativaتا غلظت 5/5 درصد و گونه secale cereale تا غلظت 5/4 درصد دارای ارتفاع قابل اندازه گیری بودند. با اندازه گیری میزان نفت باقیمانده در خاک مشخص شد که این دو گیاه قادر به حذف نفت از خاک هستند و بنابراین می توانند گونه های مناسبی برای پالایش مناطق آلوده به نفت و ترکیبات نفتی باشند.

این پروژه با هدف بررسی وجود تنوع درون گونه ای گیاه hypericum perforatum l. (st john’s wort) در استان گیلان، با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s) انجام شد. گیاه h. perforatum یک گیاه علفی چند ساله، فاقد کرک از تیره hypericaceae و جنس hypericum است. hypericum تنها جنس این تیره است که در ایران رشد می کند. این گیاه با طیف وسیعی از متابولیت های ثانویه و دارای خواص داروئی ضد افسردگی، ضد میکروبی، ضد ویروسی و ...است. در این بررسی جمع آوری داده های مورد نظر فلوریستیک- اکولوژیک در هر یک از زیستگاه های ویژه با استفاده از روش d.s.s (determineation of special station) انجام شد. در این راستا ابتدا لوکالیته های گیاهh. perforatm در استان گیلان با استفاده از فلور ها، منابع و متخصصین… مشخص گردید. سپس با مراجعه به لوکالیته های مشخص شده، زیستگاه های عمومی تعیین گردید و براساس حضور فرد گونه مورد بررسی و با استفاده از روش سطح - گونه، سطح حداقل تعیین گردید. با توجه به اینکه این سطح حداقل با محور قرار دادن فرد گونه مورد بررسی تعیین می شود و نیز از نظر فلورستیک- اکولوژیک یکنواخت است، به عنوان زیستگاه ویژه فرد گونه مورد بررسی در نظر گرفته می شود. بر این اساس، در منطقه مورد بررسی، 37 زیستگاه ویژه برای گیاه h. perforatum تعیین گردید. با استفاده از آنالیز فلوریستیک (ترکیب رستنی ها) هر یک از زیستگاه های ویژه، وجود تنوع درون گونه ای گیاه h. perforatum تعیین گردید. بدین منظور با استفاده از نرم افزار anaphyto داده های فلوریستیک زیستگاه های ویژه به عنوان مارکر فلوریستیک، با روش fca آنالیز گردید. گروه-بندی زیستگاه های ویژه در 20 گروه مبین وجود تنوع درون گونه ای گیاه h. perforatum در استان گیلان است. عوامل اکولوژیکی زیستگاه های ویژه و چگونگی تأثیر این عوامل، در گروه بندی زیستگاه های ویژه مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز زیستگاه های ویژه براساس داده های اکولوژیک و ویژگی های خاکشناسی مورد بررسی با استفاده از نرم افزار mvsp با روش های cca و pcaانجام شد. برای تعیین سطح و نوع تنوع درون-گونه ای گیاه h. perforatum از مطالعات الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر، سیتولوژی و مورفومتری استفاده گردید. گروه بندی های حاصل از این بررسی با گروه بندی های فلوریستیک و اکولوژیک مقایسه گردید. بررسی و مقایسه نتایج بدست آمده نشان داد گیاه h. perforatum در استان گیلان ازتنوع درون گونه ای بالایی برخوردار است و گروه بندی زیستگاه های ویژه در 20 گروه نشان دهنده این تنوع است. گونه های تشخیصی هر یک از این گروه ها به تفکیک مشخص و ارائه گردید. ویژگی های اکولوژیک هر یک از گروه ها نیز مشخص شد. بررسی الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر منجر به گروه بندی نمونه ها براساس تعداد باند های پروتئینی گردید. بررسی مورفومتری جمعیت زیستگاه ها ی ویژه براساس صفات مورد بررسی نیز منتج به گروه بندی نمونه ها گردید. بررسی های سیتولوژی منجر به تعیین 4 سیتوتیپ ( (2n=6x=48, 2n=4x=32, 2n=3x=24, 2n=2x=16گردید که می توان از نظر ژئوگرافی 3 توپودم: توپودم عمارلوی رودبار (2n=2x=16)، توپودم امامزاده ابراهیم شفت (2n=6x=48)، توپودم آستارا-گردنه حیران (2n=3x=24) و از نظر اکولوژیک 2 اکوتیپ ارتفاع بالا ((2n=2x=16 و اکوتیپ ارتفاع پایین 2n=3x=24) 2n=6x=48,) و از نظر جهت شیب. سه اکودم: شرقی (2n=6x=48)، جنوب شرقی (2n=2x=16) و شمالی (2n=3x=24)در مناطق مورد بررسی معرفی نمود.

