چکیده: اثر ضدباکتریایی عصاره الکلی هسته دو واریته انار نطنز و شهرضا روی دو باکتری بیماری زای غذا زاد شامل لیستریا مونوسیتوژنز و اشریشیا کلی در دو دمای 4و 15 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی اثر ضد باکتریایی هسته انار در هر دو واریته نطنز و شهرضا بر عصاره گوشت آشکار کرد که در دو دمای 4 و 15، رشد باکتری های اشریشیا کلی و لیستریا مونوسیتوژنز در لوله آزمایش حاوی عصاره گوشت مرغ از ابتدا تا انتهای آزمایش افزایش داشته است. در حضور عصاره الکلی هسته انار با غلظت های5/0، 1، 5/2، 5، 5/7 و 10 درصد رشد این باکتری ها در هر دو دمای مورد بررسی در مقایسه با زمان صفر با کاهش مواجه شد که این مهار رشد در باکتری لیستریا مونوسیتوژنز و در واریته نطنز و دمای 4 درجه چشمگیرتر بود. همچنین تفاوت معنی داری در تعداد میکروارگانیسم های شمارش شده در زمان های مختلف بین گروه شاهد و گروه های آزمایشی در هر دو دما و در مورد هر دو باکتری مورد آزمایش وجود داشت (p<0.05). براساس نتایج به دست آمده نتیجه گیری می شود که از عصاره هسته انار می توان به عنوان نگهدارنده علیه این باکتری ها در صنایع غذایی استفاده کرد کلمات کلیدی:هسته انار، لیستریا مونوسیتوژنز، اشریشیا کلی، عصاره گوشت.

میوه انار (punica granatum l.) دارای ارزش غذایی بالا و غنی از ویتامین¬هایی مثل فولیک اسید، ویتامین¬ث و مواد فنلی با خاصیت آنتی¬اکسیدانی است که اثر مفیدی بر جلوگیری از سرطان، دیابت نوع 2 و بیماری¬های استخوانی و قلبی دارد. با توجه به اهمیت کاهش ضایعات پس از برداشت انار و اثرات سوء کاربرد سموم و مواد شیمیایی بر سلامت انسان، استفاده از ترکیبات با منشاء طبیعی مانند اسانس¬ها و عصاره¬های گیاهی در کاربرد انبارداری مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف افزایش عمر انباری میوه انار رقم ملس دانه قرمز شهرضا در قالب دو آزمایش جداگانه انجام شده است. در آزمایش اول از سالیسیلیک¬اسید (در غلظت¬های 1، 2 و 3 میلی¬مولار)، کلریدکلسیم (در غلظت¬های 5/1، 3 و 5/4 درصد)، ژل آلوئه¬ورا (در غلظت¬های 15، 30 و 45 درصد) و اسانس پونه¬وحشی (در غلظت-های 150، 300 و 450 میلی¬گرم در لیتر) به روش غوطه¬وری استفاده گردید.. در آزمایش دوم با هدف بازدارندگی از رشد قارچ penicillium expansum در شرایط درون¬شیشه¬ای با استفاده از روش ترکیب ژل آلوئه¬ورا (در غلظت¬های 15، 30، 45 و 60 درصد) و اسانس پونه¬وحشی (در غلظت¬های 75، 150، 225، 300، 375 و 450 میلی¬گرم در لیتر) با محیط کشت اندازه گیری شد. یافته¬های آزمایش اول نشان داد که غلظت¬های پایین ژل، اسانس و سالیسیلیک¬اسید و غلظت¬های بالای کلریدکلسیم بر حفظ کیفیت میوه در طی انبارداری موثرترند. ژل آلوئه¬ورا بهترین تیمار برای جلوگیری از کاهش¬وزن، حفظ سفتی بافت و آنتوسیانین¬ها بود. غلظت¬های بالای سالیسیلیک¬اسید بیشترین مقادیر ظرفیت فعالیت آنتی¬اکسیدانی و ترکیبات فنل کل آب¬میوه را به خود اختصاص دادند در حالی¬که برای حفظ میزان ویتامین¬ث، تیمارهای کلریدکلسیم و اسانس بیشترین نقش را داشتند. در آزمایش درون¬شیشه¬ای مشاهده شد که غلظت¬های بالاتر ژل و اسانس بهتر توانستند از رشد پرگنه قارچ جلوگیری کنند، البته بین غلظت¬های بالای این دو ترکیب تفاوت معنی¬داری مشاهده نشد بنابراین هر دو تیمار می-توانند بازدارنده خوبی از رشد قارچ¬ باشند.

چکیده اثر ضدباکتریایی عصاره الکلی پوست دو واریته انار نطنز و شهرضا روی دو باکتری بیماری زای غذا زاد شامل استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا تیفی موریوم در دو دمای 4 و 15 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی اثر ضد باکتریایی عصاره الکلی پوست انار در هر دو واریته نطنز و شهرضا بر عصاره گوشت آشکار کرد که در دو دمای 4 و 15 درجه سانتی گراد رشد باکتری های سالمونلا تیفی موریوم و استافیلوکوکوس اورئوس در محیط حاوی عصاره گوشت قرمز از ابتدا تا انتهای آزمایش افزایش داشته است. در حضور عصاره الکلی پوست انار با غلظت های 5/0، 1، 5/2 و 5 درصد رشد این باکتری ها در هر دو دمای مورد بررسی در مقایسه با گروه شاهد با کاهش مواجه شد که این مهار رشد در باکتری استافیلوکوکوس اورئوس و در واریته نطنز و دمای 4 درجه سانتی گراد چشمگیرتر بود. همچنین تفاوت معنی داری در تعداد میکروارگانیسم های شمارش شده در زمان های مختلف بین گروه شاهد و گروه های آزمایشی در هر دو دما و در مورد هر دو باکتری مورد آزمایش وجود داشت (05/0p<). براساس نتایج به دست آمده نتیجه گیری می شود که از عصاره الکلی پوست انار می توان به عنوان نگهدارنده علیه این باکتری ها در صنایع غذایی استفاده کرد. کلمات کلیدی: عصاره الکلی پوست انار، استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا تیفی موریوم، عصاره گوشت.