نام پژوهشگر: وحید قانعی رضایی مقدم
وحید قانعی رضایی مقدم سید حسین حسینی
هدف اصلی پاسخ به بزهکاری کنترل این پدیده اجتماعی است. هر انحرافی که هنجارهای جامعه را نقض نماید و نظم آن را در معرض خطر قرار دهد پاسخ اجتماعی مساعد را سزاوار است. این پاسخ گاه از رهگذر آموزهای پیش گیرانه و دارای ماهیت کنشی است و گاه به صورت واکنش های اجتماعی مطرح می شود. گرچه روش معمول واکنش اجتماعی برای مقابله با بزهکاری مجازات است ولی تنها وسیله برای رسیدن به این هدف نیست و باید از روشهایی و تدابیر دیگری برای صیانت از جامعه و تامین دفاع اجتماعی روی آورد. بارزترین این تدابیر اقدامات تامینی و تربیتی است که مبنا و اهداف و ویژگی های اساسی آن مجازات تفاوت دارد و متناسب با وضعیت مزاجی، استعداد، منش و سوابق فرد خطرناک بکار برده می شود که با اجتماع سازگار گردد و دست به تکرار جرم نزند. وضعیت عاطفی، روحی، قدرت تمییز و به طورکلی شخصیت و ظرفیت جسمی اطفال و نوجوانانی به نحوی است که واکنش اجتماعی سخت و سرکوبگر برای پاسخ به بزهکاری آنان فاقد وصف «فایده مندی» است و آنان را مستحق واکنش اجتماعی از جنس اقدامات تامینی و تربیتی جلوه می دهد چرا که اطفال و نوجوانان یا در سنی هستن که قابلیت پاسخ گویی به نقض قوانین کیفری را ندارند و به عبارت دیگر فاقد مسئولیت کیفری هستند و یا از نظر رشد عقلی و شخصیتی در وضعیتی به سر می برند که فایده مندی هدف مجازاتها در مورد آنها از رهگذر اقدامات حمایتی و پیش گیری تامین میشود زیرا این شیوه واکنش اجتماعی که می تواند به رشد شخصیتی آنان کمک می کند و نیازهای تربیتی، روانی و اجتماعی آنها را مرتفع و موجبات مسئولیت پذیری و ارتقا شخصیت فردی و اجتماعی آنان را فراهم کند. از طرفی این نوع نظام حقوق کیفری ماهوی که متناسب با ویژگی ها و شرایط روحی و... اطفال ونوجوانان است در داشتن نظام حقوق کیفری شکلی عادلانه که برای بزهکاری اطفال و نوجوانان موثر است.ما در این نوشتار درصدد هستیم با توجه به اهمیتی که تعیین واکنشهای اجتماعی و قواعد شکلی مربوط به اجرای آنها برای بزه کاری اطفال دارد به بررسی نوآوریهای که قانون مجازات 1392در این زمینه دارد و همچنین تطبیق این نوآوریها با اسناد بین المللی که در این باب موجود است بپردازیم .