خواص بسیار متنوع و مهمی مانند خاصیت داروئی، حشره کشی، زینتی و خوراکی در گیاهان تیره asteraceae وجود دارد. tanacetum l. از جنس های مهم این تیره محسوب میشود که در طایفه anthemideae قرار دارد. این گیاهان این جنس کاربردهای زیادی در صنایع دارد و از گیاهان دارویی ایران به شمار می آید. این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی سیستماتیکی جنس tanacetum l. در ایران (بررسی مورفولوژیک، گرده شناسی) وهمچنین بررسی وجود تنوع درون وبین گونه ای در دو گونه t. polycephalum و t. parthenium در استان همدان بااستفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه (d.s.s) استفاده انجام شد. بر این اساس با مراجعه به فلورها، منابع موجود، متخصصین و مراکز تحقیقاتی لوکالیته های گونه های مورد بررسی مشخص شدند. به طوری که ?? زیستگاه ویژه برای parthenium t. و?2 زیستگاه ویژه برای t. polycephalum تعیین گردید. در این بررسی زیستگاه های ویژه گونه های همباش شناسایی شدند. سپس با استفاده از نرم افزار anaphyto داده-های فلوریستیک، به روش fca آنالیز گردید و گروه بندی زیستگاه های ویژه با استفاده از مارکر فلوریستیک انجام شد. سپس بررسی شرایط اکولوژیکی زیستگاه های مورد مطالعه و چگونگی تأثیر عوامل اکولوژیک مورد بررسی، در گروه بندی زیستگاه ها انجام شد. داده های اکولوژیک با استفاده از نرم افزار mvsp و با روش cca و نرم افزار anaphyto آنالیز گردید. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع زیستی گروه های حاصل از بررسی های فوق، از مطالعات الکتروفورزی پروتئین-های ذخیره ای بذر، سیتولوژیک و مورفولوژیک، آناتومیک و گرده شناسی استفاده شد. سپس آنالیز داده های حاصله با استفاده از نرم افزارntsys با روش coefficient و نرم افزار mvsp با روش های upgmaو pcoانجام گرفت. نتایج مطالعات کروموزومی درجمعیت زیستگاه های مورد بررسی نشان داد درهر دو گونه t. polycephalum و parthenium t. عدد کروموزومی پایه x=9 می باشد. داده های حاصل از شمارش کروموزوم های متافازی بدست آمده از زیستگاه های ویژه گونه-های مورد بررسی با نرم افزارmvsp به روش upgma مورد آنالیز قرار گرفتند و منجر به تعیین سه سیتوتیپ 2n=4x=36، 2n=5x=45 و 2n=6x=54 برای گونه t. polycephalum، همچنین سه سیتوتیپ 2n=4x=36، 2n=2x=18 و 2n=5x=45 برای گونه parthenium.t تعیین گردید. نتایج الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر با گروه بندی های فلوریستیک، اکولوژیک و سیتولوژیک ونتیجه حاصل از بررسی گرده شناسی هم خوانی دارد. بررسی های بیشتر برای هر گروه چند صفت متمایزکننده نشان می دهد که می توان وجود آن را در اثر تنوع دانست. در مطالعات آناتومیک ساقه درون گونه ای تفاوت چشمگیری مشاهده نشد. اما در بررسی های بین گونه ای اختلاف هایی بین دو گونه مشاهده شد. همچنین علیرغم وجود باندهای مشترک حاصل از الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذر گونه های مورد بررسی، تفاوت در شدت و تعداد باندها مشاهده شد که می تواند بیانگر تفاوت ژنتیکی درون گونه ای و بین گونه ای آن ها باشد.

asteraceae بزرگترین تیره نهاندانگان، شامل 1600 تا 1700 جنس و حدود 24000 گونه است. جنس tanacetum سومین جنس بزرگ طایفه anthemideae، شامل حدود 160 گونه در سراسر جهان است و یکی از مشکل دارترین جنس ها از نظر پیچیدگی تاکسونومیکی، به طور خاص در ارتباط با تعیین حدود جنسی، می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی بیوسیستماتیکی و تنوع زیستی tanacetum pinnatum و t. polycephalum در استان همدان با استفاده از روش d.s.s بود. در این راستا، 7 زیستگاه ویژه برای t. pinnatum و 12 زیستگاه ویژه برای t. polycephalum تعیین شد. در بررسی این زیستگاه های ویژه، گونه های همباش شناسایی شدند. سپس داده های فلوریستیک با استفاده از نرم افزار anaphyto به روش f.c.a آنالیز گردید و گروه بندی زیستگاه های ویژه با استفاده از مارکر فلوریستیک انجام شد. شیب تغییرات و چگونگی تأثیر عوامل اکولوژیکی بر روی گروه بندی حاصل از f.c.a بررسی شد. همچنین با استفاده از نرم افزار mvsp به روش c.c.a عوامل اکولوژیک موثر بر ایجاد گروه بندی ها مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین نوع و سطح تنوع از بررسی های ریخت شناسی، ریز ریخت شناسی دانه گرده، سیتولوژی، آناتومی و الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذر استفاده شد. داده های حاصل از این مطالعات توسط نرم افزارهای mvsp 3.1 و ntsys مورد آنالیز قرار گرفت. گروه بندی حاصل از آنالیز داده های ریخت شناسی، ریز ریخت شناسی دانه گرده و الکترفورز پروتئین های ذخیره ای بذر در جمعیت زیستگاه های ویژه این گونه ها با گروه بندی های حاصل از آنالیز ترکیب فلوریستیک هم خوانی داشتند.

