نام پژوهشگر: میر علی نقوی
فریبا حاجیان میر علی نقوی
هدف تحقیق حاضر تجزیه و تحلیل استراتژیک سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران می باشد. تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی است که لحاظ روش ، پیمایشی؛از لحاظ معیار زمان مقطعی است ،از لحاظ میزان ژرفایی پهنا نگر واز لحاظ هدف کاربردی است. جهت گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه برگرفته از مبانی نظری، استفاده شده که جهت تعیین پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده و همچنین جهت تعیین روایی از نظرات متخصصین و اساتید محترم راهنما و مشاور استفاده گردیده شد. نتایج حاصله از مدل بدین ترتیب بود که ضعفها و قوتهای درونی و تهدیدها و فرصتهای محیطی تجزیه و تحلیل استراتژیک سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران شناسایی شده و در نهایت راهکارهای لازم جهت بهبود سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد گردیده شد.مدیریت استراتژیک، مجموعه تصمیم ها و اقدامات مدیریتی است که عملکرد بلند مدت را تعیین میکند. مدیریت استراتژیک عبارت است از بررسی محیطی (هم محیط داخلی و هم محیط خارجی)، تدوین استراتژی (برنامه ریزی بلند مدت یا استراتژیک)، اجرای استراتژی، ارزیابی و کنترل. بنابراین مدیریت استراتژیک بر نظارت و ارزیابی بر فرصت ها و تهدیدهای خارجی در سایه توجه به نقاط قوت و ضعف یک شرکت تاکید دارد مساله اساسی این است که هر سازمانی با هر اندازه ای که وجود داشته باشد در عصر اطلاعات و ارتباطات الکترونیکی با تغییرات و تحولات سریعی روبروست و باید فعالیت های خود را طوری برنامه ریزی و مدیریت نماید که در محیط متلاطم و بازار به شدت رقابتی موفقیت کسب نموده و تداوم حیات داشته باشد. بنابراین سازمان های بزرگ و کوچک باید در راستای کسب مزیت رقابتی و کامیابی در صحنه بازارهای جهانی اقدام به برنامه ریزی استراتژیک و تدوین استراتژی سازمانی نمایند زیرا امروزه فرض اینکه آینده مشابه حال خواهد بود، فرضی غلط و نادرست است. عدم قطعیت در ذات و ماهیت آینده نهفته است و برخورد درست با آن یکی از دشوارترین فعالیت های مدیران است پیشنهادهایی برخاسته از تحقیق: با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق توصیه های زیر برای توسعه و استقرار سیستم جانشین پروری در بیمه مرکزی ایران قابل ارائه است. با توجه به یافته های پژوهش مبنی بر متفاوت بودن میزان اهمیت ابعاد از دیدگاه کارکنان، پیشنهاد می شود: 1. مدیران برنام? عملی و مدونی برای یافتن استعدادها و جانشین نمودن آن ها تعریف نمایند که به عنوان یکی از برنامه های توسعه منابع انسانی، جزء اهداف بلند مدت سازمان قرار بگیرد و برای اجرای این برنامه بودجه و وقت کافی اختصاص دهند. 2. برای شناسایی استعدادهای موجود که به صورت بالقوه امکان ارتقاء به پست های بالاتر را دارند، مدیران باید بتوانند به درستی عملکرد زیر دستان را ارزیابی نمایند. برای این منظور می توانند از روش های جدیدی مانند ارزیابی های 360 درجه از عملکرد افراد و ایجاد مراکز ارزیابی استفاده کنند. 3. مدیران باید برنامه های آموزشی، پرورشی و ضمن خدمت را در راستای آگاهی کارکنان از مسیر شغلی، احتمال ارتقاء، مسئولیت های شغل فعلی و احتمالی آینده در نظر بگیرند وکارکنان نیز می بایست خود را ملزم به شرکت در این برنامه ها نمایند. 4. یکی از مهم ترین راههای آماده کردن افراد برای پست های بالاتر این است که افراد اطلاعات، تجربیات و دانش خود را در اختیار یکدیگر قرار دهند و هم چنین مدیران همه زیر دستان خود را از پست های خالی موجود در سازمان آگاه نماید تا برای همه افراد فرصت برابری وجود داشته باشد و این امر در انحصار عده ای خاص باقی نماند. 