نام پژوهشگر: علی حسنکی پور

مطالعه عروق بزرگ دستگاه گردش خون جنین بز توسط قالب پلاستیکی و آنژیوگرافی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده دامپزشکی 1392
  علی حسنکی پور   رضا رنجبر

گردش خون جنینی نسبت به نوزادان و بالغین متفاوت است زیرا تبادل گازی در ریه ها انجام نمی شود بلکه در جفت صورت می گیرد. بنابراین به منظور توزیع خون اکسیژن دار جفت در بدن، دارای برخی ویژگی های آناتومی می شود. تاکنون مطالعات زیادی در خصوص آناتومی گردش خون انسان و بسیاری از حیوانات اهلی انجام شده ولی گزارشی در مورد ِآناتومی عروق گردش خون جنین بز وجود ندارد. به منظور آگاهی از آناتومی گردش خون جنین بز، 12 جنین (cm40-20 =crl) از کشتارگاه شهرستان اهواز تهیه شد. جنین ها به 3 گروه 4 عددی تقسیم بندی شدند و به وسیله تکنیک هضم پلاستیکی، رادیولوژی و تشریح معمولی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که بند ناف جنین بز متشکل از دوسیاهرگ نافی، دو سرخرگ نافی و مجرای اوراکوس بود که توسط ژله ی وارتون احاطه شدند. دو سیاهرگ نافی راست و چپ در ناحیه ی حلقه ی نافی به یکدیگر پیوستند و فقط یک سیاهرگ نافی قطور وارد حفره ی شکم شد و به سمت کبد جنین امتداد یافت. سیاهرگ نافی پس از ورود در کبد انشعاباتی از آن جدا و وارد کبد شد. سپس با سیاهرگ باب پیوند یافته و با تشکیل مجرای سیاهرگی به سیاهرگ میان خالی خلفی متصل شد. سیاهرگ میان خالی خلفی پس از عبور از دیافراگم در نهایت به دهلیز راست متصل شد. در ناحیه ی بالای قلب تنه ی ششی و سرخرگ آئورت توسط مجرای کوتاه و قطوری به نام مجرای سرخرگی به یکدیگر متصل شدند. سرخرگ هایی که در حفره ی سینه از قوس آئورتی جدا شدند دارای همان آرایش عروق بالغین بودند. در نهایت از سرخرگ بازویی رأسی دو سرخرگ به نام سرخرگ های سبات مشترک چپ و راست منشعب گردید که از سینه خارج و وارد ناودان وداجی گردن شدند و هر کدام از آنها در ابتدای گردن به دو شاخه ی سبات داخلی و خارجی تقسیم شد. قوس آئورتی سپس به سمت بالای حفره ی سینه حرکت کرد و پس از عبور از نقیصه ی آئورتی وارد حفره ی شکم گردید. از سرخرگ آئورت در انتهای حفره ی شکم سرخرگ خاصره ای داخلی چپ و راست جدا شد و از این سرخرگ ها، سرخرگ های نافی منشعب گردید که به ترتیب به سمت حلقه ی نافی و بند ناف امتداد یافتند. لازم به ذکر است مجرای اوراکوس همواره بین دو سرخرگ نافی قرار داشت. نتایج این مطالعه نشان داد که آرایش عروقی گردش خون جنین بز مشابه با آرایش گردش خون دیگر نشخوارکنندگان و حیوانات اهلی می باشد. ولی دارای برخی اختلافات با گردش خون انسان می باشد.