موقعیت های کنونی و پراکندگی گونه های 3 جنس fumaria،papaver و roemeria در بیوتوپ های مختلف درون و حومه شهر همدان و تنوع گونه ای در محیط های تحت پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. گونه های این 3 جنس در بیوتوپ های مختلفی از درون و حومه شهر همدان، طی تابستان و بهار سال 1388 و 1389 جمع آوری و نهایتاً شناسایی شدند. نتایج حاصل از مطالعات زیست محیطی نشان دادند که سه گونه از جنس fumaria، (loissel. fumaria vaillantii ، fumaria parviflora lam.. و fumaria asepala boiss.) و دو گونه از جنس roemeria، (roemeria refracta dc. و roemeria hybrida (l.) dc.)،4 گونه از جنس papaver،( bienert ex fedde. papaver piptostigma ، . boiss papaver macrostomum، papaver argemone l. و papaver fugax poir.) در بیوتوپ های مختلف از درون و حومه شهر همدان، در بسیاری از مناطق رودرال و زگِتال با پراکندگی قابل توجهی مشاهده می شوند. نتایج حاصل از تحقیقات نشان دادند که از جنس papaver تنها گونه .papaver argemone l و از جنسfumaria هر سه گونه fumaria parviflora lam. , fumaria vaillantii loisel. و fumaria asepala boissو از جنس roemeria هر دو گونه roemeria refracta dc.، roemeria hybrida (l.) dc. در مناطقی با درجه همروبی h6 (polyhemerob) حضور دارند. میزان پراکنش گونه های جنسpapaver fumaria , و roemeria در محیط هایی با درجه همروبی h5 (?-euhemerob) تفاوت دارد، پراکندگی گونه های این 3 جنس در مزارع (محیط های زگِتال) نسبت به پارک ها و بلوارها و فضاهای سبز بیشتر می باشد. میزان پراگندگی گونه های آنها در محیط هایی با درجه همروبی h4(?-euhemerob) (زمین های رها شده و رودرال) نیز هم چون محیط هایی با درجه همروبی h5 زیاد می باشد. گونه های جنس papaver, fumaria و roemeriaدر هر سه محیط با درجه همروبی h4, 5, 6 دیده می شوند که میزان پراکندگی در محیط هایی با درجه همروبی h4, h5 نسبت به محیط هایی با درجه همروبیh6 بیشتر می باشد. بررسی های مرفومتری صورت گرفته در مورد گونه های مشاهده شده از 3 جنس ذکر شده در فوق نشان دادند که تنوع درون و بین گونه ای در آنها نیز چندان قابل توجه نمی باشند، تا بتوانند به عنوان صفات تاکسونومیکی بارزی برای توجیه علمی در رابطه با ایجاد تغییراتی در گونه ها معرفی شوند. بنابراین، می توان چنین نتیجه گرفت که گونه های فوق نیز دارای ساختار فنوتیپی تقریباً مشابه ای می باشند و حضور آنها در محیط های رودرال و زگِتال نشانه تطابق آنها با چنین مناطق است. حفظ هر یک از این گونه بیوتوپ ها به معنای حفظ یک گونه بیولوژیکی در محیط های درون شهری و افزایش تنوع گونه ای در آنها است. در رابطه با مطالعات ریز ریخت شناسی دانه گرده گونه های مشاهده شده از 3 جنس ذکر شده در فوق نیز نشان دادند که در ساختار آنها تغییرات قابل ذکری، به غیر از تغییرات بسیار جزیی در تنوع درون و بین گونه ای، چیز قابل توجه ای مشاهده نشد تا بتوان در ساختار مرفولوژیکی آنها به نتایج تازه ای دست یافت. برای یک گونه از جنس fumaria به نامfumaria vaillantii loisel.، مطالعات الکتروفورزی نیز انجام گردیده است سپس چنین نتیجه گرفته می شود که نمونه های درون شهری معرف تنوع درون گونه ای با یگدیگر می باشند و نمونه های مورد مطالعه حومه شهر نیز دارای یک تنوع درون گونه ای می باشند. در نتیجه میان این دو گروه از نمونه های جمع آوری شده نیز تنوع دیده می شود و نتایج حاصل از دندروگرام حاصل از آنالیز داده‍ های الکتروفورزی، نتایج به دست آمده از داده های مرفومتری و دانه گرده مربوط به این گونه را تأیید می کند.

تیره آلاله (rununculaceae) از تیره های بزرگ نهاندانگان شامل 50 جنس و تقریبا 2000 گونه است. در این تیره اکثرگونه ها به علت دارا بودن گلوکوزیدها و آلکالوئیدها کم و بیش سمی هستند. بعضی از گونه ها از نظر پزشکی اهمیت فراوان دارند. بعضی از آلکالوئیدهای این گیاهان در ساختن حشره کش ها استفاده می شوند. تعدادی از گیاهان این تیره به عنوان گیاهان زینتی در باغچه ها کاشته می شوند. مطالعات وسیعی از جنبه های مختلف بر روی اعضای این خانواده صورت گرفته ولی با توجه به پراکنش وسیع و فراوانی گونه های آن، مطالعات انجام شده به ویژه مطالعات رویان شناختی، بسیار اندک است. در این بررسی ویژگی های رویان شناختی سه گونه از سه جنس مورد مطالعه قرار گرفت. این سه گونه عبارتند از:ranunculus arvensis l. var. tuberculatus (dc.) koch،adonis flammea jacqu.، consolida orientalis(gay) schrod. دو سرده ranunculus و adonis متعلق به طایفه ranunculeae است و سرده consolida در طایفه delphineae قرار دارد. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشته شد، در فیکساتور faa تثبیت و در الکل 70% نگهداری شد. نمونه ها قالب گیری و با میکروتوم به ضخامت 7 میکرومتر برش گیری گردید. رنگ آمیزی با روش pas بر اساس پروتوکل پیشنهادی yeung انجام گرفت و مطالعه کامل لام-های میکروسکوپی تهیه شده از مراحل مختلف تکوین اندام های تولید مثلی با دقت فراوان انجام شد. نتایج این پژوهش علاوه بر توصیف دقیق مراحل تکوین تخمک و کیسه رویانی، تکوین بساک و دانه گرده در سه گیاه مورد مطالعه، نشان داد که در گیاهان فوق مواردی نظیر تنوع در تتراد، افزایش آنتی پود و درجه بالای پلی پلوئیدی این یاخته ها و یا اندازه بسیار کوچک آنها، همچنین پایداری آنها تا مدتی پس از لقاح، دیده شد. ولی در مجموع تکوین دانه گرده بر اساس الگوی استاندارد گیاهان دولپه و تکوین کیسه رویانی بر اساس تیپ پلی گونوم می باشد. نتایج همچنین نشان داد که صفاتی از قبیل وجود یا عدم وجود پایک در مادگی، طول و عرض تخمدان، تخمک و کیسه رویانی، موقعیت مگاسپوروسیت و مگاسپور فعال، حضور کلاهک خورشی و تعداد لایه های آن، ضخامت کلاهک خورشی، وجود یا عدم وجود ساختار های هیپوستاز، پوستامنت، لایه اندوتلیوم، سد پوسته ای، تعداد و اندازه آنتی پودها، تغییر پذیری در لایه های بساک، تعداد هسته های دانه گرده و ... می تواند در کنار سایر صفات، در تاکسونومی مورد استفاده قرار گیرد.

