نام پژوهشگر: امید بیرقدار کشکولی
امید بیرقدار کشکولی عیسی ابراهیمی
بره موم (چسب زنبور) ترکیبی از موم و رزین جمع آوری شده توسط زنبور عسل از غنچه گیاهان، برگ و تراوشات گیاهی است. ترکیب شیمیایی نمونه های مختلف آن شامل بیش از 300 ماده است که مهمترین آنها فلاونوییدها می باشند. ویژگی هایی نظیر خواص ضد میکروبی، تنظیم عملکرد سیستم ایمنی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و آنتی هپاتوتوکسیکی برای بره موم و مشتقات آن گزارش گردیده است. به علت اهمیت ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss) در آبزی پروری ایران از یکسو و ناشناخته بودن خصوصیات بیولوژیک و ارزش بره موم در ایران از سوی دیگر، در تحقیق حاضر تأثیرسطوح مختلف عصاره الکلی بره موم بر پارامترهای رشد (وزن نهایی، ضریب رشد ویژه، شاخص وضعیت، درصد افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذا، شاخص کبدی، وزن نسبی لاشه، پروتیین تولید شده و بازده مصرف پروتیین)، ترکیب شیمیایی لاشه (رطوبت، پروتیین و چربی)، شاخص های سلامت (فاکتورهای خونی hb و hct و پارامترهای بیوشیمیایی سرم شامل got، gpt، alp، ldh، tp، alb، glb، alb : glb، chol، tg، hdl و ldl) و سیستم ایمنی (تست nbt) ماهی قزل آلا، مورد ارزیابی قرار گرفت.آزمایش به مدت 8 هفته با پنج تیمار شامل عصاره الکلی بره موم (بره موم با اتانول با نسبت 1 به 9 وزنی/وزنی) در سطوح صفر (شاهد)، 5/0، 5/1، 5/4 و 9 گرم (بر اساس وزن بره موم جامد) بر کیلوگرم جیره و چهار تکرار (در هر تکرار 12 عدد ماهی با میانگین وزنی 14 گرم) انجام شد. نتایج حاصل تفاوت معنی-داری را در شاخص های رشد در بین تیمارهای مختلف نشان نداد (05/0 p >)، در حالی که هم زمان با افزایش سطح عصاره ی بره موم در تیمارهای غذایی میزان hb و hct خون ماهیان مورد آزمایش افزایش یافت و این شاخص ها در ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی 5/4 و 9 گرم عصاره ی بره موم به صورت معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود (05/0 p <). در بین پارامترهای بیوشیمیایی تنها نسبت alb : glb در ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی 5/1 گرم عصاره ی بره موم به صورت معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود (05/0 p <). نتایج حاصل از (تست nbt) اختلاف معنی داری را در بین تیمارهای مختلف نشان داد (05/0 p <) به طوری که، با افزایش سطح بره موم در جیره شاخص اندازه گیری شده در تست nbt (تعداد نوتروفیل های +) روند افزایشی را نشان داد، هم چنین تعداد نوتروفیل های (+) در تیمار چهار به صورت معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از عصاره ی الکلی بره موم در جیره در سطوح مذکور بر عملکرد رشد وسلامت ماهیان قزل آلای رنگین کمان مورد آزمایش تأثیر نداشت، هم چنین استفاده از این ماده سبب تحریک سیستم ایمنی می گردد.