نام پژوهشگر: جمال حسن نژاد
جمال حسن نژاد فاطمه جواهری
از دو دهه گذشته موقعیت زنان از نظر تحصیل و اشتغال فراتر رفته و به دستیابی آنان در کنترل منابع و قدرت تصمیمگیری در خانواده و مشارکت در جامعه انجامیده است. حجم انبوه مطالعات و طرح های پژوهشی در این خصوص که «آیا تحصیلات و اشتغال زنان در مناسبات قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی آنان تأثیر گذار است»، زمینه ی این را فراهم کرد تا تحقیقی با همین عنوان، البته با روش فراتحلیل، صورت گیرد. در همین راستا مسئله اصلی پژوهش حاضر «بررسی رابطه بین تحصیلات و اشتغال زنان با مناسبات قدرت در خانواده و اجتماع» بود. به منظور پاسخگویی به این سوالات، با عنایت به تئوریهای مطرح، از نظریه منابع، کارکردگرایی و نوسازی که در برگیرنده ابزار و عناصر لازم جهت انجام این بررسی است استفاده گردید. جامعه پژوهش را کلیه پژوهش های انجام شده، بین سال 1374 تا پایان سال 1390 در زمینه ارتباط بین تحصیلات و اشتغال زنان با مناسبات قدرت در داخل خانواده و مشارکت اجتماعی در ایران تشکیل دادند. از طریق نمونه گیری هدفمند تعداد 54 پژوهش که دارای ویژگی های مناسب برای ورود به فراتحلیل بودند، انتخاب شدند. ابزار پژوهش، چک لیست گزینش پژوهش ها از نظر فنی و روش شناختی بود. به منظور آزمون فرضیات، از نرم افزار cma و برای آمار توصیفی دادهها از نرم افزار spss استفاده گردید. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش ترکیب اندازه اثر نشان داد که اندازه اثر کل بین رابطه تحصیلات با مناسبات قدرت در خانواده و اجتماع به ترتیب برابر با ( 0.38es= ، 0.32es=) و اندازه اثر رابطه بین اشتغال زنان و مناسبات قدرت در خانواده و اجتماع به ترتیب برابر ( 0.29 es=، 0.24es=) میباشد. که بر مبنای شاخص های تفسیری بالاتر از حد متوسط می باشند. یافتهها نشان میدهند که اشتغال و تحصیلات زنان میتوانند بر روی قدرت تصمیم گیری در خانواده و جامعه تأثیر بگذارند.