تیره آفتابگردان (composita ) غنی ترین تیره گیاهی آوندی با 1700-1600 جنس و 30000-24000 گونه در جهان است .این خانواده دارای خواص بسیار متفاوت و مهمی مانند خاصیت داروئی، زینتی و خوراکی می باشد. مطالعات وسیعی از جنبه های مختلف بر روی اعضاء این تیره انجام گرفته ولی با توجه به پراکنش وسیع و فراوانی گونه های آن، مطالعات انجام شده به ویژه مطالعات رویان شناختی، بسیار اندک است. در این بررسی ویژگی های رویان شناختی پنج گونه متعلق به پنج جنس از تیره asteraceae مورد مطالعه قرار گرفت. این پنج گونه عبارتند از: 1- matricaria chamomilla l. از طایفه anthemideae و جنس matricaria. 2- anthemis odontostephana boiss. var.odontostephanaاز طایفه anthemideae و جنس anthemis. 3- chrysanthemum coronarium l. از طایفه anthemideae و جنس chrysanthemum. 4- taraxacum officinale f. h. wigg. از طایفه cichorieae و جنس taraxacum. 5- tragopogon reticulatus boiss & huet از طایفه cichorieae و جنس tragopogon. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشته شد، در فیکساتور faa70 تثبیت و در الکل 70% نگهداری شد. نمونه ها قالب گیری و با میکروتوم به ضخامت 10-7 میکرومتر برش گیری گردید. رنگ آمیزی با روش pas بر اساس پروتوکل پیشنهادی yeung انجام گرفت و مطالعه کامل لام های میکروسکوپی تهیه شده از مراحل مختلف تکوین اندام های تولید مثلی با دقت فراوان انجام شد. نتایج این پژوهش علاوه بر توصیف دقیق مراحل تکوین تخمک و کیسه رویانی، تکوین بساک و دانه گرده در پنج گیاه مورد مطالعه، نشان داد که در گیاهان فوق موارد نادر و استثنایی از قبیل پدیده nemec، جنین زایی حاصل از آنتی پود، افزایش آنتی پود و افزایش سینرژید وجود دارد. در مجموع تکوین دانه گرده بر اساس الگوی استاندارد گیاهان دولپه و تکوین کیسه رویانی بر اساس تیپ پلی گونوم می باشد. همچنین نتایج نشان داد که صفاتی از قبیل وجود یا عدم وجود پایک در مادگی، طول و عرض تخمدان و تخمک و کیسه رویانی، موقعیت مگاسپوروسیت و مگاسپور فعال، تعداد آنتی پودها، تعداد سینرژیدها، تغییرپذیری در لایه های بساک، تعداد هسته های های دانه گرده و ... می تواند در کنار سایر صفات، در تاکسونومی مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاصل از مطالعات الکتروفورز پروتئین های بذر و تا حدودی استولیز گرده نیز تکمیل کننده و تأیید کننده یافته های رویان شناختی بود. مطالعات کروموزومی، گزارش برای اولین بار سطح پلی پلوئیدی 2n=4x=36در anthemis odontostephana و گزارش سطح اکتاپلوئیدی 2n=8x=48در tragopogon reticulatus را نشان داد. همچنین کلیه اسانس های تهیه شده اثرات ضد باکتریایی متوسط تا قوی را نشان دادند.

بزرگترین تیره گیاهان گل دار، شامل1600 تا 1700 جنس و حدود24000 گونه است. anthemideae یک طایفه بزرگ از asteraceaeبا حدود 12 جنس و 134 گونه در ایران می باشد که از بین آن ها anthemis, achillea , tanacetum وartemisia بزرگترین جنس ها می باشند. جنسachillea ، شامل حدود 130 گونه علفی چند ساله با پراکنش جهانی می باشد. تعداد زیادی از گونه های این جنس انحصاری و محدود به نواحی خاصی هستند، در مقابل، گونه-های دیگر پراکنش جغرافیایی وسیعی دارند. 19 گونه از این جنس در مناطق مختلف اکولوژیکی وجغرافیایی ایران گسترش یافته است. این جنس در مناطق مختلفی از بیابان ها تا زیستگاه های آبی و از کنار دریا تا ارتفاعات کوه ها می روید ودر نتیجه این دامنه اکولوژیکی متنوع، چندین گونه از achillea تنوع مورفولوژیکی بالایی را نشان می دهند. بومادران یک نام رایج برای چندین گونه از achillea در زبان فارسی می باشد که به عنوان داروی ضد اسپاسم و ادرارآور، ترمیم کننده زخم ، درمان ذات الریه و ورم مفاصل مورد استفاده قرار می گیرند. عدد کروموزومی پایه در این جنس x=9 می-باشد. هدف از این پژوهش، بررسی بیوسیستماتیکی و تنوع زیستی گونه های achillea aleppica و a. millefolium در استان های همدان وکردستان با استفاده از روش d.s.s. بود. در این روش واحد مطالعه زیستگاه ویژه است. در این راستا، 10 زیستگاه ویژه برای گونه a.millefolium و 10 زیستگاه ویژه برای گونهa. aleppica تعیین گردید. در بررسی این زیستگاه های ویژه، گونه های هم باش شناسایی شدند، سپس داده های فلوریستیک با استفاده از نرم افزار anaphyto ، به روش f.c.a. آنالیز گردید و گروه بندی زیستگاه های ویژه با استفاده از مارکر فلوریستیک انجام شد. آنالیز عوامل اکولوژیک زیستگاه های ویژه در این گونه ها با استفاده از نرم افزار m.v.s.p. به روش c.c.a. صورت گرفت.همچنین شیب تغییرات و چگونگی تأثیر عوامل اکولوژیکی با قرار دادن هر یک از عوامل اکولوژیکی روی گروه بندی حاصل از f.c.a. مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از بررسی های ریخت شناسی، گرده شناسی، کروموزومی و الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذر جهت تعیین نوع و سطح تنوع استفاده شد. داده های حاصل از این مطالعات توسط نرم افزارهای m.v.s.p. 3.1 و ntsys مورد آنالیز قرار گرفت. در مطالعه ریخت شناسی 52 ویژگی کمی و کیفی در زیستگاه های ویژه a. aleppica و a. millefolium ارزیابی گردید نتایج مطالعات سیتولوژی در هر دو گونه عدد پایه x=9 را نشان داد که گروه بندی های حاصل از آنالیز آن ها با نتایج حاصل از مطالعات فلوریستیک، اکولوژیک و ریخت شناختی مطابقت دارد. این نتایج منجر به تعیین 3 سیتوتیپ (2n=6x=54, 2n=8x=72, 2n=14x=126) و 5 اکوتیپ برای a. millefolium و تعیین 3 سیتوتیپ(2n=2x=18, 2n=4x=36, 2n=8x=72) و 1 اکوتیپ برای achillea aleppicaگردید.عامل اکولوژیک ارتفاع نقش تعیین کننده در ایجاد سیتوتیپ ها در گونه a. millefolium دارد. علاوه بر شمارش کروموزومی، آنالیز کاریوتیپی نیز برای گونه a. aleppica انجام گرفت. فرمول کاریوتیپی بر اساس نسبت بازوها برای جمعیت های دیپلوئید 14m+4sm وبرای جمعیت های اکتا پلوئید 56m+10sm+6st و 50m+18sm+4st به دست آمد و همچنین کلاس تقارنی همه زیستگاه ها 2a تعیین شد به غیر از یک مورد که 2b بود. نتایج الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذردر زیستگاه های ویژه این گونه ها نیز با گروه بندی های فلوریستیک، اکولوژیک، مورفومتری، سیتولوژی و گرده شناسی هم خوانی دارند. تعداد وشدت باندها در این دو گونه متفاوت بود که این نشان دهنده تنوع می باشد.

