چکیده: خشکی از جمله تنش های محیطی مهم است که رشد و تولید محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار می دهد. انتخاب ارقام متحمل به خشکی یکی از راهکارهای اساسی افزایش تولید در شرایط کم آبی می باشد. در این تحقیق اثر سه رژیم آبی شامل: 80% (شاهد)، 60% و 40% آب فراهم خاک به مدت 6 هفته بر روی برخی ویژگی های رویشی، بیوشیمیایی، غلظت برخی عناصر غذایی و نیز فعالیت برخی آنزیم ها در چهار رقم تجاری انار ملس ساوه، خزر بردسکن، یوسف خانی و شیشه کپ بررسی شد. بیشترین و کمترین کاهش در شاخص های رشد مانند ارتفاع نهال، قطر ساقه، سطح برگ و وزن تر اندام هوایی ناشی از تنش خشکی به ترتیب در ارقام یوسف خانی و ملس ساوه مشاهده شد وخزر بردسکن و شیشه کپ حد واسط این دو قرار داشتند. ارقام ملس ساوه و خزر بردسکن در شرایط عدم تنش حجم و وزن تر ریشه کمتری نسبت به دو رقم دیگر داشتند اما در اثر تنش خشکی افزایش چشم گیری در حجم و وزن تر ریشه از خود نشان دادند. بیشترین و کمترین کاهش در محتوای نسبی آب و کلروفیل برگ تحت تاثیر تنش خشکی به ترتیب در ارقام یوسف خانی و ملس ساوه مشاهده شد و ارقام خزر بردسکن و شیشه کپ حد واسط آنها قرار داشتند. تنش خشکی باعث افزایش غلظت پرولین و کربوهیدرات های محلول برگ شد. ارقام ملس ساوه و خزر بردسکن دارای غلظت بالاتری از پرولین محلول برگ تحت تنش خشکی شدید بودند. بالاترین غلظت کربوهیدارت های محلول برگ در شرایط فاقد تنش خشکی در ارقام ملس ساوه و خزر بردسکن مشاهده شد که رقم ملس ساوه سطح بالای کربوهیدرات محلول برگ خود را در تنش شدید نیز حفظ کرد. غلظت پروتئین های محلول با افزایش شدت تنش خشکی، افزایش نشان داد اما بین ارقام اختلاف محسوسی مشاهده نشد. تنش خشکی غلظت فسفر روی، مس، آهن و منگنز را کاهش و غلظت پتاسیم برگ را افزایش داد و به طور کلی رقم ملس ساوه دارای سطوح بالاتری از عناصر غذایی بررسی شده بود. فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز تحت تاثیر تنش خشکی افزایش نشان داد. فعالیت آنزیم کاتالاز در برگ های رقم ملس ساوه در هر سه سطح رطوبتی بیش از سایر ارقام بود و رقم خزر بردسکن فقط در تنش متوسط فعالیت آنزیمی بالاتری نسبت به یوسف خانی و شیشه کپ نشان داد. بیشترین فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در تنش رطوبتی شدید در ارقام شیشه کپ و ملس ساوه مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده ارقام ملس ساوه و یوسف خانی به ترتیب دارای بیشترین وکمترین مقاومت به شرایط کم آبی بودند و ارقام خزر بردسکن و شیشه کپ مقاومت متوسطی به خشکی نشان دادند.