وقفه ای کوتاه در جریان خون مغزی سبب آسیب دائمی مغز و عملکردهای غیر طبیعی رفتاری می شود. هیپوکامپ، به ویژه لایه سلولی هرمی ca1، به آسیب های ناشی از ایسکمی بسیار حساسند. متأسفانه استراتژی فارماکولوژیک موثری در جهت بهبود آسیب های بافتی ناشی از ایسکمی مغزی وجود ندارد. مطالعات گذشته نشان می دهند که پنتوکسی فیلین اثر محافظت عصبی بر ضایعات مغزی ناشی از ایسکمی دارد و همچنین ثابت شده است که استروژن اندوژن در سکته مغزی با دو مکانیسم محافظت عصبی و حفظ جریان خون سبب بهبود ضایعات مغزی ناشی از انسداد عروقی می گردد. بنابراین در این مطالعه به بررسی اثر مثبت احتمالی پنتوکسی فیلین در حضور استروژن اندوژن بر اختلالات حافظه فضایی ناشی از ایسکمی/ ریپرفیوژن فراگیر گذرا در موش صحرایی ماده که در فاز جنسی استروس قرار دارد پرداختیم. در این بررسی موش ها (56=n) به چهار گروه کنترل، ایسکمی، حامل و دارو گرفته (200mg/kg ip) تقسیم شده و با توجه به اسمیر واژینال و رنگ آمیزی متیلن بلو همگی در فاز استروس سیکل جنسی خود قرار داشتند. پنتوکسی فیلین یک ساعت قبل و یک ساعت بعد از ایسکمی/ ریپرفیوژن تزریق شد. ایسکمی فراگیر مغزی با متد انسداد دو شریان کاروتید القا شد و سپس ریپرفیوژن صورت گرفت. اختلالات حافظه فضایی توسط ماز آبی موریس و تغییرات بافتی سلول های هرمی ca1 با رنگ آمیزی نیسل و h&e مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل از ماز آبی موریس، ایسکمی/ ریپرفیوژن اثر منفی بر روی حافظه فضایی نشان نداد و از لحاظ آماری میان گروه ها تفاوت چشمگیری وجود نداشت. به علاوه نتایج حاصل از رنگ آمیزی نیسل و h&e بیان گر تفاوت چشمگیر میان گروه های کنترل و دارو گرفته در مقابل گروه های حامل و ایسکمی بود (p?0.05). با توجه به این نتایج احتمالا پنتوکسی فیلین سبب کاهش آسیب سلول های هرمی ca1 می شود و استروژن اندوژن مانع اختلال شناختی در موش های صحرایی ماده (درفاز استروس) می گردد.