جنس phlomis l. از خانواده لامیاسه شامل بیش از 100 گونه می باشد. (مظفریان). این تحقیق با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون گونه ای در گونه phlomis olivieri benth. در استان همدان? و با استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه ( d.s.s ) انجام شد. بر این اساس 13 زیستگاه ویژه برای این گونه تعیین شد. در بررسی این زیستگاه های ویژه، 46 گونه به عنوان گونه های همباش شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل داده های فلورستیک با استفاده از نرم افزار anaphyto به روش f.c.a صورت گرفت. مقایسه محورهای مختصات چند گانه حاصل از این روش ها برای گونه مورد مطالعه، منجر به تشخیص 9 گروه بر اساس نشانگر فلورستیک ( ترکیب رستنیهای زیستگاه های ویژه) گردید که وجود تنوع درون گونه ای را نشان می دهد. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای گروه های حاصل از بررسی فوق، از مطالعات الکتروفورز پروتئین های بذر و بررسی های کروموزومی و مورفومتری استفاده شد. در این مطالعات آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار mvsp به روش های upgma ، pco و pca صورت گرفت و گروه های بدست آمده بر اساس نشانگرهای فلورستیک را تقریبا تاییدکرد، همچنین آنالیز داده های حاصل از بررسی های الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر با نرم افزار های mvsp و ntsys ، با گروه بندی های فلورستیک، اکولوژیک و مورفومتری مطابقت داشت و 3 پروتئودم برای گونه مورد بررسی قابل تشخیص است که نشان دهنده تفاوت و تنوع ژنتیکی درون گونه ای است. داده های حاصل از مطالعه مورفومتری توسط نرم افزار mvsp آنالیز شد. در مطالعه ریخت شناسی، 59 ویژگی کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج بدست آمده، جمعیت های مورد مطالعه را از نظر ویژگی های ریختی نیز در 9 گروه مجزا قرار داد. کرک دندانه دار در این گونه برای اولین بار گزارش می شود.

جنس carduus از تیره کاسنی می باشد.گونه های این جنس پراکنش وسیعی در سرتاسر جهان دارند. این تحقیق با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون گونه ای در گونه carduus pycnocephalus در استان همدان با روش تعیین زیستگاه ویژه (determination of special station) d.s.s انجام شد. بر این اساس 14 زیستگاه ویژه برای این گونه تعیین گردید. در بررسی این زیستگاههای ویژه، 98 گونه به عنوان گونه های همباش شناسایی شدند. تجزیه وتحلیل داده های فلورستیک (ترکیب رستنی های زیستگاه ویژه) با استفاده از نرم افزار anaphytoبه روش fca صورت گرفت. مقایسه محورهای مختصات چند گانه حاصل از این روش ها برای گونه مورد نظر، منجر به تشخیص 7 گروه بر اساس نشانگر فلورستیک (ترکیب رستنی ها) گردید که وجود تنوع درون گونه ای را نشان می دهد. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای گروه های حاصل از بررسی فوق، از مطالعات الکترو فورز پروتئین های بذر، بررسی های کروموزومی، مورفومتری و آناتومی استفاده شد. در این مطالعات، آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار (multi variante statistical package) mvsp به روش های upgmaو p.c.o گروههای بدست آمده بر اساس نشانگر های فلورستیک (ترکیب رستنی ها) را تایید کردند، بررسی الکتروفورزپروتئین های ذخیره ای بذر منجر به گروه بندی نمونه ها بر اساس تعداد باندهای پروتئینی گردید. همچنین آنالیز داده های حاصل از بررسی های الکتروفورزی پروتئین های بذربانرم افزار ntsysبا گروه بندی های فلورستیک ومورفومتری مطابقت داشت و 14 زیستگاه ویژه مورد بررسی از نظر تعداد و شدت باندها با هم تفاوت داشتندکه نشان دهنده تفاوت وتنوع ژنتیکی درون گونه ای است. داده های حاصل ازمطالعه مورفومتری توسط نرم افزار mvsp آنالیز شد.در مطالعه ریخت شناسی 54 ویژگی کمی وکیفی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصله، جمعیت های مورد مطالعه را از نظر ویژگی های ریختی در7 گروه قرارداد. بررسی های سیتولوژی منجر به تعیین 3 سیتوتیپ 2n=18-26-32 گردید و سیتوتیپ 2n=18)) که در زیستگاه 11 مشاهده گردید به عنوان یک اکوفنوژنوتیپ مربوط به بستر، سیتوتیپ 2n=32 در زیستگاه ویژه 9 مشاهده گردید به عنوان اکو فنوژنوتیپ مربوط به ارتفاع معرفی می گردد.

