نام پژوهشگر: صغرا جوریزی

نقد و بررسی نظریه تساوی دیه زن و مرد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور استان مازندران - دانشکده الهیات 1392
  صغرا جوریزی   محمد حسین شعبانی

بر اساس آموزه های دین مبین اسلام، زن جایگاهی رفیع در نظام هستی دارد و از دامن زن مرد به معراج می رود. در این پژوهش با تکیه بر آیات قرآن کریم گذری بر جایگاه و منزلت زن شده است. که خداوند متعال به دفعات به آن اشاره کرده است. افزون بر آن، زنانی همچون حضرت فاطمه زهرا، مریم (س)، آسیه (س) و مادر حضرت موسی( ع) از آن دسته زنانی هستند که خداوند به اشاره یا تصریح از آنها به بزرگی یاد کرده است.پس از آن به حقوق زن ازمنظرتاریخ وتمدنهای قدیمی تا جهان معاصر پرداخته شده است.بر اساس قانون مجازات اسلامی ایران و مطابق فتاوای بسیاری از فقیهان شیعه و سنی، دیه زن نصف دیه مرد است. این رای در میان فقها مخالفانی نیز دارد. دلیل عمده گروه اول تصریح برخی از روایات بر نصف بودن دیه زن نسبت به مرد است. گروه دوم نیز با تمسک به اطلاق آیه قرآن و اطلاق برخی از روایات و نیز با تردید در روایات مبنی بر تفاضل، به تساوی دیه زن و مرد فتوا داده اند.این گروه معتقدند: ملاک جبران آسیب است و نه جنسیت، دیه مقدار مالی است، که به عنوان خون بها، یا جبران خسرات پرداخت می‏گردد، جنبه جبران خسارت ناشی از فقدان یک انسان، قوت بیشتری دارد. به خصوص که امروزه برخی زنان هم در موقعیت نان آوری خانواده قرار دارند، حکم به برابری دیه آنها بامردان می شود. بنابراین زنان با مردان در هویت انسانی، حقوق اجتماعی و اقتصادی برابرند و عقل بر این برابری گواهی می دهد و کتاب و سنت نیز آن را تأیید می نمایند.در این پژوهش این نظریات تا حدودی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است و دیدگاههایی نیز ارائه شده است.