نام پژوهشگر: جمیله الوندی
جمیله الوندی جواد کریمی
در تحقیق حاضر، شناسایی سلول های خونی لارو های سنین دوم و سوم کرم سفید ریشه polyphylla adspersa motschulsky همراه با بررسی برهم کنش بین لارو های کرم سفید ریشه و دو گونه نماتود بیمارگر حشراتsteinernema glaseri وheterorhabditis bacteriophora در سطح سلولی وپلاسمایی انجام گردید. بر اساس مشاهدات این بررسی، شش نوع سلول خونی در همولنف لارو کرم سفید ریشه شناسایی شد که عبارت بودند از پروهموسیت ها، گرانولوسیت ها، پلاسماتوسیت ها، انوسیتوئید ها، اسفرولوسیت ها و کوآگلوسیت ها. مطالعه شمارش سلول های خونی به صورت کلی و تفکیک شده نشان داد که در جریان خون لارو سن دوم حدود 105×946/2 سلول بر میلی لیتر و در همولنف لارو سن سوم 105×452/3 سلول بر میلی لیتر وجود داشت که از این میان، گرانولوسیت ها (22/2 ±25/65 درصد) و پلاسماتوسیت ها (14/1±14/22 درصد)، فراوان ترین سلول های خونی جریان خون لارو های حشره مذکور بودند. به منظور مطالعه ی واکنش سیستم ایمنی لارو های کرم سفید ریشه، حدود بیست لارو عفونت زا متعلق به نماتود های بیمارگر glaseri s. وh. bacteriophora به حفره عمومی این حشره تزریق گردید. با بررسی همولنف لارو های مذکور در زمان های مشخص پس از تزریق، تغییراتی در تراکم کل سلول، شکل ظاهری و تعداد برخی از سلول ها مشاهده شد. تشکیل کپسول، واکنش دفاع سلولی بارز بود که بیش ترین میزان آن توسط لارو های کرم سفید ریشه در 8 ساعت پس از تزریق نماتود بیمارگر h. bacteriophora و 12 ساعت پس از تزریق نماتود بیمارگر glaseri s. مشاهده گردید. شدت این واکنش در تقابل با نماتود بیمارگرh. bacteriophora بیشتر از نماتود بیمارگر glaseri s. و در لارو سن سوم بیش تر از لارو سن دوم بود. بر خلاف لارو سن دوم، سطح فعالیت آنزیم فنول اکسیداز در لارو سن سوم متعاقب ورود هر دو گونه نماتود بیمارگر افزایش یافت بطوریکه سیستم دفاعی مذکور توانست نماتود بیمارگر glaseri s. را در 18 ساعت و نماتود بیمارگر h. bacteriophora را در 12 ساعت پس از تزریق به صورت جزیی ملانیزه نماید. با این حال، احتمالاً نماتود های بیمارگر با رهاسازی باکتری همزیست خود، سبب کاهش تعداد برخی از سلول های دخیل در ایمنی شدند. این رخداد و متعاقب آن کاهش تراکم کل سلول های خونی، از شدت پاسخ سلولی و هیومورال لارو حشره کاست. به همین سبب علی رغم ایجاد اتصالات ضعیف و حتی تشکیل لایه سلولی در برخی نواحی از سطح بدن نماتود بیمارگر، لارو های آفت مذکور قادر به مقابله با زهرآگینی نماتود های بیمارگر نبودند. مطالعه حاضر عملکرد ضعیف سیستم ایمنی لارو های کرم سفید ریشه p. adspersa را در برابر نماتود های بیمارگر glaseri s. وh. bacteriophora نشان داد. بنابراین با بهینه نمودن شرایط نفوذ بیمارگر مذکور به حفره عمومی کرم های سفید ریشه به خصوص سنین اولیه لاروی، استفاده از این عوامل کنترل زیستی در مدیریت آفت مذکور می تواند راه گشا باشد.