ب

شرکت های سهامی زراعی یکی از نظام های بهره برداری از زمین در بخش کشاورزی می باشد که بعد از اصلاحات ارضی در دهه چهل بوجود آمد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بسیاری از شرکت های مذکور منحل شد و در حال حاضر فقط چهار شرکت از شرکت های قدیم در کشور به فعالیت خود ادامه می دهند. در سال های اخیر توسعه شرکت های مذکور در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است، موفقیت این شرکت ها در گرو رضایتمندی و همکاری سهامداران با مسولین شرکت ها می باشد. بر همین اساس در این پژوهش عوامل موثر بر رضایتمندی سهامداران این شرکت ها مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و کاربرد فرمول کوکران، تعداد 235 نفر از سهامداران شرکت های مذکور انتخاب و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از مصاحبه و تکمیل پرسشنامه به دست آمد. نتایج حاصل از پرسشگری سهامداران در مورد میزان رضایت آنان از اشتغال ایجاد شده بیانگر این است که میزان رضایت 48 درصد سهامداران از اشتغال ایجاد شده کم و خیلی کم و میزان رضایت 20 درصد آنان زیاد و خیلی زیاد می باشد. نتایج استنباطی تحقیق نشان می دهد که میزان رضایت سهامداران از شرکت های سهامی زراعی در هر یک از شرکت های سهامی زراعی مورد بررسی با یکدیگر متفاوت می باشد و متغیرهای مقدار سود سهام، میزان مشارکت سهامداران در مدیریت شرکت، نحوه انتخاب مدیر عامل و نوع مالکیت دارای اثر معنی داری بر سطح رضایتمندی سهامداران شرکت های عضو می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده بنظر می رسد راه اندازی این شرکت ها نیاز به مطالعه و تعمق بیشتر و در نظر گرفتن شرایط فرهنگی- اجتماعی سهامداران توسط دولتمردان ضرورت دارد. کلمات کلیدی: ،

بحران اشتغال یا موضوع کار و بیکاری نه تنها یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی واقتصادی روز در کشور به شمار می آید، بلکه با توجه به میزان رشد جمعیت در دو دهه گذشته می توان آن را مهمترین چالش اجتماعی و اقتصادی چند دهه آینده نیز به حساب آورد. از دیدگاه کارشناسان یکی از راه های کاهش اثرات این بحران، گسترش خوداشتغالی می باشد. خوداشتغالی به لحاظ انعطاف پذیری ساعات کار و استقلال در شرایط کار، طی سالهای اخیر با توجه به سیاستهای کلان دولت از استقبال قابل توجهی برخوردار بوده است. بر همین اساس کمیته امداد امام خمینی(ره) به عنوان یکی از نهادهای حمایتی در مقوله اشتغال زایی افراد فقیر و کم درآمد سعی نموده است تا خودکفایی مددجویان تحت پوشش خویش را از طریق خوداشتغالی فراهم سازد و لذا سیاست مذکور در طی چند سال گذشته به صورت گسترده تر دنبال شده است. پژوهش جاری تلاش نموده است عوامل موثر بر توسعه خود اشتغالی بین روستائیان مددجوی کمیته امداد شهرستان بیرجند را مورد شناسایی قرار دهد. بدین منظور ، با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک و کاربرد فرمول کوکران، تعداد 92 نفر از مددجویان مذکور انتخاب و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از مصاحبه و تکمیل پرسشنامه به دست آمد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان می دهد که داشتن مهارت فنی و توان اجرایی، رسیدگی و نظارت مستمر بر طرح اجرا شده ، آموزش های فنی و حرفه ای ، داشتن تجربه شغلی و سن مددجو از جمله عوامل موثر بر موفقیت در خوداشتغالی در بین مددجویان روستایی تحت پوشش کمیته امداد می باشد. از سوی دیگر بین متغیرهای روحیه خوداتکایی و استقلال طلبی ، مشارکت اعضای خانواده در اجرای طرح خوداشتغالی ، پشتیبانی فنی و تدارکاتی از مددجویان ، آشنایی با عوامل ساختاری و قوانین دریافت وام و موفقیت در خوداشتغالی مددجویان رابطه معنی داری مشاهده نمی شود. با توجه به یافته های تحقیق پیشنهاد می شود ارائه آموزش های فنی و حرفه ای و بازدید از طرح های خوداشتغالی موفق ورسیدگی و نظارت مستمر بر طرح های خوداشتغالی در دستور کار برنامه ریزان طرح های خوداشتغالی مددجویان قرار گیرد.

