نام پژوهشگر: علی اصعر کارخانه
سید حسینعلی خالقی نژاد علی اصعر کارخانه
لیپازها (تری آسیل گلیسرول آسیل هیدرولاز ec 3.1.1.3 ) از مهم ترین آنزیم های صنعتی هستند که در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، شوینده ها، تولیدات دارویی، چرم، پارچه، لوازم آرایشی، و کاغذ کاربرد دارند. لیپازهای باکتریایی عضوی از خانواده ?/? هیدرولازها هستندکه تری آسیل گلیسرول ها را در فاز بین آب-چربی هیدرولیز می کنند. لیپاز باسیلوس ترموکاتنولاتوس (btl2) نوعی لیپاز ترموآلکالوفیل است که در دمای 75-60 درجه سانتیگراد و ph برابر 10 -8 فعالیت می کند. این ویژگی ها باعث تبدیل این لیپاز به یک گزینه مناسب برای کارهای تحقیقاتی و همچنین کاربردهای صنعتی شده است. این پژوهش به بررسی اثر جایگزینی فنیل آلانین 17 با سرین بر فعالیت لیپاز کایمریک باسیلوس ترموکاتنولاتوس ( که کل توالی پنتا پپتیدی (ala-his-ser-gln-gly) ناحیه زانوی هسته دوست لیپاز باسیلوس ترموکاتنولاتوس با توالی پنتا پپتیدی (gly-glu-ser-ala-gly) ناحیه مشابه از لیپاز قارچ کاندیدا روگوزا جایگزین شده بود) می پردازد. بدین منظور ابتدا مطالعات بیوانفورماتیکی و پیشگویی ساختمان جهت بررسی اثر جایگزینی فنیل آلانین 17 با سرین بر ساختمان لیپاز انجام شد. سپس جهش مورد نظر با استفاده از روش جهش زایی در محل در ژن نوترکیب btl2 ایجاد شد. در مرحله بعد لیپاز btl2 جهش یافته در باکتری e.coli کلون و بیان شد. در پایان فعالیت آنزیمی لیپاز های کایمریک در حضور سوبستراهای مختلف اندازه گیری شد. همچنین اثر عوامل مختلف از قبیل دما، ph، دترجنت ها، حلال های آلی و یونهای فلزی بر روی فعالیت آنزیم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که فعالیت آنزیمی لیپاز کایمریک جدید برای همه سوبستراهای بکاربرده شده به غیر از تری بوترین (4c) بیشتر از آنزیم کایمریک قبلی می باشد، همچنین جهش ایجاد شده، در بیشتر موارد مقاومت آنزیم کایمریک جدید را نسبت به عوامل بررسی شده از قبیل دترجنت ها، حلال ها و یونهای فلزی را افزایش داده است.