نام پژوهشگر: سپیده درزی
سپیده درزی علی افشاری
زنبور trichogramma brassicae bezdenko به عنوان فراوانترین گونهی استانهای شمالی ایران، همه??ساله در اینسکتاریوم?های استان گلستان پرورش می?یابد و به منظور کنترل آفت helicoverpa armigera (hübner) در مزارع مختلف مانند پنبه، گوجهفرنگی و سویا رهاسازی میگردد. به منظور در اختیار داشتن تعداد کافی از این زنبور و رهاسازی آن در زمان?های دلخواه، صاحبان اینسکتاریومها مجبور به ذخیره?سازی آن در شرایط یخچال هستند. با توجه به اثرات منفی احتمالی سرما بر کیفیت این زنبور، در این پژوهش، تاثیر مدتزمانهای مختلف ذخیرهسازی در یخچال بر نشوونما و تولیدمثل آن مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، تخم?های شب?پره?ی مدیترانه?ای آرد (anagasta kuehniella zeller) شش روز پس از پارازیته شدن توسط زنبور که تقریباً با مرحله?ی پیش?شفیرگی زنبور در درون آنها مصادف میباشد، برای مدت زمانهای مختلف شامل صفر (شاهد)، 7، 14، 21، 30، 45 و 60 روز درون یخچال (دمای1±5 درجهی سلسیوس و تاریکی مطلق) نگهداری شدند. پس از سپری شدن هر مدت زمان، تخم?های پارازیته شده از یخچال خارج شدند و پس از قرار گرفتن در شرایط اتاق، طول عمر زنبورهای کامل نر و ماده، میانگین روزانهی پارازیتیسم، درصد خروج حشرات کامل و نسبت زنبورهای ماده اندازه?گیری و مقایسه گردیدند. داده?های حاصل با استفاده از نرم?افزار sas تجزیه واریانس شدند و میانگین فراسنجهها با استفاده از آزمون lsd در سطوح احتمال یک و پنج درصد مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که طول مدت ذخیرهسازی در یخچال بر تمام فراسنجههای اندازهگیری شدهی زنبور تاثیر معنیدار گذاشت. بیش?ترین میانگین طول عمر حشرات کامل نر و ماده به ترتیب 51/0±88/4 و 01/1±96/9 روز بود که به ترتیب در تیمارهای 7 روز و شاهد مشاهده شدند. در مقابل، کوتاهترین طول عمر حشرات کامل نر و ماده به ترتیب 12/0±46/1 و 27/0±82/1 روز بودند که هر دو در تیمار 60 روز محاسبه شدند. بیش?ترین میانگین پارازیتیسم روزانه (71/0±26/12 عدد تخم در روز) و درصد خروج حشرات کامل (97/0±49/94 درصد) در تیمار 21 روز مشاهده شدند که با تیمار شاهد اختلاف معنیدار نداشتند. در مقابل، کم?ترین میانگین پارازیتیسم روزانه (55/0±1/2 عدد تخم در روز) و درصد خروج حشرات کامل (2/2±98/68 درصد) به ترتیب به تیمارهای 45 و 60 روز تعلق داشتند. بیشترین (81/1±92/70 درصد) و کمترین (32/1±46/58 درصد) نسبت افراد ماده به ترتیب به تیمارهای 60 روز و شاهد تعلق داشتند. بر اساس نتایج این پژوهش، ذخیره?سازی بلندمدتِ (45 و 60 روز) پیش?شفیره?های زنبور t. brassicae در شرایط یخچال توصیه نمی?گردد، اما تا 21 روز می?توان بدون کاهش چشمگیر در فراسنجههای نشوونمایی و تولیدمثلی زنبور، آن? را در شرایط یخچال ذخیره نمود.???