نام پژوهشگر: زهرا خنامانی محمدگی زاده
زهرا خنامانی محمدگی زاده حسین میردهقان
چکیده پسته تازه در طی برداشت و پس از برداشت در معرض تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی قرار می گیرد و به این دلیل عمر انباری کوتاهی دارد. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات کاربرد قبل و پس از برداشت پلی آمین ها و کاربرد پس از برداشت تیمار گرمایی در زمینه ی حفظ خصوصیات کیفی و افزایش عمر انبارداری پسته تازه است. در آزمایش اول پلی آمین های پوتریسین و اسپرمین در غلظت های (0، 1 و 2 میلی مولار) به صورت محلول پاشی بر روی درختان پسته دو رقم فندقی و کله قوچی بکار برده شدند. تیمارها 20 و 35 روز قبل از برداشت تجاری اعمال شدند. میوه های تیمار شده با پوتریسین و اسپرمین پس از برداشت، در انبار سرد با دمای 1 ± 5/1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 5 ± 90 درصد برای 20 و 45 روز قرار گرفتند. در آزمایش دوم پسته های تازه ارقام فندقی و کله قوچی در محلول های پوتریسین (0، 1 و 2 میلی مولار) به مدت 8 دقیقه غوطه ور شدند. سپس پسته ها در دمای آزمایشگاه (2 ± 25) خشک شدند و به انبار با شرایط ذکر شده برای آزمایش اول انتقال داده شدند. در آزمایش سوم پسته های تازه ارقام فنذقی و کله قوچی با آب گرم (35، 45، 55 و 25 درجه سلسیوس بعنوان شاهد) به مدت 6 دقیقه تیمار شدند. سپس پسته ها در دمای آزمایشگاه (2 ± 25) خشک شدند و به انبار سرد با دمای 1 ± 5/1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 5 ± 90 درصد به مدت 45 روز انتقال داده شدند. برای هر سه آزمایش، در هر واحد آزمایشی 200 گرم پسته تازه مورد استفاده قرار گرفت. پس از 20 و 45 روز، کاهش وزن، تست پانل (طعم و مزه تندی)، شاخص اسیدیته، اندیس پراکسید، سفتی پوسته ی نرم خارجی، کربوهیدرات های محلول، پروتئین، فعالیت میکروبی و تغییرات شاخص های مختلف رنگ پسته های تازه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در آزمایش های اول و دوم، کاهش وزن پسته های تیمار شده با پوتریسین 2 میلی مولار در هر دو رقم کمترین میزان بوده است. پس از گذشت 45 روز بالاترین سفتی پوسته ی نرم خارجی پسته تازه در آزمایش اول با تیمار اسپرمین 2 میلی مولار و در آزمایش دوم با تیمار پوتریسین 2 میلی مولار مشاهده شد. کاربرد قبل و پس از برداشت پلی آمین ، سبب کاهش شاخص اسیدیته و اندیس پراکسید پسته و حفظ محتوای کربوهیدرات های محلول و پروتئین در طی انبارمانی شد. پسته های تیمار شده در مقایسه با نمونه های شاهد، آلودگی میکروبی کمتری را نشان دادند. همچنین تغییرات شاخص های مختلف رنگ هم در پسته های تیمار شده کند تر بود. در آزمایش سوم، تیمار آب گرم 45 درجه سلسیوس سبب کاهش اتلاف وزن پسته های تازه در مقایسه با دیگر تیمارها شد. نتایج همچنین نشان داد که آلودگی میکروبی با کاربرد تیمارهای آب گرم 35 و 45 درجه سلسیوس کاهش یافت. نتایج سفتی پوسته خارجی هم نشان داد که تیمار آب گرم 45 درجه سلسیوس در هر دو رقم با میانگین 71/2 کیلوگرم نیرو، پس از 45 روز انبارمانی مؤثرترین تیمار جهت حفظ سفتی بوده است. همچنین تغییرات در شاخص های مختلف رنگ با تیمارهای آب گرم 35 و 45 درجه سلسیوس کند تر شد. نتایج آزمایش ها بیانگر آن است که کاربرد قبل و پس از برداشت پلی آمین ها و کاربرد پس از برداشت تیمار گرمایی توانستند خصوصیات ظاهری پسته های تازه را حفظ کنند. در آزمایش های اول و دوم تیمار پوتریسین 2 میلی مولار و در آزمایش سوم تیمار آب گرم 45 درجه سلسیوس، بهترین نتایج را نشان دادند. واژگان کلیدی: پوتریسین، اسپرمین، سفتی پوسته خارجی، فعالیت میکروبی