اسلام، همچون سایر ادیان الهی، اخلاق را به عنوان یکی از ارکان دین خود، معرفی می کند و از صدر اسلام تا کنون، علمای بزرگوار همواره در تبیین احکام و قوانین اخلاقی، به شیوه های گوناگون، کوشیده اند و آثار متعدد و فراوانی از خود به جای گذاشته اند. «اخلاق شمسیه» از جمله کتاب های اخلاقی است که احکام و اصول هنجارهای اخلاقی را به شیوه ای جذاب ارائه داده است. نویسنده آن، «حسن بن روزبهان شیرازی»، این کتاب را از روی کتاب «اخلاق محسنی»، به نام یکی از وزیران آن روزگار، یعنی شمس الدوله محمد، در قرن دهم هجری قمری نگاشته است. وی در این کتاب به مناسبت های مختلف حکایت هایی شیرین مرتبط با موضوع بحث آورده و نیز از اشعار و کلمات قصار بزرگان و حکما استفاده های فراوان کرده که همین امر موجب جذابیت این کتاب گردیده است. این کتاب به زبان فارسی در چهارده باب و یک خاتمه تنظیم شده است. از میان نسخه های موجود، سه نسخه از معتبرترین آنها، یعنی نسخه های آستان قدرس، مجلس شورای اسلامی، گلپایگانی، انتخاب و برای تصحیح و مقابله بررسی گردید. این سه نسخه به ترتیب مربوط به سالهای 1003 و 1046 و 1067 هجری قمری می باشند. کلمات کلیدی: اخلاق اسلامی قرن دهم هجری، حسن بن روزبهان شیرازی، کتابخانه آستان قدس، کتابخانه مجلس، کتابخانه گلپایگانی.