چکیده به منظور بررسی اثرات کودهای فسفاته توأم با محلول پاشی عناصر ریز مغذی بر ویژگی های کمی و کیفی ذرت دانه ای سینگل کراس 704. آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. محلول پاشی با کود میکرو کامل حاوی عناصر fe, zn, mn, cu و عدم محلول پاشی به عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح کود شامل: 0 (عدم کود ) ، 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر، 100 گرم در هکتار کود زیستی، 100 گرم در هکتار کود زیستی +50 کیلوگرم فسفر شیمیایی در هکتار به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی و کودهای فسفری تأثیر معنی داری بر افزایش ماده خشک در طی مراحل رشد داشتند، تمامی ویژگی های اندازه گیری شده از قبیل وزن هزار دانه، تعداد بلال در بوته، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در بلال، وزن چوب بلال، قطر بلال، وزن بلال، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول و عرض برگ پرچم، درصد فسفر دانه، میزان روی دانه و درصد پروتئین دانه تحت تأثیر تیمار کودهای فسفری قرار گرفتند. بیشترین میزان ویژگی های اندازه گیری شده در تیمار کود زیستی+ 50 کیلوگرم فسفر شیمیایی در هکتار مشاهده شد. محلول پاشی عناصر ریزمغذی ارتفاع بوته، طول برگ پرچم، درصد فسفر و روی دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و میزان تجمع ماده خشک را تحت تأثیر قرار داد. اثر متقابل کودهای فسفری و محلول پاشی عناصر ریزمغذی تأثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، درصد فسفر و میزان روی دانه داشت. این گونه به نظر می رسد که کاربرد کود زیستی به همراه کود شیمیایی یک راه مناسب برای افزایش عملکرد و کاهش آلودگی های محیطی است.

کاشت پاییزه چغندرقند از نظر اقتصادی و همچنین کار آیی مصرف آب سودمندی بسیار بیشتری نسبت به کاشت بهاره آن دارد. استان های خراسان رضوی و جنوبی از مهمترین مناطق تولید چغندرقند در کشور هستند. زراعت این محصول در این استان ها فقط به صورت بهاره انجام می شود. بنابراین ضروری است امکان سنجی کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق صورت پذیرد. به این منظور ابتدا پایگاه داده های اقلیمی تشکیل گردید. سپس پهنه بندی تاریخ کاشت و برداشت بر اساس نتایج طرح های تحقیقاتی و همچنین احتمال وقوع دماهای آستانه در مراحل مختلف نموی، انجام پذیرفت. نتایج پهنه بندی نشان داد در بسیاری از مناطق مورد مطالعه بهاره شدن بوته های چغندرقند انجام می پذیرد. بارش کمتر از 50 میلیمتر در طول فصل زراعی در مناطق جنوبی استان خراسان جنوبی مزیت این کاشت را در این مناطق کاهش می دهد. بیشتر اراضی که بارش بیش از 190 میلیمتر دارند با خطر یخ زدگی، عدم دریافت gdd مناسب و بهاره شدن مواجه می باشند. بر اساس نقشه پهنه بندی نهایی 90/4 درصد اراضی این استان ها بسیار مناسب، 74/16 درصد مناسب، 98/47 درصد متوسط و 38/30 درصد نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند می باشند. مناطق بسیار مناسب بیشتر شامل قسمت هایی در جنوب غربی و جنوب شرقی استان خراسان جنوبی می باشد. در استان خراسان رضوی فقط قسمتی از جنوب غربی شهرستان بردسکن برای کاشت پاییزه چغندرقند کاملا مناسب می باشد. در این مطالعه پهنه بندی استان های مورد مطالعه به روش دومارتن صورت پذیرفت. مناطق نیمه خشک بیشترین سطح استان های مورد مطالعه را اشغال نمودند. همچنین مناطق بیابانی حدود 26 درصد کل استان های خراسان رضوی و جنوبی را شامل می شود. مناطق مدیترانه ای و نیمه مرطوب به ترتیب با 22 و 5/1 درصد، بیشتر نواحی مرتفع مرکزی استان های خراسان رضوی و جنوبی را پوشش داده اند. همپوشانی نقشه کاربری اراضی با نقشه پهنه بندی مناطق مستعد کاشت پاییزه چغندرقند نشان داد، که تنها 2/18 کیلومتر مربع از اراضی کشاورزی جزو مناطق مناسب برای کاشت پاییزه قرار می گیرند. مناطق متوسط و نامناسب نیز به ترتیب با 26168 و 11928 کیلومتر مربع، بیشترین سطح این مناطق را به خود اختصاص داده اند. خوشه بندی نتایج آزمایشات و تطبیق آن با نقشه پهنه بندی نشان داد پهنه بندی انجام شده از دقت مناسبی برخوردار است.