نام پژوهشگر: آفاق محمدی
آفاق محمدی عباس اخوان سپهی
سویه های مختلف باسیلوس سوبتیلیس بجهت داشتن قابلیت کنترل بیماریهای گیاهی از طریق تولید متابولیتهای ثانویه به ویژه لیپوپپتیدهای گروه ایتورین، حائز اهمیت میباشند.هدف از این تحقیق، بررسی مقایسه ای تولید آنتی بیوتیکهای خانواده ایتورین بویژه ایتورین a و فعالیت ضدقارچی میان سویه های باسیلوس سوبتیلیس بومی جداسازی شده از خاک پارکهای جنگلی تهران با سویه استاندارد علیه چهار قارچ پیتیوم اولتیموم، فوزاریوم سولانی، فوزاریوم مونیلیفورم و ورتیسیلیوم داهلیا و انتخاب بهترین سویه های بومی مولد آنتی بیوتیک میباشد. سویه های باسیلوس سوبتیلیس از 9 نمونه خاک جداسازی و فعالیت ضدقارچی این سویه ها بررسی و با سویه استاندارد مقایسه گردید.سپس محیط نوترینت براث برای سویه های بومی برگزیده جهت تولید بیشترین میزان متابولیت ضدقارچی بهینه سازی شد.این متابولیتها از کشت 4 روزه سویه های بومی منتخب در محیط کشت بهینه سازی شده، تخلیص و وجود آنتی بیوتیک ایتورین a با استفاده از روش کروماتوگرافی تأیید گردید.در این تحقیق از ایتورین a استاندارد (sigma) و سویه باسیلوس سوبتیلیس atcc 6633 به عنوان شاهد مثبت استفاده شد.در ضمن کروماتوگرام حاصل از سویه های بومی و سویه استاندارد جهت سنجش مقایسه ای مقدار آنتی بیوتیک تولید شده توسط این سویه ها بررسی گردید. از مجموع 181 سویه جدا شده از نمونه های خاک، 49 سویه مطابق خصوصیات مرفولوژیک و بیوشیمیایی به عنوان باسیلوس سوبتیلیس تعیین هویت شدند. در آزمایش های بعدی، 10 سویه از نظر فعالیتهای ضد قارچی فعالتر از بقیه تشخیص داده شدند که سپس سویه های انتخاب شده در محیط نوترینت براث با منبع کربن گلوکز، منبع نیتروژن عصاره مخمر، ph خنثی و دمای گرماگذاری 30 درجه سانتیگراد،بیشترین فعالیت ضدقارچی را از خود بروز دادند.نتایج hplcاز طریق مطابقت زمان ظهور پیک ایتورین a استاندارد با سویه استاندارد و سویه های بومی نشان داد که هر 10 سویه توانستند در محدوده زمانی مشابه با سویه استاندارد،ایتورین a را تولید کرده و نیز سویه شماره 142 نسبت به سویه استاندارد ایتورین a بیشتری تولید نمود.با توجه به این اطلاعات میتوان نتیجه گیری کرد که سویه های بومی نیز توانایی تولید متابولیتهای ضدقارچی را در حد سویه های استاندارد و حتی بیشتر از آن دارند.از این جهت این سویه ها میتوانند کاندیدای مناسبی جهت کنترل بیولوزیک قارچهای بیماریزای گیاهی و جایگزینی برای قارچ کش های شیمیایی باشند.