نام پژوهشگر: فاطمه زهتابی

سنتز و بررسی خواص تورمی هیدروژل آلجینات - (2-(دی متیل آمینو) اتیل متاکریلات) توسط تابش گاما
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی نساجی 1388
  فاطمه زهتابی   علی زادهوش

ابرجاذب ها، شبکه های پلیمری آبدوست هستند که مقادیر فوق العاده زیاد آب و محلول های آبی را جذب و در خود حفظ می کنند. هر ذره آنها پس از جذب آب و تورم، ضمن دارا بودن قوام مکانیکی، شکل هندسی کلی اولیه خود را حفظ می کند. هیدروژل ها به دو روش شیمیایی و پرتودهی سنتز می شوند. روش سنتز شیمیایی شامل روش های پلیمر شدن محلولی و تعلیقی وارون است. روش دیگر، روش سنتز پرتودهی است که توسط تابش انجام می شود که در این روش، پرتودهی باعث ایجاد ساختار شبکه ای در ابرجاذب می گردد. از مهمترین خواص کاربردی قابل اندازه گیری ابرجاذب ها، ظرفیت جذب، سرعت جذب و تغییر میزان جذب هیدروژل در شرایط مختلف محیط است. زمینه های رایج و بالقوه مصرف هیدروژل ها شامل مصارف پزشکی، بهداشتی (به طور عمده پوشک و نواربهداشتی)، کشاورزی و تولید منسوجاتی با قابلیت های وسیع است. در هر یک از این قلمروها، پژوهش های زیادی انجام می شود تا به فراورده های جدید با خواص بهینه دست یابند. در این پژوهش روش سنتز یک هیدروژل ابرجاذب متشکل از پلیمر بستر آلجینات و مونومر (2-(دی متیل آمینو) اتیل متاکریلات) با استفاده از پرتوگاما تحت اثر متغیرهای غلظت پلی ساکارید آلجینات، غلظت مونور (2-(دی متیل آمینو) اتیل متاکریلات) و دز اشعه گاما بررسی شد که برای بهینه سازی آزمایش ها از روش های آماری 2k و ccd استفاده شد. برای تعیین متغیرهای ساختاری مانند درصد پیوندزنی مونومر (2-(دی متیل آمینو)اتیل متاکریلات)، از روش تجزیه عنصری بهره گرفته شد و درصد آن حدود 30% به دست آمد. با استفاده از دستگاه دانسیتومتر پلیمر 32/1 محاسبه و در نهایت چگالی شبکه بندی پلیمر 0/001(gr/cm3) تعیین گردید. سپس خواص کاربردی قابل اندازه گیری ابرجاذب ها، مانند ظرفیت جذب، سرعت جذب و تغییر میزان جذب هیدروژل در شرایط مختلف محیط (مانند غلظت های مختلف از محیط های یونی و phهای مختلف) اندازه گیری شد. جذب نمونه بهینه 235gr/gr به دست آمد و هیدروژل سنتز شده نسبت به محیط های یونی و محیط های با ph مختلف ) اندازه گیری شد. جذب نمونه بهینه 235gr/gr به دست آمد و هیدروژل سنتز شده نسبت به محیط های یونی و محیط های با ph های مختلف از خود رفتار هوشمندانه ای را بروز داد. در ادامه برای تایید انجام واکنش پلیمریزاسیون پیوندی از طیف سنجی مادون قرمز فوریه (ftir) برای بررسی مورفولوژی هیدروژل، از میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) وبرای بررسی حساسیت دمایی از آزمایش tga استفاده شد. در نهایت نتایج بدست آمده موید این مطلب است که خواص ابرجاذب ها، هم تحت تاثیر متغیرهای ساختاری آن ها و هم تحت تاثیر عوامل محیطی (محیط تورم) است، به عنوان مثال چگالی شبکه بندی، عاملی درونی یا ساختاری بسیار مهمی است که فزونی آن باعث کاهش ظرفیت جذب و افزایش استحکام هیدروژل ابرجاذب می شود، اما قدرت یونی محلول، عامل بیرونی یا محیطی است که افزایش آن باعث کاهش ظرفیت و سرعت جذب در ابرجاذب های یونی می شود.