نام پژوهشگر: عادل حبیبی نیکجو
عادل حبیبی نیکجو محمود کتابی
انگیزه آغازگر تمام رویدادهای سفر است. از این رو، شناخت انگیزه های گردشگران از سفر می تواند مزایایی را هم برای خود گردشگر، و هم برای افرادی که از این طریق کسب درآمد می کنند، داشته باشد. با شناخت دقیق انگیزه های طیف های مختلف گردشگران، می توان برای هر طیف با توجه به نیازهایش برنامه ریزی نمود. علی رغم اهمیت انگیزه به عنوان عامل تحریک کننده و آغازکننده ی سفر، پژوهش های درخوری بر روی شناخت انگیزه های گردشگران ایرانی از سفر صورت نپذیرفته است. هدف از پژوهش حاضر، شناخت این انگیزه ها در گردشگران ایرانی، مقایسه ی آن با پژوهش های پیشین در این زمینه، و ارائه ی راهکارهایی مدیریتی بوده است. همچنین با وجود پژوهش هایی که تا کنون بر روی انگیزه ی سفر صورت پذیرفته، موضوع مقصد سفر، نیاز به بررسی و تحلیل بیشتر برای رسیدن به الگویی جهانی دارد. جامعه ی پژوهش حاضر، شامل گردشگران ایرانی بوده، که با پرواز به دو شهر استانبول و آنتالیا، به صورت تفریحی سفر کرده بودند. در همین راستا، 401 پرسشنامه ی محقق ساخت پس از تکمیل در فرودگاه امام خمینی تهران در شهریورماه 1392، توسط تحلیل عاملی، مقایسات میانگین و آزمون همبستگی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد، به طور کلی عامل گریز و استراحت مهم ترین عامل انگیزشی و عامل دسترسی، مهم ترین عامل جذب ترکیه نزد گردشگران ایرانی به شمار می رود. اما در این بین مقصد سفر نقشی اساسی در انگیزه سفر ایفا می کند، به نوعی که افرادی که مقصدی فرهنگی چون استانبول را انتخاب کرده بودند، بیشتر به کسب دانش و رشد اهمیت می دادند، این درحالی است که گردشگران مقاصد تفرجگاهی چون آنتالیا، برای گریز و استراحت، انگیزه ی بیشتری داشتند. در این پژوهش همچنین تفاوت انگیزه های افراد با جنسیت، وضعیت تاهل، سن، و سطح تحصیلات متفاوت بررسی شده است. همچنین، تاثیر گروه همسفران، تجربه ی سفر، میزان استفاده از آژانس مسافرتی و محدودیت های سفر مورد بررسی قرار گرفتند. در کنار موارد فوق، رابطه همبستگی میان میزان برون گرایی افراد، با انگیزه های آنها مورد سنجش قرار گرفت.