نام پژوهشگر: مرضیه علیپورشانجانی

تاثیر نگارگری بر سفال دوره صفویه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1392
  مرضیه علیپورشانجانی   مهدی حسینی

سفالینه های ایران ارتباط بسیار نزدیکی با زندگی مردم داشته و به دلیل تنوع شکل در تمام زمینه های مختلف کاربرد نامحدودی یافته اند و از لحاظ زیبایی شناختی نیز حائز اهمیت هستند و به عنوان سندی فراگیر از هنر دوره های مختلف ایران محسوب می شوند. به همین دلیل این پژوهش به مطالعه نقوش آثار سفالی که در دوره صفویه طراحی شده اند از منظر نگاره های مکتب تبریز و اصفهان پرداخته است. در این تحقیق، محصولات سفالین قرون 10 - 12 هجری بررسی و ویژگی های بارز نگارگری مکتب تبریز و اصفهان و تاثیر آنها بر روند طراحی سایر آثار تجسمی به ویژه سفالینه ها مطالعه شده است و در ادامه تعدادی از محصولات سفالی بر اساس موضوعات حاکم بر نگارگری دوره صفویه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. هدف این تحقیق، بررسی انعکاس تحولات موجود در نگارگری دوران صفویه و بازتاب آن بر سفالینه های همین دوره می باشد. نتایج حاصل از بررسی های توصیفی ـ تحلیلی بر اطلاعات گردآوری شده از منابع کتابخانه ای، وب سایت های موزه های جهان و مجموعه های خصوصی و تحقیقات میدانی نشان می دهد که تغییرات ایجاد شده در هر یک از مکاتب نگارگری عصر صفوی، تحولات منحصر به فردی را در طراحی سفالینه های این دوره داشته و قلمرو تزیینات آنها را تحت تاثیر قرار داده اند. کمال الدین بهزاد و رضاعباسی به عنوان تاثیرگذارترین افراد مکتب نگارگری تبریز و اصفهان و همچنین گسترش روابط ایران با سایر ملل موجب تغییرات تکنیکی و مفهومی در اجرای نقوش آثار سفالین بوده اند.