یکی از مشکلات حال حاضر دستگاه قضایی کشور، مسأله تعیین ارش است. ارش جزایی (کیفری) مالی است که در ازای صدمات وارد بر اعضا به سبب جنایت غیر منجر به مرگ، در مواردی که دیه آن در شرع معین نشده به مجنی علیه پرداخت می شود. واژ? حکومت نیز به همین معنی بکار می رود. در فقه امامیه برای تعیین ارش جزایی، چند شیوه ارائه شده است که بعضی از آنها امروزه کارایی خود را از دست داده اند. قانونگذار ایران نیز درباره نحو? محاسبه ارش، سیاست یکسانی را در پیش نگرفته و این امر باعث دشوارتر شدن مسأله شده است. در این پایان نامه با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی روش های محاسب? ارش در فقه و قانون جزای ایران پرداخته می شود. فرضی? مهم این پایان نامه این است که می توان با کمک نظریات مختلف در مورد محاسبه ارش، روش های مقبولی را برای محاسبه ارش بیشتر اعضاء، استخراج کرد. سپس به کمک این روش ها، روابط ریاضی برای محاسب? ارش ارائه داد. مهم ترین دستاورد این اثر پژوهشی پرداختن به بررسی بیشتر مواردی است که از نظر فقه اسلامی دارای ارش هستند و بعضاً در قانون مجازات ایران برای آنها ارشی در نظر گرفته نشده. بعلاوه ارائ? روابط ریاضی برای محاسب? ارش، گامی در جهت ایجاد وحدت رویه در بحث محاسب? ارش خواهد بود.