نام پژوهشگر: نعمت الله آبکار
نعمت الله آبکار طهمورث سهرابی
رشد سریع و روزافزون تجارت الکترونیکی در کشورهای پیشرفته و مزیت های رقابتی حاصل از آن به مفهوم آن است که کشورهای در حال توسعه باید سریعاً در استراتژی ها و سیاست های تجاری و بازرگانی خود، تجارت الکترونیکی را به عنوان یک اصل در نظر بگیرند. حرکت به سمت به کارگیری فنون و ابزارهای تجارت الکترونیکی بستری مناسب می طلبد که واضح است برای ایجاد این بستر باید تلاش مناسبی صورت پذیرد. قبل از هر چیز باید بدانیم که کجا هستیم؟ شاخص های ارزیابی بانک ها در تجارت الکترونیکی در دنیا چه هستند؟ چه شاخص هایی را باید برای ارزیابی بانک ملی ایران در نظر گرفت؟ با چه مدلی می توان این شاخص ها را رتبه بندی کرد؟ لذا کوتاهی در شناخت و اهمیت سنجی عوامل مرتبط بر تجارت الکترونیکی منجر خواهد شد که عامل های موثر بر ایجاد بستر و توسعه تجارت الکترونیکی، در جامعه در نظر گرفته نشود که خود منجر به ضعیف شدن ساختار تجارت الکترونیکی در جامعه خواهد شد. اهداف اساسی این پژوهش عبارتند از: 1) شناسایی شاخص های ارزیابی تجارت الکترونیکی 2) اهمیت سنجی شاخص های ارزیابی تجارت الکترونیکی 3) ارائه راهکارهای مناسب برای توسعه تجارت الکترونیکی در بانک ملی ایران. روش انجام تحقیق شامل جمع آوری داده ها، تعریف شاخص ها، اجرای تکنیک های تصمیم گیری و ارائه نتایج است ابتدا بر مبنای ادبیات تحقیق، فهرست نسبتاً جامعی از عوامل تاثیر گذار بر تجارت الکترونیکی تهیه گردید. سپس فهرست تهیه شده بر اساس نظر 8 تن از خبرگان مورد بحث و تعدیل قرار گرفت. شاخص های نهایی (96شاخص) به صورت درخت سلسله مراتبی ترسیم گردید. برای رتبه بندی عوامل تاثیر گذار بر تجارت الکترونیکی از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. در این مرحله نظر 8 متخصص به وسیله پرسشنامه های انفرادی ahp جمع آوری شد. ماتریس های انفرادی به وسیله تکنیک ahp حل شد. از آنجائیکه پرسشنامه های ahp توسط 8 تن از متخصصان تکمیل گردیده است لذا به منظور به دست آوردن نظرات گروهی متخصصان، نظرات فردی جمع آوری شده، به وسیله تکنیک gahp در هم ادغام گردید و نهایتا ماتریس های گروهی نیز به وسیله تکنیک ahp حل شد. کلیه شاخص های موثر بر تجارت الکترونیکی در بانک ملی ایران در دو دسته عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی طبقه بندی شدند. هر دسته خود نیز دربرگیرنده شاخص هایی است. همچنین رتبه های هر یک از شاخص ها مشخص شد. از آنجائیکه اهمیت های به دست آمده برای معیارهای اصلی بسیار نزدیک به هم می باشند، لذا مسیر استراتژیک برای هر دو معیار اصلی (عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی) مشخص شده است. توجه به نتایج حاصله به این معنی است که برای موفق شدن در زمینه عوامل درون سازمانی بایستی به عامل سرعت شبکه توجه ویژه ای داشت. چرا که در صورت توجه ویژه به این عامل، عوامل سخت افزاری و به تبع آن عوامل فنی و عوامل درون سازمانی بهبود خواهند داشت. همچنین برای موفق شدن در زمینه عوامل برون سازمانی بایستی به عامل تدوین قوانین سازگار با قوانین بین المللی در زمینه ec توجه ویژه ای داشت. چرا که در صورت توجه ویژه به این عامل، عوامل حقوقی-قانونی و به تبع آن عوامل برون سازمانی سازمانی بهبود خواهند داشت.