نام پژوهشگر: هادی غلام محمدی
هادی غلام محمدی فاضل بهرامی
هدف: هدف از مطالعه حاضر، اثربخشی آموزه های دینی مبتنی بر قرآن، حدیث و روایات اسلامی بر معناداری زندگی سالمندانمرد بود. روش بررسی: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود، . در این پژوهش از روش نمونه-گیری در دسترس مبتنی بر هدف، بر اساس داوطلب بودن آزمودنی ها استفاده شد. بدین صورت که از تعداد 50 سالمندی که داوطلب بوده و ملاک های ورود را داشتند، پس از تکمیل فرم رضایت آگاهانه، پیش آزمون گرفته شد، سپس از این تعداد، 32 نفر انتخاب و به طور تصادفی در گروه های مداخله و کنترل جای گرفتند. جلسات آموزش آموزه های دینی شامل هشت جلسه، هفته ای 2 بار و هر بار به مدت 90 دقیقه بود. پرسشنامه 10 سوالی معنای زندگی و پرسشنامه ی امیدواری اشنایدر قبل و بعد از مداخله بر روی گروه مداخله و کنترل اجرا شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون t برای گروه های مستقل استفاده شد. یافته ها: : نتایج آزمون تحلیل واریانس دو متغییری با اندازه-گیری مکرر روی یک متغییر مربوط به مقایسه میانگین نمرات سالمندان دو گروه مداخله و کنترل در پرسشنامه ی معنای زندگی و حیطه های آن و مقیاس امیدواری اشنایدر و حیطه های آن در مراحل پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که اثر آموزه های دینی بر معنای زندگی و حیطه های جستجوی معنا و معنای فعلی و همچنین امیدواری و حیطه های عاملی و راهبردی معنادار نیست (p>0/05). در حالیکه نتایج آزمون t مربوط به مقایسه میانگین تفاضل نمرات سالمندان گروه مداخله در مراحل پیش آزمون - پس-آزمون نشان داد که آموزه های دینی بر معنای فعلی تأثیر قابل ملاحظه ای نداشته است(p>0/05) و بر جستجوی معنا و معنای زندگی تأثیر قابل ملاحظه ای داشته است .(p<0/05) نتایج آزمون t مربوط به مقایسه میانگین تفاضل نمرات سالمندان گروه مداخله در مراحل پیش آزمون - پس آزمون نشان داد که آموزه های دینی بر حیطه ی عاملی تأثیر قابل ملاحظه ای نداشته است (p>0/05) و بر حیطه ی راهبردی و امیدواری تأثیر قابل ملاحظه ای داشته است.(p<0/05). نتیجه گیری: آموزه های دینی توانسته اند به زندگی سالمندان معنا دهند و آن ها را امیدوار سازند، اما به نظر می رسد برای اینکه این تأثیر قابل ملاحظه و معنادار باشد، دقت بیشتر در تهیه ی پروتکل های درمانی، تامین منابع حمایت اجتماعی، کنترل دقیق شرایط پژوهشی و ... باید مورد توجه قرار گیرند. کلیدواژه ها: آموزه های دینی، معنای زندگی، امیدواری، سالمندان.