به دنبال کشته شدن عثمان در سال 35 هجری قمری که در پی شورش های داخلی و در اعتراض به سیاست های جاری او به وقوع پیوست، امام علی (ع) بنا بر خواست عمومی، خلافت را برعهده گرفت. قتل عثمان عواقب شومی را برای حکومت نوپای امام به همراه آورد و سرآغاز بروز فتنه ای شد که طی آن گروه هایی به بهانه خونخواهی خلیفه مقتول، پرچم مخالفت علیه حکومت جدید برافراشتند و زمینه را برای نبردهای داخلی فراهم کردند. در این میان، برخی از مخالفان حکومت جدید که در شمار خواص جامعه روزگار خود محسوب می شدند با مشتبه کردن امر بر عوام و هدایت آن ها حاکمیت امام را به چالش کشیدند . پرسشی که این پژوهش حول محور آن سامان یافته این است که خواص مورد نظر با تمسک به چه شیوه هایی توانستند نظم موجود را برهم زنند و حاکم اسلامی را با چالش های جدی روبرو سازند و در برنامه های او اخلال ایجاد کنند. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی می کوشد تا از یکسو با شناسایی خواص قاعدین و ناکثین، نقش آن ها را در چالش های فراروی حکومت امام علی (ع) بازنماید و از سوی دیگر مواضع آن حضرت را در قبال رفتارهای هنجارشکنانه آن ها مورد ارزیابی قرار دهد.