نام پژوهشگر: احمدرضا آموزگار طبری
احمدرضا آموزگار طبری محمدرضا دماوندیان
بالشک مرکبات pulvinaria aurantii (cock.) در حال حاضر مهمترین آفت مرکبات شمال کشور می باشد. به منظور بکارگیری روش های مدیریت تلفیقی آفات، سطح زیان اقتصادی بالشک مرکبات روی پرتقال تامسون ناول طی سال های 91-1390 مورد مطالعه قرار گرفت. در سال اول ظهور اولین کیسه تخم های حاصل از پوره های زمستان گذران در اوایل خرداد مشاهده و متعاقب آن عمل آلوده سازی سرشاخه های انتخابی به کیسه تخم های آفت در اواخر خرداد انجام شد. پوره های حاصل مراحل مختلف زندگی خود را روی این سرشاخه ها گذرانده و در نهایت کیسه تخم های حاصل از این نسل در اواسط شهریور 90 مشاهده شد. سطح زیان اقتصادی برای این نسل براساس شیب خط رگرسیون بین تعداد کیسه تخم آفت و تعداد میوه های سیاهک زده، قیمت محصول و هزینه های مبارزه برای سموم اتیون، دورسبان، آپلاد، دیازینون و آدمیرال به ترتیب برابر 133، 125، 110، 131 و 116 عدد کیسه تخم بالشک به ازای سرشاخه های میوه دار یک درخت پرتقال تامسون ده ساله تعیین شد. آلوده سازی سرشاخه ها به کیسه تخم های حاصل از نسل اول برای محاسبه سطح زیان اقتصادی نسل دوم آفت در سال 90 در اوایل مهر ماه انجام گرفت. در آزمایش مربوط به این نسل با توجه به بارندگی های زیاد پاییز 90 در هیچ یک از تیمارهای آزمایشی تا زمان برداشت محصول برگ یا میوه سیاهک زده ایی مشاهده نشد. به همین دلیل سطح زیان اقتصادی برای این نسل قابل محاسبه نبود. همچنین بر اساس نتایج حاصل از توزین میوه های سرشاخه های آزمایشی در زمان برداشت محصول، وزن میوه در تیمارهای آزمایشی مختلف اختلاف معنی داری با هم نداشت. در سال دوم ظهور کیسه های تخم حاصل از پوره های زمستان گذران در اواسط اردیبهشت مشاهده و عمل آلوده سازی سرشاخه های انتخابی در اوایل خرداد انجام شد. پوره های حاصل مراحل مختلف زندگی خود را تا اواخر مرداد به پایان رساندند. بر اساس محاسبات، سطح زیان اقتصادی این نسل برای سموم اتیون، دورسبان، آپلاود، دیازینون و آدمیرال به ترتیب برابر 242، 228، 201، 238 و 211 کیسه تخم به ازای سرشاخه های میوه دار یک درخت پرتقال تامسون 10 ساله محاسبه شد. برای محاسبه سطح زیان اقتصادی نسل دوم آفت در این سال آلوده سازی سرشاخه های انتخابی به کیسه تخم های آفت در اوایل شهریور صورت گرفت. طبق محاسبات سطح زیان اقتصادی این نسل برای سموم اتیون، دورسبان، آپلاود، دیازینون و آدمیرال به ترتیب برابر 202، 191، 168، 200 و 177 کیسه تخم بالشک در سرشاخه های میوه دار یک درخت پرتقال تامسون ده ساله تعیین شد. تعداد تخم های موجود در هر کیسه تخم شمارش شد. بر اساس نتایج میانگین تخم های موجود در هر کیسه تخم در پاییز 90 و بهار 91 به ترتیب برابر 131 (حداقل 42 و حداکثر 379 عدد) و 104 (حداقل 45 و حداکثر 288 عدد) بود. بین میانگین تخم های شمارش شده در هر کیسه تخم بین دو نسل اختلاف معنی داری مشاهده نشد (01/0=p).برآورد جمعیت کنه های شکارگر خانواده فیتوزئیده طی ماه های شهریور تا آبان در سال های 90 و 91 انجام شد که در هر دو سال روند کاهش جمعیت از اواخر تابستان تا اوایل پاییز و سپس افزایش تدریجی در جمعیت کنه ها مشاهده شد.