موقعیت کنونی و پراکندگی گونه های مشاهده شده از جنس های anchusa، echium و asperugo در بیوتوپ های مختلف درون و حومه شهر کرمانشاه و تنوع گونه ای در محیط های تحت پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. گونه های این سه جنس در بیوتوپ های مختلفی از درون و حومه شهر کرمانشاه، طی بهار و تابستان سال های 1389 و 1390 جمع آوری و نهایتاً شناسایی شدند. نتایج حاصل از این بررسی معرف حضور و پراکندگی گونه anchusa italica l.، به همراه زیرگونهanchusa arvensis (l.) bieb subsp. orientalis (l.) nordh. و نیز گونهechium italicum l.، و asperugo procombens l. در محیط های رودرال و زگتال، با پراکندگی قابل توجهی در درون و برون شهر کرمانشاه، می باشد. گونه a. italica l. در مناطقی با درجات همروبی h3, 4, 5 مشاهده شد. میزان حضور این گونه در محیط هایی با درجه همروبی h3 درمقایسه با درجات همروبی h4,5 بیشتر است. زیر گونه a. arvensis (l.) bieb subsp. orientalis (l.) nordh. در مناطقی با درجات همروبی h4 و h3 مشاهده شدند. از جنس echium تنها گونهe. italicum l. در محیط های با درجات همروبی h3, 4 مشاهد شد. گونه a. procombens l. فقط در محیط هایی با درجه همروبی h4 و حضور بسیار فراوان مشاهده گردید. بررسی های مرفومتری گونه a. italica l. و a. arvensis (l.) و نیز گونه asperugo procombens، نشان دادند که تنوع درون و بین گونه ای آنها چندان قابل توجه نمی باشد تا بتوان از آنها به عنوان صفات تاکسونومیکی بارزی استفاده نمود و از نظر فنوتیپی تقریباً مشابه می باشند. مطالعات کروموزومی گونه a. italica l. که در بسیاری از محیط های درون و برون شهر کرمانشاه صورت گرفتند، معرف رقم کروموزومی 32 می باشند که در مقایسه با اکثر آمار ارائه شده در کتب اختلافی مشاهده نگردید. بررسی صورت گرفته از 4 منطقه مختلف در رابطه با آنالیز خاک گونه های تحت مطالعه که از عمق 20 سانتی متری برداشت شدند، معرف میزان oc ،ec و ph تقریباً مشابه ای هستند. مطالعات الکتروفورزی انجام شده گونه a. italica l. نشان دادند که نمونه های برون شهری در مقایسه با نمونه های مشاهده شده درون شهری دارای تنوع درون گونه ای زیادی بودند.

تیره asteraceae بزرگترین تیره گیاهان گلدار و دو لپه در جهان با بیش از 1600 جنس و 24000 گونه است. اعضای این تیره به آسانی با گل های مجتمع در کاپیتول و میوه فندقه اغلب با پاپوس قابل تشخیص هستند. جنسanthemis l. (بابونه) از جنس های مهم این تیره محسوب می شودکه در طایفهanthemideae قرار دارد. این جنس دارای بیش از 210 گونه در جهان می باشد و در ایران 38 گونه از این جنس وجود دارد که از این تعداد 15 گونه، انحصاری ایران می باشند. گیاهان این جنس از گیاهان دارویی ایران به شمار می آیند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع درون گونه ای و بین گونه ای برخی گونه های جنس .l anthemis در غرب و شمال غرب کشور با استفاده از روش d.s.s. می باشد، بر این اساس، 30 زیستگاه ویژه تعیین شد که 14 زیستگاه ویژه آن، برای دو گونه anthemis hyalina dc. و anthemis haussknechtii boiss. & reut. مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی زیستگاه های ویژه، گونه‏های همباش، همراه با گونه اصلی جمع آوری و شناسایی شدند. سپس با نرم افزار anaphyto به روش fca داده‏های فلوریستیک آنالیز شدند. سپس چگونگی تاثیر عوامل اکولوژیک در گروه بندی زیستگاه های ویژه بررسی شد. به منظور تعیین نوع و سطح تنوع درون گونه ای و بین گونه ای از بررسی های ریخت‏‏‏شناسی، ریز ریخت‏شناسی دانه گرده، مطالعات کروموزومی و ‏آناتومی استفاده شد، سپس آنالیز داده های حاصله با نرم افزار mvspبه روش های upgma و pco انجام گرفت. آنالیز حاصل از داده‏های فوق با نتایج حاصل از آنالیز داده های فلوریستیک همخوانی داشت و وجود تنوع درون گونه‏ای و بین گونه ای در سطح عدد کروموزومی، ویژگی‏های ریخت شناسی و صفات دانه گرده مشخص شد. نتایج شمارش کروموزوم های متافازی، منجر به تعیین سه سیتوتیپ 2n=3x=27 و 2n=2x=18 و 2n=4x=36 شد که اعداد کروموزومی 2n=3x=27 و 2n=4x=36 برای اولین بار برای گونه a. haussknechtii و عدد کروموزومی 2n=3x=27 برای اولین بار برای گونه a. hyalina گزارش می شوند. بدین ترتیب با توجه به تغییرات همگام اکولوژیک، سیتولوژیک و ریخت شناسی می توان به ترتیب سه و دو اکودم از نوع اکوتیپ به عنوان اکوفنوژنوتیپ برای a. haussknechtii و a. hyalina معرفی کرد.

