نام پژوهشگر: غلامعلی سالارزهی
غلامعلی سالارزهی تقی طاووسی
درطراحی ساختمان انطباق هرچه بیشتر ساختمانها باشرایط اقلیمی حداکثر آسایش را بدنبال خواهد داشت ودر صرفه جویی مصرف انرژِ ی برای ایجاد سرمایش وگرمایش داخل ساختمان بسیارمهم است . برای دست یافتن به نکات کلیدی درمعماری ، شناسایی ویژگیهای دمای هوا ، رطوبت ، باد ، تابش وغیره وتحلیل آنها لازم وضروری بوده تا به معمار کمک کند به اهداف همه جانبه درزمینه ساختن مسکن گام بردارد . هدف ازاین پژوهش دست یافتن به معماری وطراحی همساز با اقلیم شهرستان زابل است که بتواند ازانرژی تجدیدپذیر خورشید وباد نهایت استفاده را برای آسایش ساکنین فراهم آورد . پژوهش حاضرازنوع تحلیلی ومیدانی است که بخش عمده اطلاعات آن ازطریق مطالعات کتابخانه ای گردآوری شده واطلاعات اقلیمی مورنیاز پژوهش ، از دادهای مربوط به سال (1388-1362) ایستگاه سنیوتیک زابل استخراج گردیده ، ابتدا با مدل ترجونگ ضریب آسایش روزانه شهرستان زابل برای دوازده ماه سال محاسبه و مشخص گردید که از فروردین ماه تا آبان ماه این منطقه دارای شرایط گرم وداغ می باشد وسه ماه آذر، دی ، بهمن شرایط بسیار خنک برمنطقه حاکم است . با توجه به گلباد ماهانه و فصلی وسالانه شهرستان زابل مشخص گردید که باد غالب منطقه شمال غرب وباد نائب غالب شمالی می باشد وقسمت اعظم سال پدیده گردوغبار بر منطقه حاکم است . هم چنین با نرم افزار ریمن ، نمودار مسیر حرکت خورشید در 15هرماه محاسبه وبا بدست آوردن زاویه ساعتی خورشید ، آزیموت تابش مستقیم خورشید بدست آمد که از آن جهت محاسبه عمق سایبان استفاده شد ودرنهایت با بدست آوردن میزان انرژی رسیده به جهات مختلف ساختمان در انقلابین و اعتدالین به این نتیجه دست یافتیم که در طراحی ومعماری مسکن شهرستان زابل جهت آسایش ساکنین مناسب ترین جهت استقرار ساختمان ها جهت جنوب و یا 15 درجه ی جنوب شرقی است. واز احداث پنچره در سایر نماهای ساختمان بجز نمای جنوبی حتی المقدور باید جلوگیری نماییم ودرنمای جنوبی باید از سایبانهای افقی متناسب با طول پنچره که محاسبه گردیده است استفاده شود ، ابعاد پنچره ها متناسب با سطوح فضا باید انتخاب شود واز احداث ساختمانهای بلندمرتبه تکی که باعث تجدید گردبادها می شود باید خودداری شود . بیشتر مساکن سنتی درجهت شمالی –جنوبی طراحی و ازبادگیر و دریچه هایی برای تعبیه هوا استفاده شده بود که هیچگاه مزاحمت ایجادنکند ، این امر لازم است در معماری جدید مدنظر باشد .