نقد زیبایی شناسانه نقدی است که بر پایه اصول زیبایی شناختی استوار است و اثر هنری را از جهت حسن و نیکویی آن و بدون توجه به آفریننده اثر مورد بررسی قرار می دهد و با وجوه نظریات مختلف و گاه متناقض هدفی برجسته دارد و آن هم کشف زیبایی ها در یک اثر ادبی و بررسی عناصر به وجود آورنده آن اثر است. از جمله این عناصر صور خیال است، بررسی صور خیال در آثار ادبی نتایج ارزشمندی را دارد از جمله شناخت ابتکارات و شگردهای خاص ادیب و بیان خلاقیت ها به منظور الگویی برتر برای تبعیت و بهره مندی مخاطبان و همچنین دستیابی به توان نقد و تحلیل آثار ادبی و جنبه های زیبایی شناختی آنها. بسیاری از کتاب هایی که در زبان فارسی مطرح هستند کتبی هستند که به مقاصد غیرادبی نوشته شده اند ولی جنبه های ادبی آنها را بسیار زیبا و ادبی ساخته است. دو کتاب «تاریخ بیهقی» و «راحه الصدور و آیه السرور» جزء متون مهم ادبی و دربردارنده ارزش های هنری و نکته های زیبایی شناسی فراوان هستند. با توجه به اینکه در نقد زیبایی شناسی صور خیال بیشتر مورد توجه قرار می گیرد در این پژوهش سعی بر این است که صور خیال (تشبیه، مجاز، استعاره، کنایه) در دو اثر «تاریخ بیهقی» و «راحه الصدور و آیه السرور» بررسی شود و این دو اثر از نظر این موارد مورد مقایسه قرار گیرند.