نام پژوهشگر: کاظم‌علی الدلام

أحکام العلاقات مع الکفار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1388
  کاظم علی الدلام   محمود العیدانی

این پژوهش، احکام و ضوابط ارتباط با کفّار و روابط دینی و اقتصادی مسلمانان با آنان را بر اساس مفهوم کفر و کافر و اقسام کافران، واکاوی کرده و دیدگاه فقهای امامیه را در این زمینه بیان می کند. نویسنده نوشتار حاضر را در پنج فصل تدوین و تنظیم نموده است. در فصل اول مباحثی درباره نسبتِ بین دین و انسان، فطری بودن دین، ادله نیاز انسان به دین و نشان گرایش به دین توسط آدمی، همراه با شواهد علمی و تاریخی مطرح شده است. در ادامه همین فصل تفسیری از فطرت الهی و فطری بودن دین اسلام و اهتمام اسلام به ایجاد رابطه با غیر مسلمانان ارائه گردیده و اصول حاکم بر روابط مسلمانان با کفار همچون: اصل های رحمت، عدالت، احترام متقابل، دعوت به اسلام، صلح، نفی سَبیل و ادله قرآنی و روایی مبنی بر مشروعیت ایجاد روابط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی با سایر ملت ها و ادیان شرح داده شده است. نگارنده در فصل دوم با اشاره به حقیقت کفر و اقسام کفار، تفاوت بین ضروریات و غیرضروریات دین و اقوال فقها در این زمینه، مراد از افراد ملحق به کافر مثل نواصب، غُلات، خوارج و بُغات و اقسام کفار، اعم از کافر کتابی، مجوس، صابئین و کافران غیر کتابی را بیان می کند. در فصل سوم روابط دینی مسلمانان با کفار و سایر ادیان مطرح شده و بر اساس عدم اکراه در پذیرش دینی خاص و همچنین احکام عبادات، حکم رابطه داشتن دینی با سایر ادیان و احترام گزاردن به نوع عبادات آن ها مطرح شده و از لحاظ فقهی احکام طهارت و نجاسات کافران و ادله قرآنی، روایی و اجماع و فرق قائل شدن در زمینه طهارت و نجاست بین اهل کتاب و سایر کفار شرح و بررسی تفصیلی شده است. در فصل چهارم از این تحقیق نویسنده به حکم روابط اقتصادی با کفار اشاره کرده و ضمن بررسی ملکیت کافر ذمّی و کافر حربی، حکم بیع و شرا با کفار و قایل شدن ملکیت برای آنان، حکم اجاره و حکم وصیت کردن آن ها را از منظر فقهای امامیه بررسی می کند. در فصل پنجم و پایانی کتاب احوال شخصی، یعنی: حکم ازدواج با انواع کفار و احکام متعلق به ارث آن ها مطرح شده و ادله قرآنی و روایی آن، همراه با موارد جواز و عدم جواز ازدواج وارث درباره آنان بیان می شود.