بخش کشاورزی در اقتصاد بسیاری از کشور های در حال توسعه یکی از بخش های مهم اقتصاد ملی می -باشد. از این رو بسیاری از صاحب نظران امر توسعه معتقدند که پشتوانه و محرک توسعه روستایی، توسعه کشاورزی می باشد.یکی از مهم ترین راهکار ها در جهت توسعه پایدار روستایی، رشد و توسعه کارآفرینی کشاورزی است. بر همین اساس پژوهش جاری تلاش نموده است تا عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در دهستان گلیان را مورد شناسایی قرار دهد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است که به شیوه پیمایشی و با استفاده از تکنیک دلفی انجام شده است. بر مبنای رویه معمول تکنیک دلفی سه مرحله گردآوری و پردازش اطلاعات با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه در سطح جامعه آماری شامل دو گروه 15 نفری از کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان و کشاورزان موفق (نمونه و کارآفرین) دهستان گلیان در بازه زمانی سال 1390 تا 1391 انجام شد. روایی پرسشنامه محقق ساخته از طریق گروه متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج به دست آمده از آزمون کای اسکوئر نشان می دهد که از دیدگاه کشاورزان موفق بین تأثیر گذاری پنج عامل (فردی، اجتماعی، اقتصادی، محیطی و مدیریتی) بر توسعه کارآفرینی کشاورزی با سطح معنی داری 13/0 تفاوت معنی داری وجود ندارد اما از نظر کارشناسان بین تأثیر گذاری این پنج عامل بر توسعه کارآفرینی کشاورزی با سطح معنی داری کمتر از 05/0 درصد تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون من وایتنی حاکی از آن است که بین دیدگاه کارشناسان و کشاورزان موفق در زمینه تأثیر ابعاد فردی بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در دهستان گلیان تفاوت معنی داری وجود دارد اما در زمینه تأثیر سایر ابعاد بر توسعه کارآفرینی کشاورزی تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج به دست آمده از اولویت بندی شاخص های پنج گانه براساس ضریب تغییرات نشان می دهد که از دیدگاه کارشناسان به ترتیب عواملی نظیر فراهم بودن زیر ساخت ها، حمایت سازمان های اجرایی از کشاورزان، تعامل کاری کشاورزان با یکدیگر، سطح تحصیلات فردی و میزان سودآوری طرح کارآفرینی حائز اهمیت می باشد. لیکن از دیدگاه کشاورزان موفق، به ترتیب عواملی همچون نظیر نزدیکی روستا به شهر، کاهش بروکراسی اداری، موفقیت کاری کشاورزان، دسترسی به بازار فروش و عوامل فردی همانند سن به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر کارآفرینی کشاورزی می باشد.

