نام پژوهشگر: مصطفی حاجی آقایی
نسرین زمانی حمیدرضا گلمکانی
زنجیره تأمین بر تمام فعالیت های مرتبط با جریان و تبدیل کالا از مرحله ماده خام (استخراج) تا تحویل به مصرف کننده نهایی و نیز جریانهای اطلاعاتی مرتبط با آنها مشتمل می شود. یکی از پراهمیت ترین مسائل در زنجیره تأمین، مساله حمل ونقل است و یکی از شاخه های مساله حمل و نقل ، مساله حمل و نقل هزینه ثابت است. این مساله، مقدار مورد تقاضای کالا را برای برآورده کردن نیاز مشتریان، حمل کرده و هزینه کلی را تحت این شرط که هر مسیر علاوه بر هزینه های متغیر به ازای حمل کالا دارای یک هزینه ثابت مستقل از مقدار کالای حمل شده می باشد، کمینه می نماید. حمل و نقل هزینه ثابت یک مساله غیر چند جمله ای سخت است و می تواند به صورت یک مساله ی برنامه ریزی صحیح فرمول بندی و حل شود. هدف این پایان نامه توسعه ی یک روش مفید و کار آمد برای حل این مساله است. بدین منظور، ابتدا مساله مورد بحث توسط برنامه ریزی صحیح فرمول بندی می شود. از آنجایی که روش های مبتنی بر برنامه ریزی صحیح، از ساختار شبکه ای خاص مساله به خوبی بهره نمی برند و از لحاظ محاسباتی پر هزینه و گران هستند، روش حلی برای مساله ارائه میشود که در آن از درخت پوشا بر اساس الگوریتم ژنتیک و الگوریتم رقابت استعماری بهره گرفتهشدهاست و از اعداد پروفر به عنوان کدبردار استفاده میشود. البته شایان ذکر است که نوآوری ما در این پایان نامه در ارائهی الگوریتم رقابت استعماری اصلاح شده ای در دو سناریوی متفاوت برای حل است. با استفاده از این الگوریتمها که دارای عملکرد خوبی از قبیل زمان محاسبات، حافظه ی مورد نیاز برای محاسبات و توانایی یافتن جواب بهینه سراسری در هنگام اجرا با کامپیوتر هستند، به حل مثالهای متعددی پرداخته میشود. در واقع ابتدا، با بکارگیری طراحی آزمایش تاگوچی پارامترهای موجود در الگوریتم رقابت استعماری پیشنهادی تنظیم شده و بهترین حالت برای هریک از پارامترها مشخص میگردد. و سپس کارائی الگوریتم ها از طریق درصد انحراف نسبی (rpd) مورد بررسی قرار میگیرد. در نهایت به حل دو مساله نمونه که مورد توجه پژوهشگران در کارهای قبلی بوده است پرداخته میشود. و جوابهای بدست آمده از الگوریتم پیشنهادی با جوابهای موجود در کارهای گذشته مقایسه میشود. با توجه به جوابهای بهتر حاصل شده به این نتیجه رسیده که الگوریتم پیشنهادی، یک روش قوی و موثر برای حل مساله حمل و نقل هزینه ثابت است.