نام پژوهشگر: سیدمحمدرضا کریمی

جغرافیای تاریخی خرقان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - پژوهشکده تاریخ 1391
  سیدمحمدرضا کریمی   مصیب عباسی

منطقه کهن و تاریخی خرقان در موقعیتی مهم و حساس در حاشیه جنوبی رشته کوههای البرز قرار دارد و از سابقه ای دو هزارساله برخوردار است که فراز و نشیب های بسیاری را پشت سرگذاشته است. در حقیقت ساختار ویژه جغرافیایی منطقه نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری در تاریخ و تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن داشته است. به ویژه آنکه خرقان با توجه به نزدیکی به بسطام و قرار داشتن در ابتدای راه خراسان به عنوان ایستگاه و نقطه تعیین مسیر، غرب، شرق و شمال مطرح، و حتی محل بارانداز کاروان های تجاری بوده و در دوره ای نیز مرکز بخش بوده است.موقعیت ممتاز آن باعث شده مشایخ بزرگی در اعصار مختلف ظهور نمایند که مهمترین آنها سلطان العارفین شیخ ابوالحسن خرقانی است که قطب زمان خویش بوده و فرماندهان بزرگ و مشهوری چون سلطان محمود غزنوی و بزرگانی چون ابوعلی سینا، ناصر خسرو قبادیانی، ابوسعید ابوالخیر و خواجه عبدالله انصاری و... مجذوب و شیفته وی باشند و به دیدارش بشتابند. تحقیقات انجام شده در بخشهای مختلف نشانگر توان بالایخرقان جهت دستیابی به توسعه اقتصادی _ اجتماعی بوده و نیازمند توجه بیشتر است. در همین رابطه مشکلاتی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از: عدم سرمایه گذاری های لازم در جنبه های گوناگون اعم از صنعتی، کشاورزی، عدم سرمایه گذاریلازم جهت جذب توریست و عدم وجود مکانهای مناسب جهت اقامت گردشگران و در نتیجه پایین بودن سطح معیشتی مردم است. با تکیه بر مطالعات انجام شده در این پژوهش راهبردهای توسعه همه جانبه خرقان متکی بر استفاده مناسب از ظرفیت های بسیار خوب منطقه و تامین سرمایه لازم جهت سرمایه گذاری های بنیادی و اساسی توسعه و تامین امکانات لازم برای افزایش درآمد و اشتغالزایی در خرقان می باشد. کلمات کلیدی : خرقان ، کاروان تجاری ، شیخ ابوالحسن خرقانی ، توسعه گردشگری