نام پژوهشگر: ناصر ملکان
ناصر ملکان بیژن حاتمی
سفیدبالک گلخانهwest. trialeurodes vaporariorum یکی از آفات مهم محصولات زراعی و زینتی در سراسر جهان محسوب می شود. مشکلات ناشی از مصرف آفت کش ها موجب استفاده روزافزون از عوامل کنترل بیولوژیک مثل قارچ های بیمارگر حشرات شده که در مواردی کارایی آنها نیز بالا بوده است. بررسی حاضر با استفاده از قارچ های beauveria bassiana، lecanicillium muscarium و حشره کش ایمیداکلوپراید انجام گرفت. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان کارایی قارچ های مذکور به همراه حشره کش ایمیداکلوپراید به صورت تلفیقی و جداگانه بود. آزمایش ها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی علیه پوره های سنین 1 و 2 به عنوان پوره های کوچک و نیز پوره های سنین 3 و 4 به عنوان پوره های بزرگ در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. در مورد هر دو قارچ، درصد مرگ و میر ایجاد شده در پوره های بزرگ به دلیل حساسیت بیشتر نسبت به پوره های کوچک بیشتر بود. استفاده از سم ایمیداکلوپراید نیز نشان داد که بین درصد مرگ و میر در پوره های سنین مختلف، تفاوت معنی داری وجود ندارد. درصد مرگ و میر ایجاد شده ناشی از سم بیشتر از مقداری بود که در غلظت های مختلف قارچ های فوق به دست آمد. درصد مرگ و میر بر اثر ایمیداکلوپراید در پوره های کوچک و بزرگ به ترتیب 7/89% و 3/88% بود. در حالی که درصد مرگ و میرایجاد شده توسط قارچ b. bassiana در پوره های کوچک و بزرگ به ترتیب 8/63% و 7/71% و در l. muscarium به ترتیب در پوره های کوچک و بزرگ 49/62% و 13/87% بود. استفاده تلفیقی از سم ایمیداکلوپراید و l. muscarium روی پوره های سنین 1 و 2 نشان داد که مرگ و میر کمتری در غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر از هر دو ترکیب، نسبت به تیمار جداگانه هر کدام از آنها ایجاد می شود. استفاده تلفیقی از ایمیداکلوپراید و l. muscarium روی پوره های سنین 3 و 4 نیز نشان داد که غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر از هر دو ترکیب، کارایی بیشتری نسبت به تیمار جداگانه هریک دارد. تلفیق b. bassiana و ایمیداکلوپراید نشان داد که تفاوت معنی داری در مرگ و میر ایجاد شده در غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر از هر دو ترکیب با هر یک از تیمارها که به تنهایی روی پوره های سنین 1 و 2 مورد استفاده قرار گرفتند وجود ندارد. درصد مرگ و میر پوره های سنین 3 و 4 در غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر از هر دو ترکیب بیشتر از زمانی بود که هر کدام به صورت جداگانه مورد استفاده قرار گرفتند. تلفیق b. bassiana و l. muscarium نیز روی پوره های سنین 1 و2 نشان داد که بین غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر هر کدام از دو ترکیب نسبت به کاربرد جداگانه آنها تفاوت معنی داری وجود ندارد و مرگ و میر در پوره های سنین 3 و 4 زمانی که از غلظت 106 کنیدیوم در هر میلی لیتر دو قارچ استفاده شد، بیشتر از زمانی بود که هر کدام به صورت جداگانه مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج بررسی های انجام شده نشان داد که غلظت های مختلف b. bassiana و l. muscarium کارایی بالایی علیه پوره های سنین مختلف سفیدبالک گلخانه دارند و می توان در شرایط گلخانه از آنها استفاده کرد. استفاده از تیمارهای تلفیقی سم با هر یک از قارچ ها و همچنین ترکیب دو قارچ، تنها علیه پوره های بزرگ توصیه می شود.