نام پژوهشگر: کاظم محمد پور
سید حسن زمانی عباس خانی
مگس جالیز از آفات مهم محصولات جالیزی بوده که لارو آن با تغذیه از میوه موجب فساد و غیر قابل استفاده شدن آن می شود و از نظر اقتصادی خسارت فراوانی در مزارع جالیز و گلخانه ها وارد می کند. در این تحقیق با استفاده از تله فرمونی، جمع آوری تصادفی میوه و شمارش لارو، نوسانات جمعیت مگس جالیز در مزارع خربزه شهرستان بیرجند مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثر حشره کشی عصاره متانولی برگ گیاهان آنغوزه ferula foetida و مستار sclerorhachis leptoclada روی حشرات کامل و لارو مگس جالیز dacus ciliatus و اثر دور کنندگی عصاره متانولی برگ این دو گیاه بر روی حشرات کامل مگس جالیز مورد بررسی قرار گرفت و ترکیبات عصاره این دو گیاه با دستگاه gc mass بررسی شد. نتایج نشان داد که از اواسط مردادماه روند صعودی افزایش جمعیت مگس آغاز و تا اواسط مهرماه ادمه داشته و پس از آن جمعیت روند نزولی داشته است. محاسبه ی lc50 با استفاده از پروبیت داده های مربوط به کشندگی و تجزیه ی آماری داده ها با استفاده از نرم افزار spss 16 انجام گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که اثر کشندگی عصاره متانولی آنغوزه بر روی لارو به صورت معنی دار و حدود 14 برابر بیش تر از عصاره متانولی مستار بوده است. در آزمایشات مربوط به اثر عصاره متانولی برگ آنغوزه و مستار بر روی حشرات کامل مگس جالیز بر اساس غلظت کشندگی 50% (lc50) سمیت عصاره متانولی آنغوزه تقریباٌ 11 برابر مستار بود. در آزمایشاتی که روی دور کنندگی حشرات کامل مگس جالیز صورت گرفت نتایج به دست آمده نشان داد که که با افزایش غلظت عصاره، درصد دورکنندگی مگس افزایش می یابد.