در رمان های دفاع مقدّس، جنگ از زوایای مختلف مورد کنکاش قرار گرفته است و از این حیث، این نوع رمان ها را به دو گروه، منفی نگر(بدبین به جنگ) و مثبت نگر(خوش بین به جنگ) تقسیم نموده اند؛ اگر چه برخی قائل به نگاه بینابین نیز هستند. در این رساله، از رمان های بدبین، زمین سوخته، اثر احمد محمود، سفر به گرای270 درجه، اثر احمد دهقان و ثریّا در اغما، اثر اسماعیل فصیح و از رمان های خوش بین، نخل های بی سر، اثر قاسمعلی فراست، عشق سال های جنگ، اثر حسین فتاحی و گنجشک ها بهشت را می فهمند، اثر حسن بنی عامری، انتخاب شده اند. تحقیق، در چهار فصل ارائه شده است؛ فصل اوّل، مبانی نظری تحقیق؛ فصول دوّم و سوّم ، به ترتیب بررسی رمان های خوش بین و بدبین؛ فصل چهارم، تحلیل دو گروه رمان موردنظر، در تقابل با هم. در مجموع، هر دو گروه، از پردازش دقیق شخصیّت ها، غافل مانده اند، و بیشتر در پی بیان حقایق جنگ بوده اند و به رمان هایی حادثه محور تبدیل شده اند.