نام پژوهشگر: بابک پرن

تاثیر افزودن ردی [روی] از عنصر قلع به حمام آبکاری، بر بافت، مرفولوژی و خواص خوردگی پوشش های الکتریکی "روی"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی مواد 1386
  بابک پرن   کیوان رییسی

در این تحقیق به منظور پوشش دهی "روی" بر روی سطح زیر لایه فولاد کم کربن پولیش الکتریکی و مکانیکی شده از دانسیته جریانهای 10، 100، 200 و ma/cm2400 در حمام سولفاتی شامل افزودنی ppm sn2+10 و ppm sn2+100 استفاده شد. نتایج مطالعات ولتامتری چرخه ای و روبش کاتدی نشان داد در هر دو حمام حاوی ppm sn+2 10 وppm sn+2100 نرخ احیاء هیدروژن بر روی سطوح پولیش مکانیکی از سطوح پولیش الکتریکی بیشتر است. در حمام حاوی ppm sn+2100 نرخ احیاء هیدروژن بر روی سطح و نیز فراپتانسیل لازم جهت رسوب دهی "روی"، از حمام حاویppm sn+210 بیشتر است. مطابقت مد جوانه زنی پوشش های "روی" در شرایط مختلف با مدل شریفکر مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ضریب دیفوزیون سطحی یون های "روی" در حمام حاوی ppm sn+2 10 توسط روابط شریفکر نشان داد که ضریب دیفوزیون یون های "روی" بر روی سطوح پولیش الکتریکی در چگالی جریان پوشش دهی100و ma/cm2 200 به ترتیب 35 و 31 برابر بیشتر از سطوح پولیش مکانیکی می باشد. همچنین ضریب دیفوزیون یون های zn+2با افزایش چگالی جریان پوشش دهی، بر روی سطوح پولیش مکانیکی و الکتریکی افزایش می یابد. بررسی بافت پوشش ها توسط آنالیز تفرق اشعه ایکس(xrd) نشان داد در حمام حاوی ppm sn+2 10 مولفه بافت پوشش ها بر روی سطوح پولیش الکتریکی در چگالی جریان های پوشش دهی 100، 200 و ma/cm2 400 عمدتاً صفحه قاعده {2. 00} و در چگالی جریان ma/cm2 10 صفحات هرمی کم زاویه می باشد. در پوشش های ایجاد شده بر روی سطوح پولیش مکانیکی با چگالی جریان های پوشش دهی 10، 100 و ma/cm2 200 مولفه های بافت هرمی شدت زیادی دارند در حالی که در چگالی جریان ma/cm2400 مولفه بافت {2. 00} به شدت افزایش می یابد و مولفه های بافت هرمی حذف می شود. در حمام حاوی ppm sn+2 100 مولفه های بافت پوشش های ایجاد شده بر روی سطوح پولیش مکانیکی والکتریکی شامل صفحات قاعده {2. 00} و صفحات هرمی {5. 10}، {4. 10}، {3. 10}، {2. 10} و {4. 11} می باشند که با افزایش چگالی جریان پوشش دهی شدت صفحات هرمی با زاویه بالاتر افزایش می یابد. بررسی منحنی های پلاریزاسیون تافل پوشش ها در محلول nacl %5 هوازدایی شده نشان داد شاخه آندی منحنی های تافل در تمامی پوشش ها تقریباً بر روی هم منطبق است در حالی که شاخه های کاتدی این منحنی ها که مربوط به احیاء هیدروژن است تفاوت زیادی با هم دارند. آزمون های پتانسیو استاتیک در پتانسیل آندی mv 1000 – و پتانسیل کاتدی mv 1350 – نیز تایید کرد که تفاوت در جهت گیری کریستال های سطحی پوشش بیشتر روی نرخ احیاء هیدروژن بر روی این سطوح تاثیر می گذارد و نرخ انحلال "روی" وابستگی زیادی به جهت گیری کریستال های سطحی ندارد. مقایسه بافت و مرفولوژی پوشش های مختلف با خواص خوردگی نشان داد بافت پوشش ها نمی تواند عامل تعیین مقاومت به خوردگی پوشش ها باشد. به نظر می رسد که خواص خوردگی را باید به صفحات در معرض محلول، و نیز تخلخل وسطح موثر پوشش که در معرض محلول خورنده قرار می گیرد نسبت داد. مطالعات خوردگی توسط آزمون eis و شبیه سازی فرایند خوردگی نشان می دهد خوردگی فلز "روی" مطابقت خوبی با مدار ارایه شده برای فلزات محافظت شونده با فیلم اکسیدی متخلخل دارد.