کادمیوم بخش مهمی از ذرات خروجی اگزوز موتورهای دیزلی است. در این پژوهش اثر کادمیوم موجود در ذرات خروجی دیزل (dep) بر تکوین بساک و میکروسپورزایی دانه های گرده گیاه اطلسی و همچنین پروتئین-های گرده ای، توان آلرژی زایی دانه های گرده این گیاه و تغییرات آن تحت تاثیر کادمیوم آزمایش شد. به منظور مطالعه مراحل تکوین بساک و دانه های گرده پس از کشت گیاه اطلسی تحت شرایط کنترل شده گلخانه ای و تیمار روزانه آنها با سه غلظت مختلف کلرید کادمیوم (400، 800 و 1200 میکرو مول) قبل و طی دوره گلدهی، گلچه ها با اندازه های مختلف از گیاهان کشت شده برداشت شدند و پس از تثبیت با فیکساتورfaa ، آب گیری و قالب گیری در پارافین با روش های متداول یاخته–بافت شناسی آماده سازی و با میکروتوم برش گیری شدند. رنگ آمیزی برش-ها با هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد. مراحل تکوین و ساختار بساک و دانه های گرده گیاهان تحت تیمار کادمیوم و گیاهان شاهد با میکروسکوپ نوری مطالعه شد. پروتئین های دانه های گرده با روش الکتروفورز در بستر ژل sds-page تفکیک و الگوی باند های پروتئینی در گروه های مختلف گرده ای مورد مقایسه قرار گرفتند. به منظور بررسی توان آلرژی زایی دانه های گرده، عصاره گرده ها در بافر فسفات نمکی تهیه شد و پس از حساس سازی حیوانات مورد آزمایش (موش های بالب سی نر)، با آزمون های پوستی و سنجش سطح ایمونوگلوبین e مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که دانه های گرده گیاهان شاهد در منظره قطبی و استوایی به ترتیب کروی و دوکی شکل هستند. تخریب زودرس لایه تاپی، چروکیدگی بساک و دانه های گرده، شکستگی جداره اگزین، بی نظمی در انجام فرایند تکوین گرده و گرده های نازا نتایج تیمار با کادمیوم است. دانه های گرده گیاهان تیمار شده نیمرخ الکتروفورزی متفاوتی با گیاهان شاهد دارند و تیمار با کادمیوم توانسته است دو باند جدید 46 و 51 کیلو دالتونی تشکیل دهد. بررسی توان آلرژی زایی دانه های گرده نشان داد که گرده های اطلسی در حالت عادی نمی توانند موجب بروز واکنش های آلرژیک شوند، اما قرار گیری در مجاورت کادمیوم می تواند موجب آلرژی زائی آنها گردد. نظر به اینکه میزان شیوع آلرژی گرده ای در نواحی مواجه با آلودگی هوا بویژه dep افزایش یافته است، کادمیوم به عنوان بخش مهمی از dep می تواند عامل موثری در تشکیل پروتئین های آلرژن باشد.

جنس senecio l. با دارا بودن حدود 1500 گونه، بزرگترین تیره کاسنی (آفتابگردان) محسوب می شود. گونه های این جنس پراکنش وسیعی در سراسر جهان دارند. این تحقیق با هدف مطالعه و بررسی وجود تنوع درون گونه ای و بین گونه ای در گونه های s. vernalis و s. glaucus در غرب و شمال غربی ایران با روش تعیین زیستگاه ویژه (determination of special station) d.s.s انجام شد. بر این اساس 20 زیستگاه ویژه برای این گونه ها تعیین گردید. در بررسی این زیستگاه-های ویژه، 140 گونه به عنوان گونه های همباش شناسایی شدند. تجزیه وتحلیل داده های فلورستیک (ترکیب رستنی های زیستگاه ویژه) با استفاده از نرم افزار آنافیتو به روش fca صورت گرفت. به منظور تعیین سطح و نوع تنوع درون گونه ای و بین گونه ای گروه های حاصل از بررسی نشانگر فلورستیک (ترکیب رستنی ها)، از مطالعات ریخت شناسی، آناتومی، گرده-شناسی و بررسی های کروموزومی استفاده شد. در این مطالعات، آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار (multi variante statistical package) mvsp به روش های upgma و p.c.o انجام شد.در مطالعه ریخت شناسی 70 و در مطالعه آناتومی 16 ویژگی کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصله، جمعیت های مورد مطالعه را در هر یک از دو گونه به 4 گروه تقسیم کرد. از طرفی آنالیز داده های حاصل از مطالعه گرده شناسی با بررسی 9 ویژگی کمی و کیفی، گونه s. vernalis را به 3 دسته و گونه s. glaucus را به 4 دسته تقسیم نمود. و در آخر بررسی های سیتولوژی منجر به تعیین 1 سیتوتیپ (2n=20) در هر دو گونه گردید.