کشاورزی یکی از بخش های مهم در اقتصاد کشور به حساب می آید و تأثیر قابل توجهی در اشتغال به خصوص در مناطق روستایی دارد به طوری که شغل اکثر مردم روستا کشاورزی است. یکی از منابع مهم و کمیاب در بخش کشاورزی نهاده‏ی آب است. نظر به خشک‏سالی‏های چند سال اخیر، بحران منابع آبی و همچنین افزایش روز افزون جمعیت و نیاز به مواد غذایی افزایش بهره‏وری نهاده‏ی آب در بخش کشاورزی ضرورتی انکارناپذیر است. بهره‏وری آب در بخش کشاورزی تحت تاثیر نوع نظام بهره‏برداری از منابع به خصوص زمین و آب است. بر همین اساس هدف این تحقیق بررسی مقایسه بهره‏وری آب در بین دو نظام بهره‏برداری خرده مالکی و تعاونی تولید در زیر بخش زراعت شهرستان شیروان است. تحقیق از لحاظ روش، توصیفی‏-‏تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی می باشد اطلاعات مورد نیاز با استفاده از دو روش اسنادی و میدانی و به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری شد. روش نمونه گیری به صورت طبقه‏ای است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه ها 379 نفر به دست آمد. برای محاسبه بهره وری آب در محصولات عمده زراعی از شاخص های ,cpd bpd و nbpd استفاده شد. پس از تکمیل پرسشنامه ها و محاسبه شاخص های بهره‏وری نتایج زیر به دست آمد. از نظر میزان آب مصرفی در بین محصولات دو نظام چغندر قند در نظام خرده مالکی بالاترین میزان و جو در نظام تعاونی تولید کمترین میزان را دارند. بیش ترین عملکرد را محصول ذرت علوفه‏ای در نظام تعاونی تولید و کمترین عملکرد را محصول جو در نظام خرده مالکی دارد. از نظر هزینه تولید در هکتار گندم در نظام تعاونی تولیدی بیش ترین هزینه و یونجه در نظام تعاونی تولیدی کمترین هزینه را دارند. بالاترین درآمد ناخالص مربوط به محصول گندم در نظام تعاونی تولید و پایین ترین درآمد ناخالص مربوط به محصول چغندر قند در نظام خرده مالکی است. محصول یونجه در نظام خرده مالکی بیش ترین درآمد خالص و محصول چغندر قند در نظام خرده مالکی کمترین درآمد خالص را دارند. بیش ترین cpd مربوط به محصول ذرت علوفه‏ای در نظام تعاونی تولید و کمترین cpd مربوط به یونجه در نظام خرده مالکی است. بیش ترین مقدار bpd و nbpd مربوط به محصول گندم در نظام تعاونی تولید و کمترین bpd و nbpd مربوط به محصول چغندر قند در نظام خرده مالکی است. پیشنهاد می گردد جهت بهره‏وری بیشتر آب الگوی کشت بر اساس الگوی کشت پیشنهادی شاخص‏های بهره‏وری اصلاح شود، از روش های آبیاری تحت فشار مثل آبیاری بارانی استفاده شود، برای محصولات پر مصرف از لحاظ آب مثل یونجه و چغندر قند یا روش آبیاری اصلاح شود یا از محصولات کم مصرف مثل جو جایگزین شود، نظام تعاونی تولید که بر اساس تحقیق، بهره‏وری آب در آن بیشتر است توسعه یابد.

بخش کشاورزی به عنوان منبع اصلی درآمد اکثر کشورهای جهان در فعالیتهای اقتصادی از اهمیت فراوانی برخوردار است. استفاده از ماشین ها و ادوات کشاورزی لازمه توسعه بخش کشاورزی و عاملی تاثیر گذار بر میزان تولید و درآمد خانوارهای روستایی می باشد. بنابراین شناسایی وضعیت مکانیزاسیون و نهایتا درآمد خانوار های روستایی جهت بدست آوردن ضرایب تولید و مصرف و شاخص های زندگی در برنامه های توسعه هر کشور ضروری می باشد. هدف این تحقیق بررسی اثر مکانیزاسیون کشاورزی بر درآمد خانوارهای روستایی بخش نگار شهرستان بردسیر می باشد. تحقیق حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و از حیث ماهیت و روش از نوع توصیفی زمینه یاب می باشد. روش نمونه گیری احتمالی و از نوع تصادفی چند مرحله ای – سهمیه ای می باشد و روش گردآوری و جمع آوری اطلاعات ترکیبی از اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری حقیق کلیه سرپرستان خانوارهای بهره بردار کشاورزی روستاهای بخش نگار شهرستان بردسیر است. جهت تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. و با توجه به جامعه مورد بررسی، در این پژوهش طی دو مرحله نسبت به انتخاب نمونه اقدام شده و تعداد 228 نفر از سرپرستان خانوارهای بهره بردار کشاورزی، تعیین و جهت تکمیل پرسشنامه خانوار مورد پرسش گری قرارگرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای در شش بخش با سوالات بسته و باز استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، بین مکانیزاسیون کشاورزی و درآمد خانوارهای روستایی رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. بین درجه مکانیزاسیون و مصرف نهاده های کشاورزی از جمله کود، سم، آب و نیروی کار و سطح زیر کشت رابطه مثبت یا منفی وجود دارد بر اساس نتایج به دست آمده، بین مکانیزاسیون کشاورزی و تعداد دفعات بهره برداری از واحد تولیدی (ضریب کشت) رابطه معنی داری وجود ندارد.

