هر محله یا گذر شهر قدیم ، در کنار دیگر بناهای عمومی ، حتماً حمام یا حمامهایی برای استفاده مردم داشته است ، و این حمامها را معمولا آدمهای متمکن و خیر می ساختند و وقف عموم می کردند . تعداد بسیار و اهمیت حمامهای عمومی در شهرها البته ناشی از لزوم رعایت نظافت در نظر مردم و در شروع اسلام بوده است ، اما حمام در گذشته فقط محل استحمام نبود ، بلکه مکانی برای گذراندن اوقات فراغت ، گفتگو و تبادل نظر ، رفع خستگی و حتی عبادت ،گرد آمدن دوستان و حل و فصل مسائل زندگی بود . در حمام ، نه فقط تن ها ؛ که جان ها تازه می شد. حمام قدیمی معماری پیچیده ای دارد و گاه دو حمام با هم ادغام شده که در این صورت ، معمولاً یکی بزرگتر و پر کار تر از دیگری است و اغلب ، حمام بزرگتر به مردان و حمام کوچکتر به زنان اختصاص داشته است . هر حمام از دو فضای اول بینه یا سربینه ، رختکن و جای آمده شدن برای استحمام یا خروج از حمام بوده است و فضای دوم گرم خانه ، محل شستشو تطهیر بدن ، بیینه در محلی بین ورودی حمام و گرم خانه قرار دارد که هنگام بیرون آمدن از حمام در معرض هوای متفاوت قرار نگیرند و سلامتشان به خطر نیفتد کل حمام را نیز برای حفظ گرمای درونی آن معمولاً پایین تر از سطح زمین و درون خاک می ساختند . بخشی از فضای حمام نیز نقش پشتیبانی دارند . یعنی فضا های مربوط به تامین آب و حرارت حمام تون و انبار سوخت آن از این نوع فضاهاست . تون محل افروختن آتش برای گرم کردن آب حمام بوده و در پشت گرم خانه و خزینه جای داشته است و از بیرون حمام ، بدان وارد می شده اند . بناهای که دو یا چند حمام داشته بایستی چنان طراحی می شدند که همه حمامها از یک فضای پشتیبانی مشترک استفاده می کنند . بینه یا سربینه ،مهمترین و زیبا ترین فضای حمام است – فضایی وسیع و پر تزیین با گنبدی بزرگ و حوضی در میان در اطراف فضای میانی بینه سکوها یا غرفه هایی برای نشستن و استراحت مراجعان قرار دارد . کف این فضا ها بالاتر از کف فضای میانی فضای بینه و سقفشان معمولاً پایین تر است ؛ و از این رو، فضای دنج و مشرف بر آن اند . برای ورودی به آنها بایستی از چند پله بالا می رفتند و پاها را قبل از ورود ، در حوضهای روی سکو می شستند . بیشترین تزئینات حمام همیشه در بینه است . کف بینه و غرفه ها هم غالباً پوشیده از انواع کاربندیهای ظریف با گچ بری یا آهک بری و نقاشی است . موارد فوق خلاصه ای از توصیف فضاها در یک حمام سنتی را بیان می کند که به برسی تمامی آنها در حمام تاریخی بحرالعلوم(سید) بروجرد طی فصول این گزارش می پردازیم.