نام پژوهشگر: عبدالقیوم سلیمانی

جایگاه هند در سیاست خارجی افغانستان(2012-2012)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1392
  عبدالقیوم سلیمانی   مرتضی منشادی

چکیده افغانستان در حال حاضر، وارد مرحله جدیدی از شکل گیری سیاسی شده است و نیروهای جدیدی با واقع نگری و احساس مسئولیت سربلند کرده اند. برای این نیروهای جدید، بزرگترین دغدغه، تجدید نظر و بازنگری برنامه عمل، تاکتیک و استراتژی های موجود و پیشنهاد چهارچوبی است که در آن منافع ملی کشورشان به بهترین وجه سنجیده شده باشد. در زمینه امنیت داخلی و ثبات سیاسی افغانستان و تاثیر روابط این کشور با هندوستان باید به این نکات تاکید کرد که نوسازی وبازسازی افغانستان، هر چند نمای بعضی از شهرها را تغییر داده است و نهاد و موسسات اجتماعی و سیاسی، مطبوعات و رسانه های بسیاری تاسیس شدند، ولی واقعیت این است که تغییر واقعی در زندگی نزدیک به هشتاد فیصد مردم افغانستان نیامده است و سرمایه گذاری در زیرساخت های این کشور بسیار اندک انجام شده است. دراین مسیر، هند بیشترین و موثرترین کمک ها را به افغانستان ارائه کرده است. دولت هند طی ده سال گذشته، به رغم فشارهای زیادی که از جانب رقبای منطقه ای خود تحمل کرده است، هیچ گاه از مواضع خود مبنی بر دوستی و همکاری با دولت افغانستان عقب نشینی نکرده است والی اکنون حضور فعال و موثری در این کشور داشته است. ستون های مهم توافق استراتیژیک افغانستان با هند بر تعاملات سیاسی، نظامی، همکاری جامع اقتصادی و انکشاف تجارت، تقویت زراعت، انکشاف فرهنگی و انکشاف جامعه مدنی استوار است . در رابطه با تاثیر روابط با هندوستان برارتقای جایگاه منطقه ای افغانستان، می توان به این موضوع اشاره کرد که امضای موافقت نامه استراتیژیک میان ایالات متحده امریکا با افغانستان و هند و عقد موافقت نامه استراتژیک میان افغانستان و هند، این سه کشور را به یکدیگر پیونده زده است. امریکا تا هنوز در ساختار سیاسی بین المللی، جایگاه هژمون دارد، هند یکی از قدرت های بزرگ منطقه است و در این میان افغانستان به عنوان قدرت کوچک، نقش یک متحد را برای آنان دارد. واقعیت آن است که دولت افغانستان به شدت به وسیله ساختار سیاسی بین المللی محدود شده است و آزادی زیادی در تصمیم گیری ندارد در این شرایط، واضح شده است که سیاست خارجی افغانستان در قایل شدن جایگاهی پر اهمیت برای هند و این کشور را شریک استراتژیک خود گرفتن، ناشی از شناخت عملکرد نظام بین المللی و دقیق و کار آمد بوده است.در شرایطی که هند به شریک استراتژیک امریکا و افغانستان تبدیل شده است، افغانستان از رهگذر این همکاری می تواند به یک اهرم فشار قوی دست داشته باشد و این کشور با توجه به ضعف و آسیب پذیری که دارد گسترش روابط با هند به ویژه در دوره پساطالبان را به عنوان مطمئن ترین متحد منطقه ای خود در جهت ارتقای جایگاه منطقه ای و ثبات داخلی خود می داند.