چکیده: اخلاق، رمز سعادتمندی انسان است و غفلت از آن، به منزله فاجعه ای دردناک است و این مطلب است که کمتر اندیشمندی از کنار آن به راحتی گذشته است، به طوریکه می توان گفت عموم فیلسوفان و متکلمان تاریخ، بخشی از رسالت خویش را در سامان بخشی به نظام های مختلف اخلاقی سپری کرده اند، چه در میان مسلمانان و چه اندیشمندان غیر مسلمان. در حوزه اسلامی از معاصرین شهید مطهری، و از متقدمین ملا احمد نراقی، از جمله کسانی هستند که به ضرورت پرداختن به مباحث اخلاقی به طور جدی توجه داده اند. لذا ما در این پژوهش این دو تن را، که خود نمونه اخلاق اند، انتخاب نموده ایم تا با مطالعه آثار گران بهایشان، اصول تعلیم و تربیت اخلاقی مورد نظر آنها را استخراج کنیم. در این زمینه به نقاط اشتراک بسیاری بین نراقی و استاد مطهری رسیدیم و نقاط افتراق در آنها به ندرت دیده می شد، که افتراق آنها بیشتر به دلیل معاصر بودن و حوزه وسیع مطالعات استاد مطهری، در دو زمینه تعلیم و تربیت و اخلاق بود. و بیشتر مباحث، در زمان نراقی، مبتنی بر اخلاق بود. و او برای اثبات گفته های خویش بیشتر به آیات و روایات استناد می کرد و اخلاق را همان تربیت می دانست، و تربیت را در اخلاق جستجو می کرد، اما بیانات استاد مطهری، بیشتر مبتنی بر نقل و به تفکیک اخلاق از تربیت بود.