چکیده ماهیت معرفت چیست؟ این مهمترین سوالی است که اذهان جستجوگر حقیقت را به خود مشغول داشته است زیرا تا مسأله شناخت حل نگردد، نمی توان درباره آنچه هست و متعلق شناسایی است پاسخی موجه بیان نمود. در این پایان نامه سعی بر این است که نشان داده شود جنجال و نزاعی که در مباحث فلسفه غرب و اسلامی به پا گردیده بیشتر در ابهام مسأله شناخت سرچشمه گرفته است و راه پایان دادن به این نزاع روشن شدن مسأله معرفت و شناخت است. از دیر باز در مکاتب غرب نظریه های گوناگونی درباره شناخت مطرح بوده است و این به خاطر اهمیت مسأله شناخت است زیرا در صورتی می توان در مباحث مهم خداشناسی، انسان شناسی و... پاسخی درخور ارائه نموده که نخست ماهیت شناخت روشن گردد و ثانیاً راه انتقال صحیح آن به دیگر اذهان نیز تبیین گردد. از این روست که تمام مباحث در فلسفه فرع بر مسأله شناخت است و در این پایان نامه نظریه دانشمندان اسلامی مانند ابن سینا، محی الدین عربی، مصباح یزدی و... در باب شناخت و دسته بندی علوم بیان می گردد و سعی شده دیدگاه فلاسفه غرب در مسأله معرفت نیز مورد بحث و نقد قرار گیرد، تعاریفی که باید برای دیگر افکار آنان قرار گرفته است. در این زمینه ایراد عمده ای که بر آنها وارد دانسته شده است این است که آنها معرفت را محدود به حوزه ای خاص نموده و دیگر مباحث را از حوزه شناخت خارج دانسته اند. در حالیکه در دیدگاه فیلسوفان اسلامی حوزه معرفت بسیار وسیع قلمداد شده و می توان طبق آن مباحث فراوانی را به بحث بررسی گذاشت. در پایان پیشنهاد می شود که شناخت معرفت را نباید منحصر به حوزه خاصی دانست بلکه معرف امر ممکنی است لکن باید درباره صدق یا کذب آن بحث نمود.