نام پژوهشگر: شادی حشمتی
شادی حشمتی محمد رضا صعودی
جیوه یک فلز واسطه و عنصری نادر در پوسته ی زمین می باشد. با این حال فعالیت های انسانی سبب رها شدن میزان زیادی از این عنصر در طبیعت شده که آسیب های فراوانی در محیط، همین طور برای انسان ایجاد کرده است. میکروارگانیزم ها در طی مواجه با فلز مذکور در محیط، به منظور بقا در طی زمان مکانیسم های مقاومتی متفاوتی کسب کرده اند. برای پاک سازی زیستی فلزات از این مکانیسم های مقاومتی می توان بهره گیری کرد. باکتری kocuria sp. asb 107 جداشده از چشمه ی آب سیاه رامسر، علاوه بر مقاومت در برابر اشعه ی گاما در برابرجیوه نیز مقاومت نشان می دهد. از آن جایی که در پساب ها ی رادیواکتیو مقادیر بالایی از این فلز گزارش شده است، مقاومت جیوه در kocurai sp. asb 107 مورد توجه قرار گرفت. در ابتدا کینتیک رشد kocuria sp. asb 107 در حضور غلظت های مختلف hgcl2 سنجش شد. این باکتری در مقایسه با deinococcus radiodurans در محیط lb، مقاومت بیشتری در برابر جیوه نشان می دهد (hgcl2 ppm 10 در مقایسه با ppm hgcl2 3 در d. radiodurans). در این پژوهش سعی بر آن بود که حضور مکانیسم های مقاومتی نظیر تجمع زیستی، فرارسازی و رسوب دهی جیوه در محیط مورد بررسی قرار گیرد. به منظور بررسی تجمع زیستی، توده ی زیستی رشد یافته در حضور جیوه را پس از بازیابی یون های جیوه ی اتصال یافته به سطح سلول ها با تیزاب سلطانی هضم کرده و پس از رقیق سازی میزان جیوه ی موجود در عصاره ی سلولی توسط اسپکتروسکوپ جذب اتمی سنجیده شد. میزان جیوه در تیزاب سلطانی mg 5336/0به ازای هر گرم بیومس خشک تعیین شد، اما تمام جیوه ی سنجیده شده در این روش را نمی توان به جیوه ی موجود در درون سلول نسبت داد. امکان حضور میزانی از رسوبات خارج سلولی که در مرحله ی بازیابی توده ی زیستی حذف نشده اند، وجود دارد. در مطالعه ی فرارسازی جیوه نتیجه ای به دست نیامد. به دلیل رنگ سیاه بیومس رشد یافته در حضور جیوه و احتمال تشکیل رسوب hgs از طریق واکنش جیوه با h2s، تولید h2s مورد بررسی قرار گرفت. از آن جایی که باکتری قادر به تولید h2s نبود، برای تعیین ترکیب شیمیایی رسوبات سیاه رنگ مطالعات بیشتری نیاز است. طبق نتایج به دست آمده، تجمع زیستی و تشکیل خارج سلولی رسوبات جیوه و گوگرد به عنوان مکانیسم های احتمالی مقاومت به جیوه در این باکتری پیشنهاد می شوند. از آنجایی که جذب بر روی سطح سلول اولین میانکنش فلز و سلول محسوب می گردد و در پاک سازی زیستی فلزات اهمیت زیادی دارد، توانایی جذب یون دو ظرفیتی جیوه بر روی سطح سلول ها بررسی شد. در مطالعه ی جذب زیستی، در شرایط مختلف (ph ، دما و غلظت اولیه ی جیوه) به طور میانگین % 45/83 یون جیوه ی موجود جذب توده ی سلولی می گردد.