سیما شبیری عباس افرازه
تاکنون از زوایای گوناگونی ابعاد مختلف مدیریت دانش مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است اما آنچه که به عنوان یک اصل در اغلب تحقیقات مشهود و موضوع اصلی این تحقیق می باشد، نقش و فرآیند تسهیم دانش و اشتراکی شدن دانش می باشد که پیش شرط حیاتی برای ایجاد اطلاعات و تجاربی است که سازمانها می توانند از آن استفاده کنند. به عبارت دیگر رسیدن به هدفهای دانشی سازمان با حفظ کارآیی و اثربخشی را می توان در بهره وری دانشی خلاصه نمود. در این ارتباط انسان به عنوان محور و هدف بهره وری به شمار آمده و بهره وری منابع انسانی مهمترین رکن بهره وری دانشی هر سازمانی به شمار می آید که آن هم از راه برقراری پیوند مناسب بین سه عنصر: دانش، انگیزش و ساختار که هر کدام با یکی از فاکتورهای اصلی بهره وری منابع انسانی از دیدگاه مدیریت دانش (خواستن، توانستن و امکان داشتن) تطابق دارد، بروز پیدا خواهد کرد. در این تحقیق یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری به منظور تعیین وضعیت موجود تسهیم دانش در سازمان و انتخاب راهکارهای مناسب به منظور ارتقای آن ارایه می شود. در طراحی این سیستم از روشی تلفیقی (مدل ماتریس بهره وری دانشکاران و تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره از جمله ahp و anp) در چارچوب الگوریتم سه مرحله ای حل مسأله استفاده شده است. در این روش در گام نخست، حوزه های دانشی سازمان از طریق نقشه ساختار دانش، شناسایی و میزان اهمیت هر یک از آنها از منظر تسهیم دانش، با انتخاب شاخص های تعیین صلاحیت دانشی مناسب با بهره گیری از تکنیک ahp، تعیین خواهد شد. در گام دوم، پارامترهای موثر بر تسهیم دانش به تفکیک سه حوزه بهره وری منابع انسانی موثر بر تسهیم دانش "خواست، توان و امکان" تعریف گردیده، وضعیت مطلوب هر یک از آنها در حوزه های مختلف دانشی با بهره گیری از ابزار وزندهی anp تعیین می گردد. در گام سوم نتایج حاصل از مراحل فوق با یکدیگر تلفیق شده، وضعیت بهره وری تسهیم دانش به ازای هر یک از حوزه های دانشی سازمان و سپس کل سازمان، تعیین می گردد. پس از تحلیل نتایج بدست آمده، سیستم قادر خواهد بود، علل ضعف و نقاط قوت موجود در این زمینه را شناسایی و راهکارهای مناسبی به منظور ارتقای وضعیت کنونی و از بین بردن فاصله میان وضع موجود و مطلوب به مدیران سازمان ارایه کند. برای آزمون نحوه بکارگیری مدل، شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران به عنوان یک شرکت نمونه انتخاب شده و نتایج حاصل از پیاده سازی سیستم طراحی شده در آن ارایه می گردد.