در این پروژه فیلم لایه نازک نانو ساختار اکسید روی و هیدروکسید روی بر روی اسلاید شیشه ای تحت تابش دهی مایکروویو به عنوان یک روش ساده و سریع تهیه شده است. همچنین به منظور بررسی اثر نقره بر روی خصوصیات فیزیکی و بیولوژیکی فیلم ها، فیلم اکسید روی/نقره و هیدروکسید روی/نقره بر روی اسلاید شیشه ای نیز با روش مایکروویو تهیه شده است. در این روش نیروی هیدرولیز به کمک تابش دهی مایکروویو تامین میگردد. اثر ph محلول بر ساختار و ترکیب فیلم ها به کمک تکنیک های میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و پراش اشعه ایکس (xrd) و اسپکتروسکوپی پراکندگی انرژی اشعه ایکس (edx) مورد بررسی قرار گرفته است. کارایی فیلم های نازک سنتز شده به عنوان جاذب برای جذب یون مس (ii) از محلول آبی مطالعه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش مقدار کم نقره به فیلم لایه نازک نانو ساختار اکسید روی، سرعت و ظرفیت جذب جاذب افزایش می یابد. با توجه به نتایج به دست آمده فیلم لایه نازک اکسید روی/نقره باساختار گل مانند بهترین جاذب برای حذف یون مس با ظرفیت جذب mg/g 8/853 می باشد. جذب سطحی یون مس بر روی جاذب های تهیه شده از دیدگاه سینتیکی و تعادلی مورد مطالعه قرار گرفته است. داده های تجربی تعادلی به صورت غیر خطی با ایزوترم های لانگمویر، فروندلیچ، ردلیچ- پترسون، لانگمویر- فروندلیچ، تاث، لانگمویر توسعه یافته، بروئرس- سوتولانگو و عزیزیان- ولکوو برازش شده اند. به کمک ضرایب همبستگی به دست آمده مشخص شد که داده های تعادلی سیستم های اکسید روی و اکسید روی/نقره با ایزوترم عزیزیان- ولکوو تطابق بهتری دارند. داده های تجربی سینتیکی نیز با مدل های سینتیکی شبه مرتبه اول، شبه مرتبه دوم، مرتبه ی مختلط اول و دوم، الوویچ، نمایی، شبه فرکتالی شبه مرتبه اول و شبه فرکتالی شبه مرتبه دوم برازش شده اند و با توجه به ضرایب همبستگی به دست آمده می توان گفت که مدل سینتیکی شبه فرکتالی شبه مرتبه اول بهتر می تواند سینتیک جذب سطحی یون مس بر روی سطح اکسید روی و اکسید روی/نقره را نشان دهد. در نهایت با استفاده از داده های به دست آمده مکانیسم جذب سطحی یون مس برروی جاذب های تهیه شده پیشنهاد شده است.

در حال حاضر استفادهصنعتی ازنانو ذراتبه سرعت در حالافزایش است کهباعثنگرانی هایی در مورداثراتبیولوژیکی بالقوه نانو ذراتآزاد شده بهمحیط زیستشده است. تا به امروز شناخت نسبتا کمی در مورد جذب، انباشتگی و پاسخ های گیاهان به این ذرات آزاد شده به دست آمده است. در این پژوهش اثرات نانو ذرات اکسید آلومینیوم بر روی جوانه زنی، رشد ریشه، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای پروتئین کل، تغییرات فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی، محتوای کربوهیدرات ها، تکوین بساک، دانه های گرده و تخمک درگیاه لوبیا (phaseolus vulgaris l.)بررسیشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

asteraceae بزرگ ترین تیره گیاهان گل دار می باشد که دارای 1500 جنس و 23000 گونه است. این خانواده دارای خواص بسیار متفاوت و مهمی مانند خاصیت داروئی، حشره کشی، زینتی و خوراکی می¬باشند. بنابراین مطالعات وسیعی نیز از جنبه های مختلف بر روی اعضاء این تیره انجام گرفته ولی با توجه به پراکنش وسیع و فراوانی گونه¬های آن، مطالعات انجام شده، به ویژه مطالعات رویان شناختی، بسیار اندک است. یکی از جنس های بزرگ این تیره جنس tanacetum است که متعلق به طایفه anthemideae است در این بررسی ویژگی های رویان شناختی سه گونه از این جنس مورد مطالعه قرار گرفت. این سه گونه عبارتند از: 1) tanacetum chiliophyllum (fish. & c. a. mey) schultz bip. 2) tanacetum parthenium (l.) schultz bip. 3) tanacetum polycephalum schultz bip. همچنین برای مقایسه بهتر یافته های رویان شناختی، 3 جنس دیگر نیز مطالعه شد، که شامل موارد زیر است: 4) tripleurospermum disciforme (c. a. mey) schultz bip. 5) senecio glaucus l. 6) inula aucheriana dc. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشته شد، در فیکساتور faa تثبیت و در الکل 70% نگهداری شد. نمونه ها قالب گیری و با میکروتوم به ضخامت 7 میکرومتر برش گیری گردید. رنگ آمیزی با روش pas بر اساس پروتوکل پیشنهادی yeung انجام گرفت و مطالعه کامل لام های میکروسکوپی تهیه شده از مراحل مختلف تکوین اندام های تولید مثلی با دقت فراوان انجام شد. نتایج این پژوهش علاوه بر توصیف دقیق مراحل تکوین تخمک و کیسه رویانی، تکوین بساک و دانه¬گرده در شش گیاه مورد مطالعه برای اولین بار، نشان داد که در گیاهان فوق موارد نادر و استثنایی از قبیل تتراد خطی عرضی،جنین زایی حاصل از آنتی پود، افزایش آنتی پود و افزایش سینرژید وجود دارد. ولی در مجموع تکوین دانه گرده بر اساس الگوی استاندارد گیاهان دولپه و تکوین کیسه رویانی بر اساس تیپ پلی گونوم می باشد. نتایج همچنین نشان داد که صفاتی از قبیل وجود یا عدم وجود پایک در مادگی، طول و عرض تخمدان و تخمک و کیسه رویانی، موقعیت مگاسپوروسیت و مگاسپور فعال، تعداد آنتی پودها، تعداد سینرژیدها، تغییر پذیری در لایه های بساک، تعداد هسته های های دانه گرده و ... می¬تواند در کنار سایر صفات، در تاکسونومی مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاصل از مطالعات الکتروفورز پروتئین های بذر و استولیز گرده نیز تکمیل کننده و تأیید کننده یافته های رویان شناختی بود. مطالعات کروموزومی، گزارش برای اولین بار عدد کروموزومی گونه inula aucheriana (n=x=9) و گزارش سطح پلی پلوئیدی در tanacetum polycephalum (2n=2x=72) را نشان داد. نتایج آنالیزهای فیتوشیمیایی اسانس، تفاوت در یافته های ما را با پژوهشگران قبلی ارائه داد، همچنین کلیه اسانس های تهیه شده اثرات ضد باکتریایی متوسط تا قوی را نشان دادند.