5. پیشنهاد می شود برای انتخاب و گزینش درست افراد برای پست های کلیدی صرفاً بر روش های سنتی ارتقاء تأکید نشود و قوانین و مقررات با توجه به برنامه های جدید مدیریت منابع انسانی تغییر یابند، بطوریکه نظام ارتقاء بر اساس شایستگی ها، استعدادها و توانمندی های افراد صورت پذیرد. اهداف پژوهش : شناسایی نقاط قوت و ضعف سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران. شناسایی نقاط تهدیدات و فرصت ها سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ارائه پیشنهاداتی برای بهبود سیستم جانشین پروری در صنعت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه مدیران، معاونین، کارشناسان ارشد و کارکنان بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران می باشند که با مراجعه به امور اداری تعداد آنها برابر با 475 نفر می باشد که از این تعداد تقریباً 400 نفر آنان دارای تحصیلات دانشگاهی می باشند. بنابراین با توجه به زیاد نبودن تعداد (حجم) جامعه آماری از نمونه گیری استفاده ننموده و به جای نمونه گیری از شیوه تمام شماری و یا سر شماری استفاده می نماییم. لذا در بین مدیران، معاونین، کارشناسان ارشد و کارکنان دارای تحصیلات دانشگاهی، با مراجعه حضوری محقق در میدان تحقیق،با همراه داشتن نامه دانشگاه مبتنی بر تایید تحقیق دانشگاهی و کسب اجازه رسمی از مسئولین، پرسشنامه توزیع می شود که تعداد 384 پرسسشنامه تکمیل شده بازگشت می یابد که مبنای تجزیه و تحلیل قرار می گیرد مدل تجزیه و تحلیل swot عبارت swot برگرفته از حرف اول چهار واژه به شرح زیر است: - مخفف strength به معنای قوت - مخفف weakness به معنای ضعف - مخفف oportunitiy به معنای فرصت - مخفف threats به معنای تهدیدها می باشد. تجزیه و تحلیل swot اصطلاحی است که برای شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت ها و تهدید های خارجی که یک یک سیستم با آن روبه روست به کار برده می شود. تجزیه و تحلیل swot شناسایی نظام مند عواملی است که راهبرد باید بهترین سازگاری را با ان داشته باشد. منطق رویکرد مذکور این است که راهبرد اثر بخش باید قوت ها و فرصت های سیستم را به حداکثر برساند، ضعف ها و تهدید ها را به حداقل برساند. این منطق اگر درست به کار گرفته شود نتایج بسیار خوبی برای انتخاب و طراحی یک راهبرد اثر بخش خواهد داشت مدل swot یکی از ابزارهای استراتژیک تطابق نقاط قوت و ضعف درون سیستمی با فرصت ها و تهدیدات برون سیستمی است. این مدل تحلیل سیستماتیکی را برای شناسایی این عوامل و انتخاب استراتژیی که بهترین تطابق بین آنها را ایجاد می نماید، ارائه می دهد. از دیدگاه این مدل یک استراتژی مناسب قوت ها و فرصت ها را به حداکثر و ضعف ها و تهدیدها را به حداقل ممکن می رساند. برای این منظور نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدها در چهار حالت کلی so، wo، st،wt پیوند داده می شوند و گزینه های استراتژی از بین آنها انتخاب می شوند تجزیه تحلیل swot در تقسیمات مربوط به انتخاب راهبردی مورد استفاده قرار می گیرد. رایج ترین کاربرد ان فراهم کردن یک چارچوب منطقی برای هدایت نظامند بحث های سیستم، راهبردهای مختلف و در نهایت انتخاب راهبرد است. آنچه که یک برنامه ریز به عنوان فرصت می بیند برنامه ریز دیگر ممکن است آن را تهدید تلقی کند. همچنین یک نقطه قوت را احتمال دارد دیگری ضعف ببیند. بدین ترتیب تشخیص های متفاوت ممکن است بازتاب ملاحظات اساسی قدرت در درون سیستم و یا تفاوت چشم انداز واقعی باشد، نقطه کلیدی در این مدل، تجزیه و تحلیل دامنه ای از همه جنبه های موقعیتی سیستم و در نتیجه فراهم کننده چهار چوب مفیدی برای انتخاب راهبرد است. کاربرد دیگر مدل swot این است که فرصت ها و تهدیدات کلیدی خارجی به طور سیستماتیک با ضعف ها و قوت های داخلی در یک رویکرد ساختاری شده مقایسه می گردند. هدف از این مقایسه شناسایی یکی از چهار الگوی خاص برای سازگاری موقعیت داخلی و خارجی است. الف) قوت و فرصت (so): ناحیه یک، بهترین فرصت است سیستم با چند فرصت محیطی روبه روست و قوت های بسیاری دارد که استفاده از فرصت ها را ترغیب می نماید. این وضعیت استراتژی های رشد را توصیه می نماید. ب) قوت و تهدید (st): در ناحیه دوم، سیستم دارای قوت های کلیدی است لیکن با محیطی تهدیدزا مواجه می باشد. در این وضعیت، استراتژی ها از قوت های موجود برای ساختن فرصت های بلند مدت در سایر موارد استفاده می کنند. ج) ضعف و فرصت (wo): در ناحیه سوم، سیستم با یک فرصت خوبی روبه روست، لیکن از چند ضعف داخلی رنج می برد. د) ضعف و تهدید (wt) : در ناحیه چهارم، سیستم نه با فرصت و نه با قوت محیط داخلی مواجه می باشد بلکه از بعد داخلی با ضعف و از نظر بعد خارجی با تهدیدات متعددی مواجه می باشند. در این حالت بهترین استراتژی، استراتژی کاهشی خواهد بود.