نام پژوهشگر: محمود شور
ناهید زمردی خشتی محمود شور
با توجه به تغییر اقلیم جهانی ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه ای، مخصوصا گاز دی اکسید کربن در محیط زیست و همچنین اهمیت این ترکیب در سیستم فتوسنتز گیاهان، آزمایشی به منظور ارزیابی اثرات غلظت های مختلف دی اکسید کربن بر صفات ریشه زایی و رفتار روزنه ای دو گونه فیکوس زینتی شامل ficus benjamina وficus elastica، در قالب آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارها شامل سه غلظت دی اکسید کربن (380 (شاهد)، 700 و 1050 پی پی ام) به عنوان کرت اصلی و دو گونه فیکوس زینتی به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج بدست آمده نشان داد با افزایش غلظت دی اکسید کربن، ریشه زایی قلمه ها (حجم ریشه، درصد ریشه زایی، مجموع طول و قطر ریشه و سطح ریشه) افزایش یافت. همچنین صفات مورفولوژیک از جمله (ارتفاع گیاه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه)، با افزایش غلظت دی اکسید کربن افزایش یافت. بنابر نتایج فوق، افزایش غلظت دی اکسید کربن، باعث بهبود صفات مورفولوژیک دو گونه فیکوس زینتی شد. صفات بیوشیمیایی مانند کلروفیل a و کل، هدایت روزنه ای و شاخص روزنه معنی دار نشد ولی میزان کلروفیل b و کارتنوئید با افزایش غلظت دی اکسید کربن روند افزایشی نشان داد. همچنین در بررسی صفات آناتومیکی، دی-اکسید کربن باعث افزایش تراکم روزنه و سلولهای اپیدرمی، مساحت روزنه، طول و عرض روزنه گردید. در مورد صفات آناتومیکی، گونه فیکوس الاستیکا بیشترین واکنش را به دی اکسید کربن نشان داد. لازم به ذکر است اثر متقابل دی اکسید کربن و گونه در مورد هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنادار نشد.