نام پژوهشگر: بنت الهدی رحیمی

تمنای وجودی فرم در مسجد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1391
  بنت الهدی رحیمی   عیسی حجت

مسجد در میان فضاها ی اسلامی اساسی ترین نقطه عطف محسوب می شود واین ویژگی به دلیل تمایز میان معماری قدسی اسلامی با معماری سنتی اسلامی می باشد. هنر قدسی، قلب هنر سنتی است و با اعمال اصلی دین و زندگی معنوی رابطه ای مستقیم دارد. در متن اندیشه جمال گرای اسلامی که آیینی مبتنی و متکی بر کلمه دارد، معماری قدسی در تمدن اسلامی نیز، اتکای مطلق بر معنا دارد و به صریح ترین بیان ممکن جلوه گاه تجسمی آن است. لذا انتظاری که از معماری قدسی (مسجد) می رود، معماری ایست فرازمان و فرامکان، شکل گرفته بر اساس اصول و حقایق وحدت بخش، با منشاء قدسی و منطبق بر شاکله عالم خلقت. اما با گذر زمان و گم کردن آن جوهر معنوی الگوی ثابت، مساجد مدرن از کیفیت مطلوب فضای نیایش و ذکر به ندرت برخوردارند و آن هویت واحد و الهی متمایز با طاغوت به مرور کم رنگ تر می گردد. ازاینرو هدف از این رساله رسیدن به اس و اساس مسجد می باشد و برای نیل به این هدف و طراحی مسجدی کامل، از میان عوامل به وجودآورنده یک صورت معماری، جهت محدود نمودن گستره تحقیق و عمق بخشیدن به جنبه کیفی آن، به بررسی تمنای وجودی فرم در مسجد، براساس نظرات متفکران اسلامی(چون اخوان الصفا) می پردازیم. در نهایت بر اساس ویژگی هایی چون سادگی، خلوص و صداقت، پاکی، جهت قبله، اهمیت زمین مسجد، اجتماع، تذکار، مواجهه انسان با خداوند، سعی بر طراحی مسجدی با صحیح ترین و کامل ترین فرم در مرکزیت سایت دانشگاه فردوسی مشهد نمودیم.