نام پژوهشگر: شقایق مهروی

بررسی تنوع مورفولوژیک و سیتوژنتیک در برخی از اکوتیپهای ایرانی گیاه دارویی گل راعی (hypericum perforatum)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1391
  شقایق مهروی   قاسم کریم زاده

در این تحقیق 14 اکوتیپ بومی ایران از گیاه دارویی گل راعی متعلق به گونهhypericum perforatum ، مورد ارزیابیهای مورفولوژیکی و کاریوتیپی قرار گرفته شد. براساس تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک، تفاوت بسیار معنی دار بین اکوتیپ های گل راعی حاصل شد و براساس دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای صفات مورفولوژیک شامل طول ریشچه، طول ساقچه، طول گیاهچه، نسبت ساقه به ریشه، درصد و سرعت جوانه زنی، ارتفاع، تعداد شاخه گلدار، تعداد غدد گل، وزن هزار دانه اکوتیپهای گل راعی در سه دسته قرار گرفتند که دسته اول، دوم، سوم به ترتیب شامل 1، 3، 9 اکوتیپ بودند. بیشترین میزان همبستگی بین طول ریشچه، طول گیاهچه و سرعت و درصد جوانه زنی حاصل شد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی روی صفات مورفولوژیک نشان داد که سه مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا در این تحقیق 14 اکوتیپ بومی ایران از گیاه دارویی گل راعی متعلق به گونهhypericum perforatum ، مورد ارزیابیهای مورفولوژیکی و کاریوتیپی قرار گرفته شد. براساس تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک، تفاوت بسیار معنی دار بین اکوتیپ های گل راعی حاصل شد و براساس دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای صفات مورفولوژیک شامل طول ریشچه، طول ساقچه، طول گیاهچه، نسبت ساقه به ریشه، درصد و سرعت جوانه زنی، ارتفاع، تعداد شاخه گلدار، تعداد غدد گل، وزن هزار دانه اکوتیپهای گل راعی در سه دسته قرار گرفتند که دسته اول، دوم، سوم به ترتیب شامل 1، 3، 9 اکوتیپ بودند. بیشترین میزان همبستگی بین طول ریشچه، طول گیاهچه و سرعت و درصد جوانه زنی حاصل شد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی روی صفات مورفولوژیک نشان داد که سه مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا و بسیار معنی داری وجود داشت. دندروگرام پارامترهای کاریوتیپی به روش اتصال متوسط گروه ها چهار دسته را نشان داد. در دسته اول، دوم، سوم، چهارم 8، 3، 2، 1 اکوتیپ قرار داشت. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که سه مولفه اصلی اول 97% از واریانس کل بین داده ها را توجیه می کنند.