بقا در دنیای پرشتاب کنونی نیازمند استفاده ازهمه منابع موجود و ظرفیت‏های در اختیار است، از این‏رو تضمین و تداوم حیات روستا نیازمند یافتن راه‏حل‏ها و روش‏های جدید مقابله با مشکلات است. در این‏میان کارآفرینی ‏روستایی با شناسایی فرصت‏های جدید نقش موثری در بهبود وضع اقتصادی و معیشتی روستاها دارد. بر همین اساس پژوهش جاری تلاش نموده‏است تا زمینه‏ها و فرصت‏های کارآفرینی در مناطق روستایی شهرستان فردوس را مورد واکاوی قراردهد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است که به شیوه‏ی پیمایشی انجام شده‏است. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه در سطح جامعه آماری شامل کارشناسان مرتبط با حوزه کار و اشتغال و افراد محلی ساکن در مناطق روستایی (14 روستا)، در بازه زمانی سال 1390 تا 1391 انجام شد. روایی پرسشنامه محقق ساخته از طریق کمیته تحقیق و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه‏ها مورد تأیید قرارگرفت. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‏افزار spss صورت پذیرفت. نتایج به‏دست آمده از آزمون پیرسون نشان‏داد که بین سطح تحصیلات افراد محلی و دیدگاه آن‏ها پیرامون فرصت‏های کارآفرینی در زمینه دامداری و کشاورزی رابطه معنی‏داری وجود‏ دارد. همچنین آزمون t نشان داد، بین دیدگاه افراد محلی که در تعاونی روستایی عضویت دارند و افرادی که عضو تعاونی روستایی نیستند در خصوص فرصت‏های کارآفرینی در زمینه دامداری تفاوت معنی‏دار وجود دارد. نتایج آزمون آنالیز واریانس حاکی از آن است که اولویت‏های کسب‏وکار در زمینه کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان فردوس با یکدیگر متفاوت است. نتایج آزمون توکی نشان می‏دهد که اولویت‏های کسب‏وکار در زمینه کشاورزی در دهستان باغستان بیشتر از دهستان‏های برون و خانکوک می‏باشد

سنجش موفقیت پروژه های سرمایه گذاری های کشاورزی براساس معیار تحقق بهره برداری؛ تعیین عوامل موثر و تبیین کننده موفقیت؛ و در نهایت معرفی الگوی مناسب سرمایه گذاری اقتصادی کشاورزی اهداف تحقیق حاضر م یباشد. جامعه آماری شامل سرمای هگذارانی که در طول سا لهای برنامه چهارم توسعه جهت دریافت تسهیلات به بانک کشاورزی معرفی شدند؛ بخشی از جامعه آماری به دلیل به بهره برداری نرسیدن پروژه، در مرحله دوم کنار گذشته شد؛ بنابراین در مرحله دوم جامعه آماری شامل سرمایه گذارانی که از بانک کشاورزی تسهیلات ایجاد و یا توسعه واحد تولیدی کشاورزی را دریافت و سرمایه گذاری کرده اند، م یباشد. داده ها و اطلاعات به منظور شناسایی، انتخاب و گرو هبندی اولیه جامعه آماری از وزارت کار و امور اجتماعی سابق و بانک کشاورزی حاصل شد. در مرحله بعد پرسشنامه هایی برای جمع آوری اطلاعات از سرمایه گذاران و واحدهای تولیدی کشاورزی تدوین؛ و از طریق مصاحبه و مشاهدات میدانی تکمیل گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه الگو، الگوی پیشنهادی از طریق پرسشنامه توسط خبرگان ارزیابی و اعتبارسنجی شد. در این تحقیق، برای تعیین تاثیر و سهم عوامل و متغیرهای توضیحی (یعنی سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سرمایه محیطی و سرمایه انسانی) از روش تحلیل رگرسیون؛ و از روش تحلیل مسیر برای تعیین عوامل مستقیم و غیرمستقیم استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در قلمرو زمانی این تحقیق در منطقه مورد مطالعه بیش از نیمی از پروژه های سرمایه گذاری به مرحله بهر هبرداری نرسیده است؛ و موفقیت سرمایه گذار یهای اقتصادی کشاورزی تابعی از سرمایه های اقتصادی، اجتماعی، محیطی و انسانی می باشد و سهم سرمایه انسانی بیشتر است؛ و الگوی مناسب سرمایه گذاری، الگوی مبتنی بر کارآفرینی می باشد.