نام پژوهشگر: زهرا قربان پور
زهرا قربان پور احمد غلامعلی زاده
امروزه آلودگی فلزات سنگین در خاک به مشکل بزرگی تبدیل شده که تجمع آن در گیاهان می تواند به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر زندگی حیوانات و انسان اثر گذار باشد. کادمیوم فلز سمی است که با افزایش آلودگی های زیست محیطی، ورود آن به زنجیره غذایی به طور معنی داری افزایش می یابد. این پژوهش به بررسی تاثیر کلرید و سولفات پتاسیم بر جذب کادمیوم و ارتقای گیاه پالایی آن توسط کلزا (brassica napus l.)، در سال زراعی 1392- 1391 در گلخانه باغ گیاه شناسی مشهد انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار صورت گرفت. فاکتور های آزمایشی شامل 3 سطح کادمیوم (سطوح صفر، 15 و 30 میلی گرم کادمیوم بر کیلوگرم) از منبع نیترات کادمیوم و 10 سطح از تیمار های کود های پتاسیم، که شامل یک سطح شاهد (بدون کود پتاسیم)، کاربرد کلرید پتاسیم (سطوح 100، 200، 300 میلی گرم در کیلوگرم)، کاربرد سولفات پتاسیم (سطوح 100، 200، 300 میلی گرم در کیلوگرم) و کاربرد مخلوطی مساوی از کود های کلرید و سولفات پتاسیم (100، 200، 300 میلی گرم در کیلوگرم) بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که سطوح کادمیوم و مقادیر مختلف کود های پتاسیم اثر معنی داری بر وزن خشک ریشه و اندام هوایی، غلظت پتاسیم ریشه و اندام هوایی و خصوصیات خاک از قبیل اسیدیته و هدایت الکتریکی داشت. بیشترین مقدار جذب کادمیوم با مصرف 300 میلی گرم در کیلوگرم کلرید پتاسیم بدست آمد. همچنین بررسی انجام شده نشان داد از بین سطوح کودی پتاسیم به کار رفته، بهترین تاثیر را بر وزن خشک و پتاسیم ریشه و اندام هوایی به ترتیب در سطوح 200 میلی گرم در کیلوگرم و 300 میلی گرم در کیلوگرم سولفات پتاسیم به دست آمد. بنابراین بر اساس نتایج آزمایش گلدانی و تجزیه های آزمایشگاهی گیاه کلزا برای جذب کادمیوم در فناوری گیاه پالایی مناسب می باشد و مصرف کلرید پتاسیم نیز می تواند کارآیی گیاه-پالایی خاک آلوده به کادمیوم را بهبود بخشد.