نام پژوهشگر: مریم مصلایی
مریم مصلایی حسین شیرانی
درصد قابل توجهی از زمینهای تحت آبیاری جهان در مناطق خشک و نیمهخشک دنیا واقع شده است که در این مناطق، غالب خاکها حاوی مقدار زیادی نمک هستند. در ایران شوری از مهمترین مشکلات کشاورزی بهشمار میرود. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی و تحلیل تغییرات مکانی شوری خاک بهعنوان یکی از جنبههای تخریب خاک و تهیهی نقشهی پراکنش مکانی شوری و همچنین بور خاک انجام شده است. منطقه ی مورد مطالعه، در شمالغربی شهرستان یزد واقع شده است. نمونهبرداری بهصورت شبکهی منظم 150 در 150 متر، انجام شد. شوری، بور و سایر پارامترهای آماری از عمق 0 تا 30 سانتیمتری اندازهگیری شدند. تعداد 104 نمونه مورد اندازهگیری قرار گرفت. دادههای آزمایش پس از نرمال شدن، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و سپس بهمنظور پهنهبندی عناصر از تخمینگر کریجینگ استفاده گردید. نقشههای عناصر و مدل واریوگرام آنها توسط نرمافزار gs رسم گردید. نتایج نشان داد که منطقه، دارای مشکل شوری و فاقد سمیت بور میباشد. با توجه به نسبت اثر قطعهای به سقف، وابستگی مکانی قویای بین تمامی فاکتورهای اندازهگیری شده وجود داشت. شوری در نواحی کشت شده بهعلت آبشویی کمترین مقدار را به خود اختصاص داده بود. میزان بور خاک، بین 07/0 تا 6/1 میلیگرم بر کیلوگرم است، لذا نه تنها مشکل سمیت بور مشاهده نشد، بلکه در بعضی نواحی میتوان کمبود بور را مشاهده نمود. شوری و بور خاک در سطح 1 درصد دارای همبستگی معنیداری بودند. بر اساس آزمون اسپیرمن و پیرسون بین نسبت جذب سدیم و شوری همبستگی مثبتی وجود داشته (در سطح 1 درصد معنیدار) که بیانگر این است که املاح بیشتر سدیمدار هستند. همچنین ph منطقه، مشکلی برای رشد محصولات نداشت.