نام پژوهشگر: زهرا سروش
زهرا سروش صادق ولیان بروجنی
هموفیلی a یک اختلال خونریزی دهنده وابسته به جنس مغلوب است که عمدتا به علت جهش های گوناگون در ژن فاکتور 8 رخ می دهد. ژن فاکتور 8 در انتهای بازوی بلند کروموزوم x قرار گرفته است (xq28). این ژن 186 کیلو باز طول دارد و دارای 26 اگزون می باشد. با توجه به درجه بالای هتروژنی جهش ها، اندازه بزرگ و پیچیدگی ساختار ژن فاکتور 8، آنالیز مستقیم جهش ها گران و زمان بر است. بنابراین آنالیز پیوستگی با استفاده از مارکر های چند شکلی اطلاع دهنده dna مانند مارکرهای چندشکلی تک نوکلئوتیدی (snp)، به عنوان روشی سریع و مقرون به صرفه برای تشخیص حاملین هموفیلی a در خانواده های بیمار معرفی شده است. با بررسی های بیوانفورماتیکی مارکر های snp موجود در ناحیه5 ژن فاکتور 8، 2 مارکر پلی مورفیسم تک-نوکلئوتیدی شامل مارکر هایrs4898352 و rs28370188 در اینترون 18 و پروموتر ژن انتخاب شدند. دو مارکر rs4898352و rs28370188 با استفاده از تکنیک tetra primer arms-pcrو به دنبال آن الکتروفورز با ژل آگارز در 140 زن غیرخویشاوند سالم و 15 خانواده تعیین ژنوتیپ شدند. فراوانی آللی، درجه هتروزیگوسیتی و تعادل هاردی واینبرگ با استفاده از نرم افزار genepop تخمین زده شد. محاسبه فراوانی هاپلوتیپ ها و مقدار عدم تعادل پیوستگی برای افراد غیر خویشاوند نیز با استفاده از نرم افزار powermarker انجام شد. درجه هتروزیگوسیتی مشاهده شده برای مارکر های rs4898352 و rs28370188 به ترتیب 60% و 09% به-دست آمد. فراوانی آللی آلل های a وt برای مارکر rs4898352 مقادیر 482/0 و 518/0 به دست آمد. همچنین آلل هایc و t مارکر rs28370188 نیز دارای 95/0 و 05/0 فراوانی می باشند. نتایج نشان می دهند که دو مارکر rs4898352 و rs28370188 در تعادل پیوستگی با هم می باشند. در نهایت 2 هاپلوتیپ گویا t-c و a-c برای این دو مارکر در ژن فاکتور 8 به دست آمد. در کل نتایج نشان می دهند که از بین دو مارکر مطالعه شده، مارکر rs4898352 می تواند به عنوان مارکر اطلاع دهنده برای تشخیص حاملین هموفیلی a در جمعیت ایرانی استفاده شود