نام پژوهشگر: کیوان خرمی جلودارلو
کیوان خرمی جلودارلو قربان وهاب زاده
بسیاری از کشورهای در حال توسعه در مناطقی که بارندگی به صورت فصلی و غیر قابل پیش بینی است، واقع شده اند. در این کشورها تهیه آب تا حد زیادی از طریق ذخیره کردن آن در فصل پر باران برای فصل های کم باران و در سال های مرطوب برای سال های خشک انجام می شود. یکی از راه-های برطرف کردن کمبود های فصلی آب، استفاده از آب های زیرزمینی است. یکی از شیوه های ذخیره سازی و استفاده از آب های زیرزمینی، سد زیرزمینی می باشد که از جمله تکنیک هایی است که به کمک آن می توان از طریق بهبود مدیریت منابع آبی موجود، بهره وری از این منابع را افزایش داد، سد زیرزمینی یک روش ساده و کاربردی برای جمع آوری و ذخیره سازی آب در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. یکی از نکات مهم در مبحث سد زیرزمینی مکان یابی مناسب آن می باشد. در این پژوهش به بررسی و انتخاب محل های مناسب احداث سد زیرزمینی در حوضه آبخیز قره سو پرداخته شد. عوامل زیادی در مکان یابی مناطق مناسب سد زیرزمینی تاثیرگذار هستند که در این-جا ابتدا شرایط اقلیمی و فیزیوگرافی حوضه آبخیز قره سو بررسی شده و سپس عوامل توپوگرافی، زمین شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی، قابلیت و کاربری اراضی حوضه مورد نظر با استفاده از اطلاعات، نقشه ها، داده های مورد نیاز، گزارشات، سیستم اطلاعات جغرافیایی، تصاویر ماهواره ای و... مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در عوامل مختلف دخیل در مکان یابی و انتخاب محل های مناسب برای احداث سد زیرزمینی در حوضه آبخیز قره سو معیارهای متعددی همانند شیب، آبراهه ها، قنوات، زمین شناسی، سنگ بستر،گسل ها، کاربری اراضی، کیفیت آب های سطحی و زیرزمینی و... در نظرگرفته شد. در هر عامل با در نظر گرفتن عامل محدود کننده و عامل مناسب برای انتخاب مناطق مناسب سد زیرزمینی به تولید نقشه در سیستم اطلاعات جغرافیایی اقدام شد. بنابراین نقشه های حاصل از مراحل مختلف تلفیق و ترکیب شده و در نتیجه نقشه های محل های مناسب و آبراهه های مناسب احداث سد زیرزمینی در حوضه آبخیز قره سو ایجاد شدند. نتایج نشان دادند که از لحاظ مکان یابی حدود 30 درصد از حوضه آبخیز مورد نظر مناسب برای احداث سد زیرزمینی می باشد.